Το φαινόμενο. Στην έρευνα για την ανάγνωση που επισήμως θα ανακοινωθεί αύριο, Δευτέρα, από το ΕΚΕΒΙ και τη Μetron Αnalysis ανάμεσα σε άλλα ενδιαφέροντα, πιστεύω, στοιχεία υπάρχει και ένα που θα προκαλέσει. Κάποιους θα δυσαρεστήσει, άλλους θα ευχαριστήσει, ελπίζω τους περισσοτέρους να τους προβληματίσει. Στην έρευνα, λοιπόν, υπάρχει μια ερώτηση: «Ποιος συγγραφέας άσκησε πάνω σας καθοριστική επίδραση;». Οι απαντήσεις στο σύνολο των ερωτωμένων κατά σειρά είναι: Νίκος Καζαντζάκης, Πάολο Κοέλιο, Μενέλαος Λουντέμης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και Λένα Μαντά. Στην ομάδα του «σκληρού πυρήνα» των αναγνωστών (αυτών που διαβάζουν πάνω από 10 βιβλία τον χρόνο) τα στοιχεία δεν διαφοροποιούνται καθόλου. Κατά σειρά οι επιδράσεις έχουν ως εξής: Ν. Καζαντζάκης, Φ. Ντοστογέφσκι, Λ. Μαντά, Κ. Καβάφης και Μ. Λουντέμης. Ο τελευταίος ισοβαθμεί με τους Χίσλοπ, Μυριβήλη και Γιάλομ. Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι οι σύγχρονοι αναγνώστες είναι ακόμη επηρεασμένοι από νεανικά διαβάσματα (Καζαντζάκης, Λουντέμης) αλλά προσελκύονται και από τη light λογοτεχνία των μπεστ σέλερ. Μου κάνει εντύπωση ότι λείπουν μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, όπως π.χ. Σαίξπηρ, Φόκνερ, Γκαίτε, Μπαλζάκ, Φλομπέρ κ.ά., καθώς και ονόματα της σύγχρονης λογοτεχνίας, όπως π.χ. Ουμπέρτο Εκο, Χένρι Μίλερ, Βιρτζίνια Γουλφ κ.ά. Μοιάζει σαν τα γούστα των ελλήνων αναγνωστών να μένουν ακίνητα μέσα στον χρόνο και απλώς να ανανεώνονται από τα βιβλία της τρέχουσας μόδας.
Τάσεις. Παρακολουθώντας ένα βράδυ μια συζήτηση στο καφέ «Floral» για το ηλεκτρονικό βιβλίο στη χώρα μας διαπίστωσα για άλλη μία φορά πόσο μας λείπουν οι έρευνες και τα στοιχεία. Ολοι βαδίζουμε στα τυφλά. Ετσι προτίμησα να δω τι γίνεται στον αγγλοσαξονικό χώρο. Προτιμάνε οι αγγλοσάξονες αγοραστές βιβλίων τα e-books και πόσο; Σύμφωνα με διασταυρωμένες έρευνες σε ΗΠΑ και Αγγλία που ανακοινώθηκαν σε σχετικό συνέδριο πρόσφατα, τον Ιανουάριο του 2011 περισσότερο από το 3,3% των άγγλων αγοραστών βιβλίων προτίμησε ένα e-book έναντι μόλις 1% τον Σεπτέμβριο του 2010. Αντιστοίχως τον Ιανουάριο του 2011 στις ΗΠΑ το 13% των αγοραστών βιβλίων προτίμησε ένα e-book έναντι 3,9% τον Φεβρουάριο του 2010. Φυσικά σε αυτό βοήθησε και μια σταδιακή μείωση των τιμών των ηλεκτρονικών βιβλίων καθώς κατά μέσον όρο κοστίζουν το μισό από ό,τι η έκδοση με σκληρό εξώφυλλο (hardback) και τα 2/3 της τιμής της φτηνής έκδοσης (paperback).

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ