Τη δημιουργία, από τα μέσα του 2013, ενός μόνιμου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ο οποίος θα επιφορτιστεί με τη στήριξη, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, χωρών με δημοσιονομικά προβλήματα, αποφάσισαν οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες κατά τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, που ολοκληρώθηκε την περασμένη Παρασκευή στις Βρυξέλλες.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύθηκαν να αναλάβουν αποφασιστική δράση για να προφυλαχθεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα και να επανέλθει η βιώσιμη ανάπτυξη, ώστε η ΕΕ και η Ευρωζώνη να αναδυθούν ισχυρότερες από την κρίση.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, επισημαίνεται επίσης ότι οι προοπτικές της ανάπτυξης ενισχύονται, ενώ τα βασικά μεγέθη της ευρωπαϊκής οικονομίας παραμένουν υγιή.
Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους ηγέτες, τα προσωρινά μέσα σταθερότητας τα οποία θεσπίσθηκαν νωρίτερα κατά το 2010 αποδείχθηκαν χρήσιμα, αλλά η κρίση κατέδειξε ότι «δεν μπορούμε να εφησυχάσουμε».
Για το λόγο αυτό συμφώνησαν ως προς το κείμενο περιορισμένης τροποποίησης της Συνθήκης που αφορά τη σύσταση ενός μελλοντικού μόνιμου μηχανισμού για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας του συνόλου της Ευρωζώνης.
Στόχος είναι η τροποποίηση αυτή να τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2013.
Ο «27» σημειώνουν, επίσης, τη δέσμευσή τους να καταλήξουν σε συμφωνία ως προς τις νομοθετικές προτάσεις περί οικονομικής διακυβέρνησης έως τα τέλη του Ιουνίου 2011, ώστε να ενισχυθεί ο οικονομικός πυλώνας της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και να συνεχιστεί η εφαρμογή της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020.
Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε ότι η Συνθήκη θα πρέπει να τροποποιηθεί προκειμένου να θεσπιστεί μόνιμος μηχανισμός από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, ο οποίος θα διασφαλίζει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα του συνόλου της Ευρωζώνης (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας).
Ο εν λόγω μηχανισμός θα αντικαταστήσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης (EFSM), που θα
εξακολουθήσουν να ισχύουν έως τον Ιούνιο του 2013.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να δρομολογήσει την απλοποιημένη διαδικασία αναθεώρησης που προβλέπεται στο άρθρο 48 παράγραφος 6 της Συνθήκης.
Η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα θεσμικά όργανα θα πρέπει να ολοκληρωθεί εγκαίρως, ώστε να καταστεί δυνατή η τυπική έκδοση της απόφασης τον Μάρτιο του 2011, η ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών έγκρισης ως το τέλος του 2012 και η έναρξη ισχύος της την 1η Ιανουαρίου 2013.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε επίσης τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup) και την Επιτροπή να ολοκληρώσουν έως τον Μάρτιο του 2011 τις εργασίες της διακυβερνητικής ρύθμισης σχετικά με τη σύσταση του μελλοντικού μηχανισμού, ενσωματώνοντας τα γενικά χαρακτηριστικά που εκτίθενται στη δήλωση της Ευρωομάδας της 28ης Νοεμβρίου 2010, την οποία επικύρωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο μηχανισμός θα ενεργοποιηθεί με αμοιβαία συμφωνία των κρατών μελών της Ευρωζώνης, σε περίπτωση κινδύνου της σταθερότητας του συνόλου της ζώνης.
Τα κράτη μέλη τα οποία δεν έχουν υιοθετήσει ως νόμισμα το ευρώ θα συμμετάσχουν, εφόσον το επιθυμούν, στις εργασίες αυτές. Μπορούν να αποφασίσουν να συμμετάσχουν σε ad hoc βάση σε εργασίες που θα κινητοποιήσει ο μηχανισμός.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε την επιτάχυνση των εργασιών ως προς τις έξι νομοθετικές προτάσεις περί οικονομικής διακυβέρνησης, βάσει των συστάσεων της ειδικής ομάδας που προσυπογράφηκαν τον περασμένο Οκτώβριο και διατηρώντας σε υψηλά επίπεδα τις φιλοδοξίες, ούτως ώστε να εγκριθούν έως τον Ιούνιο του 2011.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε ικανοποίηση για την έκθεση του Συμβουλίου σχετικά με τη μεταχείριση της συστημικής μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος δυνάμει του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και ζήτησε η έκθεση να αντικατοπτριστεί στις προδιαγραφές για την εφαρμογή του αναθεωρημένου Συμφώνου.
Διαφωνία για τον προϋπολογισμό
Εν τω μεταξύ, πέντε από τα πιο πλούσια κράτη μέλη της ΕΕ ζητούν με επιστολή τους το «πάγωμα» του προϋπολογισμού της Ένωσης μέχρι το 2020, ανοίγοντας ένα νέο πεδίο ενδοευρωπαϊκής αντιπαράθεσης.
Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Φινλανδία και Ολλανδία τονίζουν ότι η αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ δεν πρέπει να υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό πληθωρισμό.
«Οι δαπάνες της Ε.Ε. δεν μπορούν να εξαιρούνται από τις προσπάθειες των κρατών μελών για έλεγχο των δημόσιων δαπανών», επισημαίνεται στην επιστολή που απευθύνεται στον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζοζέ Μπαρόζο.
Αν η θέση των πέντε γίνει αποδεκτή, αυτομάτως περιορίζονται τα κονδύλια που διοχετεύονται ως διαρθρωτική βοήθεια προς τις φτωχότερες χώρες της Ένωσης, κυρίως τις ανατολικές.
Στην πρωτοβουλία για περικοπή των κοινοτικών δαπανών πρωταγωνίστησε ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον.
Οι «πέντε» αναμένουν σφοδρή αντίδραση από την Πολωνία και τις υπόλοιπες αναδυόμενες οικονομίες της Ένωσης, καθώς για το ζήτημα του προϋπολογισμού θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις στα μέσα του 2011.
Ήδη, ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τασκ, προειδοποίησε ότι η χώρα του δεν πρόκειται να συναινέσει σε περικοπές κονδυλίων.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2011 είναι 126,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων πάνω από 40% δίδεται στη γεωργία, ενώ το ένα τρίτο προορίζεται για τις λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες.
Γ.Παπανδρέου: Πρώτο βήμα
«Η θεσμοθέτηση του μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας, θα διασφαλίζει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα του συνόλου της Ευρωζώνης. Θα βοηθά στην επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και ιδιαίτερα στην τόνωση της ανάπτυξης».
Με τη δήλωση αυτή ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου χαιρέτισε την Παρασκευή, λίγο μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, τις αποφάσεις στις οποίες κατέληξαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, χαρακτηρίζοντας ταυτόχρονα την επικείμενη θέσπιση του μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού «πρώτο βήμα» προς την κατεύθυνση μιας «ισχυρής οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Αναφερόμενος ειδικότερα στις αποφάσεις της Συνόδου για τον μόνιμο μηχανισμό, ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι «με την απόφασή μας, εξασφαλίζουμε και τη διαθεσιμότητα επαρκούς χρηματοοικονομικής σταθερότητας και χρηματοδότησης για τον υπάρχοντα, αλλά και μελλοντικό
μηχανισμό».
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε επίσης ότι στα τελικά συμπεράσματά τους οι «27» χαιρετίζουν «την εντυπωσιακή πρόοδο που σημειώθηκε στην εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος», ενώ ταυτόχρονα καλούν τα άλλα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις δικές τους οικονομικές ανισορροπίες.
Αναφερόμενος στο ζήτημα της έκδοσης των ευρω-ομολόγων, ο κ. Παπανδρέου, επεσήμανε πως πρόκειται για μία «ελληνική πρόταση, που έχει αναπαραχθεί και υιοθετηθεί και από άλλους» και δήλωσε ικανοποιημένος από το γεγονός ότι επί του θέματος «ο διάλογος άνοιξε στην κοινωνία, στα Κοινοβούλια, στα Μέσα Ενημέρωσης, σε όλη την Ευρώπη».
» Η συζήτηση για τα ευρωομόλογα έρχεται να προστεθεί στα πολύ θετικά αποτελέσματα που ήδη πετύχαμε, ως Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συζήτηση για τα ευρωομόλογα αποτελεί μια πρόκληση για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας και του συντονισμού των μελών και θεσμών αυτής της Ένωσης». υπογράμμισε.
