Βέβαιος για την ανοδική πορεία της οικονομίας της χώρας εμφανίστηκε σήμερα ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Ροντρίγκες Θαπατέρο προαναγγέλλοντας ταυτόχρονα την αύξηση του κατώτερου μισθού (ένας από τους χαμηλότερους στην ευρωζώνη) και των συντάξεων.

Ο σοσιαλιστής ηγέτης τόνισε ότι αναμένονται θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης τόσο για το τέταρτο τρίμηνο του έτους όσο και για το σύνολο του 2010. «Αυτό που υποσχέθηκα θα γίνει» δήλωσε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου που δόθηκε στη Μαδρίτη μετά την τελευταία σύνοδο του υπουργικού συμβουλίου για το 2010. Πριν από ένα χρόνο ο κ. Θαπατέρο είχε υποσχεθεί ότι το 2010 θα βγάλει την οικονομία από το τούνελ της ύφεσης.

Πράγματι, το τρίτο τρίμηνο σημειώθηκε για πρώτη φορά μετά από 21 μήνες θετικός ρυθμός ανάπτυξης σε ετήσια βάση έστω και με οριακό ποσοστό 0,2%. Το τελευταίο τρίμηνο αναμένεται να καταγραφεί μεγαλύτερος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης ο οποίος θα βοηθήσει με τη σειρά του στο κλείσιμο της χρονιάς με θετικό πρόσημο.

Πάντως το αισιόδοξο μήνυμα του πρωθυπουργού για την έξοδο από τη στενωπό της κρίσης είχε δύο αποδέκτες. Αφενός προοριζόταν για «εσωτερική κατανάλωση» προκειμένου να αμβλυνθεί η (δικαιολογημένη) εντύπωση ότι το 2011 θα είναι μια δύσκολη χρονιά για τον ισπανικό λαό. Άλλωστε μόλις πριν από 10 ημέρες ο ίδιος είχε δηλώσει ενώπιον του κοινοβουλίου ότι «θα χρειαστούν πέντε χρόνια για να διορθωθούν οι δομικές ανισορροπίες της οικονομίας».

Σήμερα ο σοσιαλιστής ηγέτης ανακοίνωσε ότι μέσα στο 2011 ο κατώτερος μισθός θα αυξηθεί στα 641,56 ευρώ (από 633,30 ευρώ). Αντίστοιχη θα είναι και η ποσοστιαία αύξηση των συντάξεων (1,3%) ενώ για τις κατώτερες συντάξεις προβλέπεται αύξηση κατά 2,3%. Πολιτικοί αναλυτές της χώρας «θύμισαν» ότι κατά την προεκλογική εκστρατεία του 2008 ο υποψήφιος τότε πρωθυπουργός είχε υποσχεθεί να αυξήσει τον κατώτερο μισθό στα 800 ευρώ το αργότερο μέχρι το 2012 όμως η δέσμευση αυτή μοιάζει πλέον απίθανο να υλοποιηθεί υπό το φως της σκληρής λιτότητας.

Και ακριβώς αυτή την (έξωθεν επιβεβλημένη) λιτότητα είχε σήμερα κατά νου ο πρωθυπουργός της Ισπανίας ο οποίος γνωρίζει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή αποτελεί το τελευταίο οχυρό προκειμένου να απομακρυνθεί η πιθανότητα προσφυγής στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Διότι ο δεύτερος αποδέκτης του μηνύματός του δεν ήταν άλλος από τις διεθνείς χρηματαγορές.

Στις δηλώσεις του απέφυγε να μνημονεύσει την υπαρκτή όσο και ασφυκτική πίεση των επενδυτών η οποία έχει αυξήσει επικίνδυνα το κόστος δανεισμού της χώρας. «Πρέπει να λάβουμε μέτρα (…) ενόψει της δημογραφικής μεγέθυνσης» δήλωσε αναφερόμενος στην προγραμματισμένη αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια. Επιχειρώντας να δικαιολογήσει το ιδιαιτέρως αντιλαϊκό μέτρο, το οποίο θα τον φέρει πιθανότατα αντιμέτωπο με νέες απεργιακές κινητοποιήσεις, υπογράμμισε ότι τα επόμενα χρόνια «θα σημειωθεί η πιο μαζική έξοδος από την ενεργό δράση στην ιστορία της Ισπανίας». Διευκρίνισε πάντως ότι «οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις θα γίνουν με ευελιξία».

Το νομοθετικό κείμενο που θα περιλαμβάνει τη συγκεκριμένη ρύθμιση θα τεθεί προς ψήφιση τον ερχόμενο Φεβρουάριο αλλά μέχρι τότε η κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού κόμματος θα βρεθεί μπροστά σε ακόμα πιο δύσκολες δοκιμασίες. Το υπουργείο Οικονομικών προγραμματίζει να εκδώσει μέσα στο 2011 χρεόγραφα συνολικής αξίας 47,2 δισ. ευρώ προκειμένου να καλύψει μέρος των δημοσίων δαπανών. Το ποσό αυτό είναι κατά 25% μικρότερο του αντίστοιχου για το 2010 λόγω της ειλημμένης απόφασης για περιστολή των δαπανών. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι διεθνείς αγορές κρατικών ομολόγων θα φερθούν «φιλικά» προς την ισπανική κυβέρνηση. Κάτι που απεδείχθη και στις πρόσφατες δημοπρασίες κρατικών τίτλων. Ενδεικτικό είναι ότι το επιτόκιο των 10ετών ομολόγων κινείται κοντά στο 5,5% ενώ η διαφορά με τους αντίστοιχους γερμανικούς τίτλους (spread) κυμαίνεται στις 260 μονάδες βάσης, μειωμένη ελαφρώς σε σχέση με το ιστορικό ρεκόρ των 298 μονάδων του περασμένου Νοεμβρίου.