Η 21η Απριλίου 1967 των «κολονέλων» δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.
Είχε προηγηθεί ένα ξεσάλωμα της πολιτικής και των πολιτικών, η καταρράκωση των θεσμών και των κανόνων. Λένε πολλοί – γιατί οι Έλληνες είναι, λέει, πάντα αθώοι, μάρτυρες και θύματα – ότι έπαιξε κύριο ρόλο ο «ξένος παράγοντας» και το Παλάτι. Κι αν έχει αποδειχτεί με κάθε τρόπο ότι το Παλάτι έπαιξε με τη φωτιά, η άμεση σχέση του «ξένου παράγοντα» με το πραξικόπημα είναι τουλάχιστον αμφισβητήσιμη έστω κι αν κάποιοι πράκτορες ήταν φιλαράκια με τους συνταγματάρχες υποπράκτορές τους.
Αν η δημοκρατία μας ήταν ισχυρή, οι πολιτικοί πιο σώφρονες και τα πράγματα πήγαιναν καλά δεν θα γνωρίζαμε τον εφτάχρονο εξευτελισμό της δικτατορίας και το πιο πιθανό είναι ότι η Κύπρος δεν θα γνώριζε την προδοσία που άνοιξε τον δρόμο στη μοιραία τουρκική εισβολή.
Κακά τα ψέματα που τόσο μας αρέσουν ακόμα κι όταν δεν τα πιστεύουμε : και σήμερα ζούμε ένα νέο ξεσάλωμα της πολιτικής και των πολιτικών, μια καταρράκωση των θεσμών και των κανόνων. Και, από πάνω, η οικονομική και κοινωνική ανέχεια, και μαζί της η αίσθηση του αδιέξοδου που γιγαντώνει την ανασφάλεια και πολλαπλασιάζει σε όλα τα επίπεδα την
παραβατικότητα συμβάλλουν στην εδραίωση ενός αισθήματος των πολιτών ότι «δεν ξέρουμε τι θα ξημερώσει».
Η ιστορία – γνωστό αυτό – υποτίθεται ότι δεν επαναλαμβάνεται αλλά αν κοιτάξουμε τι γίνεται στην Ουγγαρία με ένα νέο σύνταγμα ελευθεροκτόνο, ντροπή για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Φινλανδία με τους «αυθεντικούς Φινλανδούς» σε τόσες άλλες χώρες, όπως στη Γαλλία, τη Δανία ή την Ολλανδία με την άνοδο της ακροδεξιάς ή έστω των ευρωσκεπτικιστών, στην δύστυχη Ιταλία που ζει επιπλέον και μιαν εθνική ξεφτίλα με τις ντροπές του Μπερλουσκόνι, δύσκολα μπορούμε να αισιοδοξούμε. Τι άλλο πρέπει να δούμε για να καταλάβουμε ότι η Ευρώπη, αντίθετα με τα όσα πρόσφατα ακόμα πιστεύαμε, είναι όλο και λιγότερο η απόλυτη εγγύηση για τη δημοκρατία;
Έχει πια αποδειχτεί ότι για μια «σύγχρονη» μορφή αυταρχισμού (παράδειγμα η Ρωσία) δεν χρειάζονται άρματα μάχης και ένστολοι. Συνεπώς, σε μια χώρα όπως η δική μας που ζει μέσα στη χειρότερη οικονομική κρίση, που η αυτοδικία και ο τσαμπουκάς γιορτάζονται σαν δημοκρατικές επαναστατικές νίκες, που το κράτος αυτοεξευτελίζεται πια με σύστημα, όπως προχτές στην Κερατέα και αντιπροχτές με τους απεργούς πείνας και που κυριαρχεί η κάθε λογής ανασφάλεια τίποτε δεν αποκλείει την άνοδο κάθε λογής αυταρχισμού: κι αν κάποιοι σύμβουλοι του Σαμαρά αναλάμβαναν αύριο καθήκοντα στο υπουργείοΔημόσιας Τάξης;
Στο μεταξύ έχουν βαλθεί όλοι να απαξιώνουν τη Δημοκρατία της Μεταπολίτευσης χωρίς να λένε κουβέντα για τα όσα αισχρά, προδοτικά και θλιβερά προηγήθηκαν. Υπάρχει κίνδυνος!
somerit@otenet.gr