Οι δικηγόροι διαζυγίου τρελαίνονται για το Facebook. Η χαλαρή ψηφιακή causerie που μπορεί να μετατραπεί σε επαίσχυντο φλερτ με πολλούς «friends», το posting φωτογραφιών σε λάθος πόζες, σε λάθος μέρη ή με λάθος ανθρώπους, η ανάρτηση φωτογραφιών των παιδιών, τα ακατάλληλα βίντεο στο Υoutube, η «διαρροή» πικάντικων οικονομικών «λεπτομερειών» (π.χ. μια φωτογραφία με το καινούργιο σκάφος ή ένα αθώο tweet με το ενοίκιο) είναι ό,τι πρέπει σε υποθέσεις αντιδικίας. Η Αμερικανική Ακαδημία Δικηγόρων Διαζυγίου αναφέρει ότι το 81% των μελών της έχει συλλέξει αποδεικτικά στοιχεία από σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Στην Ελλάδα του ψηφιακού αναλφαβητισμού, δικηγόροι και (τέως) ζευγάρια μόλις άρχισαν να καταδύονται περιχαρείς στον κυβερνοχώρο.

«Οταν εγώ κοιμόμουν…»
« Δεν θέλω να φτάσω σε αντιδικία.Αν φτάσω όμως και χρειαστεί να τον πολεμήσωτο Ιnternet μου δίνει όλα τα όπλα. Πιστεύω ότι θα μπορούσα να του στερήσω ακόμα και τα παιδιά ». Η 36χρονη αρχιτέκτων Γ.Π. (τα στοιχεία της είναι στη διάθεση του «Βήματος») εκθέτει τη δική της ψηφιακή ιστορία διαζυγίου: «Δεν είχα ιδέα ότι ήταν μέλος στο Τwitter.Δεν μου το είχε αναφέρει ποτέ. Προφανώς “έμπαινε” στο γραφείο ή όταν εγώ κοιμόμουν! Τo κατάλαβα πολύ αργά,όταν είχε πια φύγει από το σπίτι. Το ανακάλυψε ο αδελφός μου. Με πληροφόρησε ότι ο σύζυγός μου έστελνε όλη την ημέρα tweets με ψευδώνυμο- πάνω στο οποίο όμως όταν “πατούσες” έβγαινε το αληθινό του όνομα.Αρχισα να ψάχνω.Στην αρχή το έκανα για να καταλάβω τι έφταιγε,γιατί έφυγε από το σπίτι». Οι εκπλήξεις ήταν πολλές και δυσάρεστες: «Εκ των υστέρων συνειδητοποίησα, και αυτό νομίζω ότι ήταν το πιο τραγικό, ότι όλοι αυτοί που τον “ακολουθούσαν” στο Τwitter ήξεραν ότι θα χωρίσω πολύ πριν το μάθω εγώ!Είχε δηλαδή μοιραστεί τους προβληματισμούς του (ότι δεν είναι καλά στον γάμο του κτλ.) με αγνώστους,την ώρα που εγώ απλώς το υποψιαζόμουν». Το «σερφάρισμα» έγινε πιο εντατικό: «Εμαθα να “μπαίνω” μόνη μου στο προφίλ του- δεν χρειάζεται ούτε password ούτε τίποτα. Τώρα πια έχω γίνει εξπέρ!» .

Ο εντοπισμός μιας εξωσυζυγικής σχέσης ήταν φυσικά προτεραιότητα: «Δεν άργησα να την εντοπίσω. Σίγουρα στο Ιnternet πολλοί γράφουν “κεκαλυμμένα”,δεν τα βγάζουν όλα στη φόρα, είναι και περιορισμένος ο χώρος.Οταν όμως γνωρίζεις καλά τον άλλον είσαι σε θέση να διαβάζεις μέσα από τις λέξεις, να καταλαβαίνεις σε ποια κάνει “καμάκι” και ποια του κάνει…». Αλλά και στοιχεία για την οικονομική του κατάσταση ήρθαν στην επιφάνεια (ιδιαιτέρως χρήσιμα όταν εκκρεμεί το θέμα της διατροφής): «Μια φορά έγραψε πόσα λεφτά πλήρωσε ΦΠΑ.Εκανα μια απλή αριθμητική πράξη. Για να πληρώνεις τόσο ΦΠΑ έχεις αυτό το εισόδημα.Δεν είναι αποδεικτικό στοιχείο, αλλά για τον δικαστή είναι μια ένδειξη».

«Σχολίαζαν τα παιδιά μου»
Το «ποστάρισμα» φωτογραφιών των παιδιών θα είναι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα. «Τις “ανέβαζε” σε αυτό το ειδικό application του Τwitter, κάτι σαν ψηφιακό άλμπουμ φωτογραφιών, στο οποίο και πάλι έχει πρόσβαση ο οποιοσδήποτε. Εκεί ανακάλυψα άπειρες φωτογραφίες των παιδιών μου. Η κόρη μου με μαγιό,ο γιος μου στο σπίτι μας, κ.ο.κ. Από κάτω τα “σχολίαζαν” εντελώς άγνωστοι:“Τι μάτια είναι αυτά!”,“Τι κουκλί είναι αυτό”, κ.ά. Μάλιστα μόλις κάποιος επισκέπτης “σχολιάσει” μια φωτογραφία, αυτή αναρτάται αυτομάτως και στο δικό του άλμπουμ. Το αποτέλεσμα ήταν πορτρέτα του γιου μου και της κόρης μου να κοσμούν τo άλμπουμ όποιου έκανε τη βόλτα του στο Τwitter. Πολλοί κοινοί μας φίλοι μου έχουν πει ότι ο τέως σύζυγός μου έχει κάνει τα παιδιά μας τη χαρά του παιδόφιλου! Τώρα πια τις έχει αποσύρει γιατί έμαθε ότι τις έχω δει.Εγώ πάντως τα έχω καταθέσει όλα στον δικηγόρο μου. Κάθησα και τύπωσα κάθε φωτογραφία των παιδιών μου, μαζί φυσικά με τα σχόλια τα δικά του και των άλλων. Ισως το χειρότερο σε όλο αυτό ήταν η συνειδητοποίηση ότι τα παιδιά μας είχαν εκεί μέσα την ίδια θέση που είχε το ντιζαϊνάτο του κρεβάτι και το καινούργιο του επώνυμο backpack· απλά αξεσουάρ που συμπλήρωναν το κοινωνικό του προφίλ στο Τwitter!».

«ΣΤΙΣ ΕΠΑΦΕΣ ΤΟΥ ΕΙΧΕ ΚΑΜΙΑ ΔΕΚΑΡΙΑ ΚΙΝΕΖΕΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΟΖΕΣ…»
Σε πολλές περιπτώσεις ο ένας εκ των δύο αγνοεί παντελώς την ψηφιακή ζωή του άλλου. Οπως επισημαίνει η Μ. Ν., 43 ετών, εκπαιδευτικός, διαζευγμένη εδώ και δύο χρόνια, «αγνοούσα παντελώς ότι είχε σελίδα στο Facebook.

Μου το “σφύριξε” η αδελφή μου. Πήγαμε μαζί σε ένα Ιnternet cafe. Επαθα σοκ. Ανάμεσα στους “φίλους” του είδα καμιά δεκαριά “φίλες” 23-24 ετών, Ελληνίδες και Κινέζες (ταξίδευε συχνά στην Κίνα), σε διάφορες σκαμπρόζικες πόζες, με σορτσάκια κτλ. Δεν γνώριζα φυσικά καμία! Σε άλλη περίπτωση αυτό δεν θα ήταν απλώς “ενοχοποιητικό στοιχείο”, αλλά το κίνητρό μου για το διαζύγιο. Οταν όμως το ανακάλυψα είχα ήδη αποφασίσει να χωρίσω.

Τα “κορίτσια” στο Facebook μου έδωσαν μια επιπλέον ώθηση».

ΠΟΣΤΑΡΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥΣ
Οι έλληνες δικηγόροι δεν εμφανίζονται ακόμα τόσο εξοικειωμένοι με τα «θέλγητρα» της νέας τεχνολογίας, αλλά έχουν αρχίζει να εκπαιδεύονται.Οπως αναφέρει ο δικηγόρος κ. Αλέξανδρος Κεραμιδάς, ο οποίος αναλαμβάνει υποθέσεις διαζυγίων, «τώρα πλέον θα ζητούσα από τον πελάτη μου να περισυλλέξει αποδείξεις και από το Ιnternet.Θεωρώ απολύτως θεμιτό να αντλήσει κάποιος στοιχεία τα οποία ο άλλος αυτοβούλως βγάζει προς τα έξω,οπότε δεν τίθεται θέμα παραβίασης του απορρήτου.Παραβίαση θα ήταν αν για παράδειγμα τον τραβούσες φωτογραφία σε μια ιδιωτική του στιγμή και ύστερα την αναρτούσες στο Ιnternet.Εδώ όμως ο ίδιος αποκαλύπτει τα “μυστικά” του στον καθένα ή έστω σε έναν περιορισμένο αριθμό “φίλων”, όπως γίνεται με το Facebook.Σημασία έχει ότι ο μέσος άνθρωπος που επιλέγει να εκθέσει πληροφορίες στο Ιnternet ουσιαστικά αποδέχεται τον κίνδυνο της έκθεσης».

Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ.Κεραμιδάς, «σε ένα διαζύγιο αντιδικίας,όσο ανθρωποβόρο,όσο σκληρό κι αν ακούγεται,η βασική οδηγία είναι: “Τι ξέρουμε; Τι δεν ξέρουμε; Τι μπορούμε να βρούμε;”». Ο κυβερνοχώρος σού χαρίζει πάνω απ΄ όλα την εχθρογνωσία.

Σου δίνει το υλικό όχι μόνο για να κερδίσεις την επιμέλεια ή τη διατροφή (που είναι,σύμφωνα με το αμερικανικό «Τime»,«η Ιβο Τζίμα και το Στάλινγκραντ» όλων των υποθέσεων διαζυγίου),αλλά για να «χτυπήσεις» τον αντίπαλο εκεί που πονάει.Διόλου δύσκολο όταν γνωρίζεις ακόμη και το τι παρήγγειλε για πρώτο πιάτο χθες βράδυ. Σχετικά με τις φωτογραφίες των παιδιών ο κ.Κεραμιδάς εξηγεί: «Κάθε γονέας ασκεί τη λεγόμενη “γονική μέριμνα”. Συνήθως αυτή ασκείται από κοινού. Ενας γονιός μπορεί,αν το επιθυμεί,να “ποστάρει” φωτογραφίες των παιδιών σε κάποια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης.Αν ο άλλος δεν συμφωνεί και δεν τα βρουν μεταξύ τους,τότε θα καταφύγει στο δικαστήριο και αυτό θα αποφασίσει τι είναι προς το συμφέρον του παιδιού».