Καθώς το 2011 η ανάπτυξη μεταξύ των αναπτυγμένων και των αναδυόμενων οικονομιών θα συνεχίσει να αποκλίνει, θα είναι πιο εμφανής μεσοπρόθεσμα η δημιουργία «ενός κόσμου δύο ταχυτήτων». Την ίδια στιγμή, όπως εκτιμούν οι αναλυτές, παλαιά προβλήματα αλλά και οι νέες προκλήσεις θα καθορίσουν την πορεία των αγορών τη χρονιά που ανατέλλει οσονούπω.

Αν και τα πράγματα δείχνουν ότι θα κυριαρχήσει η τάση των βραχυπρόθεσμων τοποθετήσεων, όπου οι φάσεις μεταξύ φόβου και απληστίας θα εναλλάσσονται συχνά στη συμπεριφορά των επενδυτών, η νέα χρονιά αναμένεται να είναι τελικά θετική, με διψήφια κέρδη για ορισμένες ριψοκίνδυνες αξίες όπως οι μετοχές.

Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις της Deutsche Βank, η παγκόσμια ανάπτυξη το 2011 θα επιβραδύνει μερικώς στο 3,9% από 4,7% το 2010, για να επανακάμψει ήπια στο 4,2% το 2012. Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ στον βιομηχανικό κόσμο αναμένεται να υποχωρήσει στο 2%, ενώ οι αναδυόμενες οικονομίες με μέσο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ τους κατά 6,2% θα συνεχίσουν να στηρίζουν την παγκόσμια οικονομία.

Η ανάπτυξη
Διαφοροποιήσεις αναμένονται πάντως και στον αναπτυγμένο κόσμο καθώς η πορεία της οικονομίας των ΗΠΑ, η οποία επλήγη σε μεγαλύτερο βαθμό κατά την πρόσφατη χρηματοοικονομική κρίση, αναμένεται να σημειώσει ρυθμό αύξησης 3% το 2011, από 2,8% το 2010, την ώρα που η ανάπτυξη στην ευρωζώνη αναμένεται να επιβραδύνει στο 1,2% από το 1,7% αντίστοιχα.

Για όσον καιρό παραμένει σε ισχύ η κρίση χρέους, η ζώνη του ευρώ, όπως εκτιμά η γερμανική τράπεζα, θα παραμένει βαθιά διαιρεμένη καθώς από τη μία πλευρά θα έχουμε τις οικονομίες του «πυρήνα» συγκεντρωμένες γύρω από τη Γερμανία και από την άλλη πλευρά τις αδύναμες χώρες της περιφέρειας, οι οποίες ταλανίζονται απο τα υπερβολικά υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα και τα χρέη, τα εύθραυστα τραπεζικά συστήματα, τις φουσκωμένες τιμές σε ορισμένες αξίες και την ισχνή διεθνή ανταγωνιστικότητα. Οπως προβλέπει μάλιστα, θα χρειαστούν πολλά χρόνια ώσπου οι χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας να μειώσουν το δημόσιο και το ιδιωτικό τους χρέος, να βάλουν σε σταθερή τροχιά τα τραπεζικά τους συστήματα και να αποκαταστήσουν τη διεθνή τους ανταγωνιστικότητα.

Η επιτυχία τής υπό διαμόρφωση νέας αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ και το γεγονός ότι εμφανίζεται υψηλή η θέληση για πολιτική στήριξη του κοινού νομίσματος αναμένεται να καθορίσουν και το μέλλον της ευρωζώνης περιορίζοντας, όπως λέγεται, και την εμφάνιση κάποιων εκτιμήσεων που δεν αποκλείουν μια μελλοντική έξοδο από το ευρώ κάποιων κεντροευρωπαϊκών χωρών.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της τράπεζας, η ύφεση της ελληνικής οικονομίας θα ξεπεράσει το 2011 τις προβλέψεις κινούμενη στο 3,5% από το 4,2% το 2010, ενώ το «γύρισμα» στην ανάπτυξη το 2012 αναμένεται να είναι εξαιρετικά ισχνό, με τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ να μην ξεπερνά το 0,6%. Οι ανοδικές αναθεωρήσεις στο έλλειμμα και στο χρέος του 2009 από τη Εurostat αφαιρούν, όπως εκτιμάται, τον κίνδυνο και νέων «σκελετών στο ντουλάπι», αλλά αυξάνουν τα δεδομένα όσον αφορά την απαιτούμενη δημοσιονομική προσαρμογή.

Οπως εκτιμά, το δημοσιονομικό έλλειμμα θα κινηθεί στο 8% του ΑΕΠ το 2011 (από 9,9% το 2010) και στο 6,6% το 2012, με το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στο-7,8% (από-8%) και στο6,5%, αντίστοιχα, ενώ ο πληθωρισμός προβλέπει ότι θα κινηθεί στο 2% το νέο έτος (από 4,7% το 2010) και στο 0,5% το 2012. Με το δημόσιο χρέος πάντως κοντά στο 160% του ΑΕΠ την ερχόμενη διετία, η αγορά, όπως υποστηρίζει, παραμένει δύσπιστη αναφορικά με τη μακροπρόθεσμη ικανότητα της χώρας να ελέγξει τη δυναμική του χρέους της.

Η παγκόσμια οικονομία δείχνει λοιπόν σήμερα να βρίσκεται σε μεταβατική φάση. Οι αναπτυγμένες οικονομίες εξακολουθούν να είναι απασχολημένες με τη μείωση του χρέους τους, η οποία κατέληξε (με την εξαίρεση της Γερμανίας) σε κάτω του μέσου όρου ανάπτυξη στις περισσότερες από τις χώρες αυτές. Οι αναδυόμενες οικονομίες, από την άλλη πλευρά εμφανίζουν υψηλή διαρθρωτική ανάπτυξη.

Εν τω μεταξύ δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που υπήρχε σαφής διάκριση μεταξύ των ομολόγων των χωρών του ΟΟΣΑ και των αναδυόμενων αγορών (που αποκαλούνταν και υψηλού κινδύνου!). Αλλά τώρα, με την κρίση χρέους στην ευρωζώνη να εντείνεται, αυτή η διάκριση έχει γίνει ήδη δυσδιάκριτη. Σε αυτό το πλαίσιο οι οικονομολόγοι και οι αναλυτές αρχίζουν να σχεδιάζουν τα σενάριά τους, τα οποία θα αποτελέσουν και τον μπούσουλα για τις επενδύσεις κατά το νέο έτος.

Η ΙΝG π.χ. προχώρησε ήδη στην κατάρτιση τριών σεναρίων. Στο βασικό της, στο οποίο δίνεται πιθανότητα 60%, το 2011 θα αποτελέσει έτος μεικτής οικονομικής συγκυρίας, κατά το οποίο οι αναδυόμενες αγορές θα εξακολουθούν να παρουσιάζουν αρκετά ισχυρή ανάπτυξη και οι αναπτυγμένες οικονομίες θα είναι σε θέση να αποφεύγουν ένα δεύτερο κύμα ύφεσης. Στο πρώτο αυτό σενάριο λοιπόν οι μετοχές θα σημειώσουν κέρδη 8%-12% κατά μέσο όρο παγκοσμίως, τα κέρδη στις τοποθετήσεις σταθερού εισοδήματος θα κυμανθούν στο 2%-5%, ενώ η άνοδος στα εμπορεύματα και στο real estate θα κυμανθεί στο 9%-14%.

Το δεύτερο σενάριο ενσωματώνει τον πτωτικό κίνδυνο, καθώς αναφέρεται μια πιθανότητα 25% για το ενδεχόμενο μιας δεύτερης ύφεσης στην οικονομία. Στο σενάριο αυτό οι μετοχές θα υποχωρήσουν 15% κατά μέσον όρο παγκοσμίως, τα κέρδη στις τοποθετήσεις σταθερού εισοδήματος θα ανέβουν στο 7%, ενώ η πτώση στα εμπορεύματα και στο real estate θα φθάσει στο 20%.

Στο τρίτο σενάριο, στο οποίο δίνεται πιθανότητα 15%, η ισχυρή ανάπτυξη ξεπερνά τις προσδοκίες. Στο σενάριο αυτό οι μετοχές σημειώνουν κέρδη άνω του 15%, οι τοποθετήσεις σταθερού εισοδήματος σημειώνουν απώλειες άνω του 5%, ενώ η άνοδος στα εμπορεύματα και στο real estate ξεπερνά τελικά το 20%.