Είναι μηχανικός αυτοκινήτων με πολλά προσόντα. Ο 34χρονος Κόνρατ Κάμπερ, απόφοιτος μέσης τεχνικής σχολής, έχει συσσωρευμένη εμπειρία 15 ετών. Παρόλα αυτά, αμείβεται τελευταία πολύ χαμηλότερα από ότι οι συνάδελφοί του στην αυτοκινητοβιομηχανία BMW του Μονάχου.
Ο λόγος: Ο κ.Κάμπερ, που απολύθηκε προ διετίας – μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης – από τη ΒΜW, επαναπροσλήφθηκε ένα χρόνο αργότερα μέσω μιας φίρμας ενοικίασης εργαζομένων με τη μορφή της μερικής απασχόλησης. Αυτό του αποφέρει 27% λιγότερο του παλιού μισθού του.
«Κάνω ακριβώς ότι έκανα και παλιότερα, και μάλιστα στις ίδιες μηχανές» λέει ο ίδιος. «Πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση της αρχής: Ίση αμοιβή για ίση εργασία» προσθέτει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου IG Metall Μπέρτχολτ Χούμπερ. «Οι εργοδότες παρακάμπτουν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και δημιουργούν αυθαίρετα ένα πρόσθετο στρώμα χαμηλόμισθων».
Ο κ. Κάμπερ είναι ένας από τα 930.000 άτομα, που έχουν σήμερα σχέση μερικής απασχόλησης στη Γερμανία.
Από πρώτη ματιά δεν πρόκειται για μεγάλο νούμερο – το ποσοστό τους φτάνει «μόνο» το 3% του συνολικού αριθμού των εργαζομένων στη χώρα.
Όμως η μερική εργασία που εισήχθη στη Γερμανία μόλις πριν από 8 χρόνια (το 2003) από την κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών-Πράσινων, έχει φέρει ήδη τα κάτω πάνω στις εργασιακές σχέσεις δεδομένου ότι έχει «κτυπήσει» ενδιάμεσα πολλούς νευραλγικούς κλάδους όπως οι βιομηχανίες ηλεκτρισμού και μετάλλου.
Πολλοί ειδικοί υπολογίζουν έτσι, ότι σε περίπτωση νέας κρίσης, το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο πολλαπλάσιο του σημερινού.
Όμως ο βαυαρός μηχανικός έχει τύχη στην ατυχία του. Τα 10,35 ευρώ που κερδίζει σήμερα ωριαίως είναι μεν πολύ λιγότερα από εκείνα που έπαιρνε παλιότερα, αρκετά όμως ακόμα για να μπορεί να τα βγάλει πέρα με την τριμελή οικογένειά του.
Αυτό δεν ισχύει για το ένα τρίτο των γερμανών εργαζομένων που απασχολούνταν το 2011 στο λεγόμενο «χαμηλόμισθμο τομέα» της οικονομίας. Στον τομέα αυτό ανήκουν όλοι όσοι αμείβονται με μισθό, που είναι κατά το ένα τρίτο μικρότερος από εκείνον των συλλογικών συμβάσεων.
Σε ορισμένους κλάδους, όπως τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, ή τα κομμωτήρια, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δραματική. Εκεί οι μισθοί πέφτουν στα 5, 4 ή και στα 3 ευρώ την ώρα. Πολλοί αναγκάζονται έτσι να καταφύγουν στην κοινωνική πρόνοια (Hartz 4) για να συμπληρώσουν το εισόδημα τους. «Παλιά, η φτώχεια ήταν αποκλειστικό προϊόν της ανεργίας» έγραψε εφημερίδα. «Σήμερα παράγεται και από την εργασία».
Το φαινόμενο έχει όμως και άλλες αρνητικές παρενέργειες. «Η μερική απασχόληση και οι άλλες χαμηλόμισθες εργασίες διευκολύνουν την εξάπλωση της παραοικονομίας» λέει ο κ.Χούμπερ. «Πολλά άτομα, που δεν τα βγάζουν πέρα με τους μισθούς τους, καταφεύγουν στη μαύρη αγορά εργασίας».
Η κατάσταση αυτή θα χειροτερέψει σίγουρα δραματικά μετά την 1η Μαίου. Την ημέρα αυτή θα πέσουν οριστικά και τα τελευταία εμπόδια για την είσοδο εργαζομένων από 8 χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Αυτό προμηνύει την εισβολή ολόκληρων στρατιών εργατών και τεχνικών, κυρίως από την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, που θα παίρνουν εξευτελιστικά χαμηλούς μισθούς από τις εταιρίες ενοικίασης εργαζομένων. «Το ντάμπιγκ στις αμοιβές θα δώσει τη χαριστική βολή στην οριοθετημένη ακόμα εγχώρια αγορά εργασίας» λέει ειδικός. «Παράλληλα θα προκαλέσει νέο κύμα ανεργίας».
Χαράς ευαγγέλια φυσικά για τους εργοδότες, ιδιαίτερα για όσους ασχολούνται με τις εξαγωγές. Μια περαιτέρω μείωση των μισθών θα επιτρέψει στα προϊόντα τους να γίνουν πιο ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές.
Πολιτικά όμως, η προοπτική αυτή ενέχει τεράστιους κινδύνους. Τυχόν αύξηση της ανεργίας λόγω της αθρόου εισόδου ξένων εργατών θα έδινε νέα ώθηση στη ξενοφοβία και θα οδηγούσε πολύ πιθανόν στην ίδρυση ενός ρατσιστικού κόμματος. Η Γερμανία θα άνοιγε έτσι τις πύλες της στην Ακροδεξιά. Το μεταπολεμικό αντιφασιστικό της προφίλ θα κατέρρεε. Μαζί με αυτό και το τελευταίο μεγάλο οχυρό κατά της τρέχουσας ακροδεξιάς πλημμυρίδας στην Ευρώπη. Κι αυτό πάλι θα ήταν ένα πολύ υψηλό τίμημα σε σύγκριση με τα αργύρια που θα εξαργυρώσει η γερμανική οικονομία από τις πρόσθετες εξαγωγές της.