Δάκρυα και αίμα για τα σκουπίδια

Μυρίζει σκουπίδια και μπαρούτι το έργο κατασκευής Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) Κερατέας. Συμπλοκές ΜΑΤ και κατοίκων, επιθέσεις και αντεπιθέσεις, ξύλο, δακρυγόνα, χημικά από τη μία, στειλιάρια, πέτρες, βόμβες μολότοφ από την άλλη. Τραυματίες. Κάποιοι μιλούν για τα… Δεκεμβριανά της Κερατέας. Από το περασμένο Σάββατο η χερσόνησος της Λαυρεωτικής βρίσκεται σε κατάσταση πολιορκίας. Γύρω από το Οβριόκαστρο Κερατέας συγκρούστηκαν αστυνομικές δυνάμεις με κατοίκους που δεν θέλουν η περιοχή τους να γίνει «χωματερή Λιοσίων», όπως έλεγαν χαρακτηριστικά. Θρυαλλίδα ήταν η έναρξη των εργασιών στην Κερατέα, για να υλοποιηθεί το σημαντικότερο, κατά το υπουργείο Εσωτερικών, τμήμα του Περιφερειακού Σχεδιασμού Υγειονομικής Διαχείρισης στερεών Αποβλήτων της Αττικής.

«Η κατάσταση είναι έκρυθμη.Ο κόσμος είναι εξαγριωμένος.Φαίνεται να είναι ανεξέλεγκτα τα πράγματα.Φοβάμαι ότι θα θρηνήσουμε θύματα,εκατέρωθεν» λέει ο 57χρονος κ. Γιάννης Αργύρης, μέλος συντονιστικής επιτροπής αγώνα κατά της χωματερής στην Κερατέα. Είναι απόστρατος της Πολεμικής Αεροπορίας και για έναν χρόνο υπηρέτησε ως υπασπιστής στην προεδρία της Δημοκρατίας επί κ. Χρ. Σαρτζετάκη . «Εχω φυλάξει τόση σκοπιά στο Οβρυόκαστρο για να μη γίνει ο τόπος μου η χωματερή της Αττικής,όσες δεν έχω φυλάξει σε όλη μου τη θητεία στον στρατό. Αναχαίτιζα 15 χρόνια Τούρκους,και τώρα ποιους αναχαιτίζω;Την κυβέρνησή μου;Λυπάμαι.Δεν το περίμενα ποτέ στη ζωή μου ότι θα έβγαινα στους δρόμους…».

Συναγερμός και έκρηξη
Ηταν 4.30 τα ξημερώματα Παρασκευής προς Σάββατο. Στον χώρο που έχει χωροθετηθεί το έργο κατασκευής ΧΥΤΥ, έκτασης 540 στρεμμάτων στο Οβριόκαστρο Κερατέας, μπήκαν μηχανήματα εκσκαφικά- το έργο έχει ήδη δημοπρατηθεί και το έχει αναλάβει ιδιωτική εταιρεία- «με συνοδεία», όπως περιγράφει ο νυν δήμαρχος Κερατέας κ. ΣταύροςΙατρού, «20 διμοιριών ΜΑΤ και συνολική δύναμη 600 αστυνομικών» . Περικύκλωσαν τον χώρο. Με το που ήρθαν, συνέλαβαν τον δήμαρχο που βρισκόταν εκεί με άλλα άτομα, μια και έκαναν βάρδιες για τη φύλαξη του χώρου. Ειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι.

Ηχησαν καμπάνες εκκλησίας και σειρήνες και στις 5 το πρωί και μαζεύτηκε πλήθος κόσμου. «Αλλά τα ΜΑΤ είχαν αποκλείσει την περιοχή. Οι κάτοικοι παρατάχθηκαν.Αρχισαν οι επιθέσεις και οι αντεπιθέσεις μεταξύ κατοίκων και αστυνομίας» λέει ο κ. Ιατρού. «Η κατάσταση ήταν έκρυθμη. Προσπαθήσαμε να έρθουμε σε επαφή με τον εισαγγελέα και δεν τον βρίσκαμε. Κατέστη δυνατή η επικοινωνία μαζί του το μεσημέρι του Σαββάτου.Κάναμε συμφωνία να αποχωρήσουν οι αστυνομικές δυνάμεις και να αποχωρήσουμε κι εμείς. Αρχισε να εκτελείται η συμφωνία,αλλά επέστρεψαν οι αστυνομικοί και από εκεί και πέρα άρχισε η μεγάλη “έκρηξη”. Μολότοφ, επιθέσεις σε αστυνομικούς, μπαμ μπουμ παντού». Υπήρξε φημολογία για μπαταριές στον αέρα από όπλα.

Οι κάτοικοι απέκλεισαν τον δρόμο της Εθνικής οδού Λαυρίου με τα μηχανήματα του Δήμου (απόφαση δημοτικού συμβουλίου). Οι κάτοικοι πρωί- μεσημέρι- βράδυ είναι εκεί, όπως και τα ΜΑΤ. Αψιμαχίες γίνονται συνεχώς και ιδιαίτερα το βράδυ.

Αναρωτιέμαι τι έχει να πει ο κ. Αργύρης για τις μολότοφ που χρησιμοποίησαν κάποιοι εναντίον αστυνομικών. «Δεν ξέρω ποιοι είναι.Αλλά όταν σας είπα ότι η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη,να το πιστέψετε.Προσπαθούμε να συγκρατήσουμε το κόσμο. Να κάνουμε ειρηνικά τις συγκεντρώσεις.Δεν ελέγχεται ο κόσμος, γι΄ αυτό λέω ότι θα θρηνήσουμε θύματα.Δεν ξέρω τι μέλλει γενέσθαι».

Χωρίς απαλλοτριώσεις
Κάτοικοι και δήμος θέτουν «το ζήτημα της παρανομίας του έργου»: δεν έχουν εκτελεστεί απαλλοτριώσεις και είναι κηρυγμένος ιστορικός-αρχαιολογικός με δυο ΦΕΚ ενώ δεν έχει την έγκριση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου. Σε ό,τι αφορά τις απαλλοτριώσεις ήδη το Ειρηνοδικείο Λαυρίου εξέδωσε προσωρινή διαταγή για διακοπή των έργων με το σκεπτικό ότι το κράτος δεν έχει εκτελέσει απαλλοτριώσεις.

Ο κ. Αργύρης λέει και ξαναλέει ότι «έχουμε το δίκιο με το μέρος μας». Και συμπληρώνει: «Προχθές παραλίγο να σκοτώσουν τον αδελφό μου,τον Σωτήρη.Πήγε στο Κέντρο Υγείας και του έραψαν το φρύδι από χτυπήματα των ΜΑΤ.Χτυπάνε αλύπητα.Μας σακάτεψαν.Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είχε τη γενναιότητα και το ήθος να μην επιτρέψει να χτυπήσουν απλό κόσμο.Δεν το περιμέναμε τώρα από τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη,τον Χρήστο Παπουτσή,τον πρώην πρόεδρο της ΕΦΕΕ επί Πολυτεχνείου».

Η ΜΑΧΗ ΚΡΑΤΑΕΙ ΧΡΟΝΙΑ
Δεκατέσσερα χρόνια κρατά η «μάχη» των κυβερνήσεων με τους κατοίκους της Κερατέας που αντιδρούν στη χωροθέτηση χώρου υγειονομικής ταφής απορριμμάτων στην περιοχή τους.Το 1996 γίνεται για πρώτη φορά η επιλογή της Κερατέας,αλλά το 1998 το υπουργείο Περιβάλλοντος,επί κ. Κ. Λαλιώτη, ακυρώνει τη χωροθέτηση επειδή στο Οβριόκαστρο Κερατέας είναι αρχαιολογικός χώρος.Το 2001 ο Ενιαίος Σύνδεσμος Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ) προτείνει με νέα μελέτη την Κερατέα και δύο χρόνια αργότερα, η τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κυρία Βάσω Παπανδρέουμε νόμο χωροθετεί το έργο.Η περιβαλλοντική μελέτη προσβάλλεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣΤΕ), από τον Δήμο Κερατέας ο οποίος χάνει στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο την υπόθεση.Από εκείνον τον Μάρτιο του 2007 ως σήμερα θα μπορούσε να γίνει το έργο. Δεν έγινε όμως. Γιατί; Υπήρξαν έντονες κοινωνικές αντιδράσεις (κάτοικοι ξεσηκώθηκαν) αλλά και μπαράζ νομικών προσβολών σε κάθε επίπεδο,σε Ευρώπη και Ελλάδα από τον Δήμο.

Μετά τις περιφερειακές και τοπικές εκλογές του Νοεμβρίου 2010 άνοιξε εκ νέου το θέμα και μάλιστα με μάχες στήθος με στήθος μεταξύ ΜΑΤ και κατοίκων.Ο «σκληρός», όπως τον χαρακτηρίζουν για την επιμονή του στο ζήτημα των απορριμμάτων,53χρονος δήμαρχος Κερατέας έχασε την εκλογική μάχη στον Καλλικρατικό Δήμο Λαυρεωτικής (είχε στηριχθεί από τη Δημοκρατική Αριστερά και τους Οικολόγους Πράσινους).Εξελέγη ο παλιός δήμαρχος Κερατέας κ.Κ.Λεβαντής ο οποίος «κατέβηκε» στις εκλογές ως ανεξάρτητος υποστηριζόμενος από το λεγόμενο αντιμνημονιακό ΠαΣοΚ.

Ανεξέλεγκτες χωματερές και τσουχτερά πρόστιμα
Η ΥΛΟΠΟΙΗΣΗτου συνόλου του περιφερειακού σχεδιασμού- οι εργασίες κατασκευής του ΧΥΤΥ Γραμματικού ξεκίνησαν το 2009 και συνεχίζονται- «αποτελεί κρίσιμο ζήτημα επιβίωσης για το περιβάλλον αλλά και την κοινωνία της Αττικής και η απόφαση της κυβέρνησης είναι να ολοκληρωθεί αμέσως», σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών. Επιπλέον, έχει δοθεί εντολή ως 31.12.2010 να τερματιστεί η λειτουργία 96 χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), 18 το πρώτο τρίμηνο του 2011 και 63 το πρώτο εξάμηνο του 2011.

Στην Κερατέα κοντά στην περιοχή Οβριόκαστρο υπάρχει ανεξέλεγκτη χωματερή, από την οποία έχουν ξεκινήσει αρκετές φορές πυρκαγιές. Οι κάτοικοι λένε ότι θέλουν να κλείσει αλλά ζητούν διαχείριση των «δικών μας» απορριμμάτων, εννοώντας τη χερσόνησο της Λαυρεωτικής, επιλέγοντας με μελέτη χώρο στην Κερατέα.

Το έργο κατασκευής του ΧΥΤΥ Κερατέας ωστόσο έχει δρομολογηθεί και συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ με δημοπρατούσα αρχή την Περιφέρεια Αττικής. Ειδικά με τον ΧΥΤΥ στην Κερατέα η κοινοτική χρηματοδότηση αφορά το Γ΄ ΚΠΣ και αν δεν εγκατασταθεί ο εργολάβος ως το 2010 χάνονται τα χρήματα.

Οσον αφορά τις χωματερές επικρέμονται πρόστιμα χιλιάδων ευρώ αν δεν κλείσουν και αποκατασταθούν. Η Ιταλία αντιμετώπισε πρόσφατα το πρόβλημα, έχοντας μια καταδίκη το 2004. Αν δεν κλείσουν οι χωματερές, εκτιμάται ότι η Ελλάδα μπορεί να κληθεί να πληρώσει πρόστιμα ύψους 45 εκατ. ευρώ από την πρώτη καταδίκη (2005) ως τη δεύτερη, αν υπάρξει (η υπόθεση θα εκδικαστεί σε περίπου ένα χρόνο) συν 200.000 ευρώ την ημέρα από τη δεύτερη καταδίκη ως την πλήρη συμμόρφωση.