Oλο και περισσότερες επιχειρήσεις αναγκάζονται να αναζητήσουν την «επιχειρηματική ευδαιμονία» στις ξένες αγορές. Ετσι κι αλλιώς η εσωτερική αγορά όχι μόνο δεν προσφέρει ευκαιρίες, αλλά αντιθέτως σε πολλούς κλάδους συρρικνώνεται. Η οικονομική ύφεση αποτελεί πλέον το κυρίαρχο στοιχείο της ελληνικής αγοράς. Σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί ίσως και τη μοναδική ελπίδα επιβίωσης. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) από τους πρώτους μήνες ως και τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου του 2010 ο αριθμός εγγεγραμμένων επιχειρήσεων του ΠΣΕ- αλλά και των άλλων εξαγωγικών συνδέσμων και των εξαγωγικών τμημάτων των επιμελητηρίων- έχει αυξηθεί κατά 10%.
Και η πρόσφατη εκδήλωση του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας- παρουσία του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου – πέραν των όποιων εργαλείων στήριξης ανακοινώθηκαν, επί της ουσίας υποδηλώνει με εμφαντικό τρόπο πως η μόνη ελπίδα των ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκεται στις ξένες αγορές. Και τα στοιχεία του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών που αφορούν την εξέλιξη των εξαγωγών τον περασμένο Οκτώβριο, αλλά και στο δεκάμηνο Ιανουαρίου- Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους επιβεβαιώνουν το μέγεθος της προσπάθειας που καταβάλλεται.
Ειδικότερα τον περασμένο Οκτώβριο η αξία των ελληνικών εξαγωγών αυξήθηκε κατά 24,1%- μετά την κατά 9,6% μείωση που παρατηρήθηκε τον Σεπτέμβριο- υπερβαίνοντας σε ρυθμούς ανάπτυξης ακόμη και τον Αύγουστο που ήταν στο εννιάμηνο ο καλύτερος μήνας ποσοστιαίας αύξησης. Ετσι οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν στα 1,584 δισ. ευρώ από 1,277 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο περυσινό μήνα.
Και στο δεκάμηνο ΙανουαρίουΟκτωβρίου η αξία των ελληνικών εξαγωγών αυξήθηκε κατά 4,3% και διαμορφώθηκε στα 12,580 δισ. ευρώ έναντι 12,057 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Αντιθέτως η μείωση της εσωτερικής ζήτησης έχει πλήξει ευθέως και σημαντικά το εισαγωγικό εμπόριο- με προφανείς επιπτώσεις στη δραστηριότητα των αντίστοιχων επιχειρήσεων.
Ετσι η αξία των εισαγωγών στο δεκάμηνο μειώθηκε κατά 21,8% και διαμορφώθηκε στα 32 δισ. ευρώ έναντι 40,9 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2009. Εκτιμάται μάλιστα ότι αν η τάση αυτή διατηρηθεί και στο τελευταίο δίμηνο του έτους, οι ελληνικές εξαγωγές θα σημειώσουν αύξηση κατά τουλάχιστον 3,5% το 2010, υπερβαίνοντας τα 15 δισ. ευρώ έναντι 14,2 δισ. ευρώ το 2009. Και όπως τόνισε σε δήλωσή της η πρόεδρος του ΠΣΕ κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «ο εξωστρεφής προσανατολισμός της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδαλαμβάνει μορφή κινήματος, με ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις να στρέφονται σε νέες αγορέςπροκειμένου να εξασφαλίσουν αγοραστές και να εξισορροπήσουν τη μείωση της εγχώριας ζήτησης. Το θετικό είναι ότι αναπροσαρμόζεται ήδη το εξαγωγικό μοντέλο της χώρας και από την εξωστρέφεια ανάγκης φαίνεται μια δυναμική προς την εξωστρέφεια ευκαιρίας,με εμπροσθοφυλακή τα βιομηχανικά προϊόντα, πολλά εκ των οποίων ενσωματώνουν εξειδίκευση, καινοτομία και προστιθέμενη αξία». Βοήθεια και από Τουρκία
Στο 9μηνο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου οι ελληνικές εξαγωγές κέρδισαν έδαφος στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία απορρόφησε το 43,2% των συνολικών εξαγωγών της χώρας, έναντι 41,9% στο αντίστοιχο διάστημα του 2009, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην ενίσχυση της παρουσίας των ελληνικών προϊόντων στις αγορές της Γερμανίας, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Η σημαντικότερη μείωση παρατηρήθηκε στην αγορά της Ιταλίας- πρόκειται για τον δεύτερο καλύτερο πελάτη των ελληνικών προϊόντων- και ακολουθούν η Ολλανδία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία. Επίσης μείωση καταγράφηκε στην περιοχή της Βόρειας Αμερικής (μεγάλη είναι η κάμψη στην αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών), στις χώρες της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. Σύμφωνα με το Κέντρο Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών ισχυρή μείωση παρατηρήθηκε στην Ελβετία κατά 52,8% και στη Νορβηγία κατά 14,6%. Αλλά αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό γεγονός ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς την Τουρκία, που αποτελεί τον κυριότερο πελάτη των ελληνικών προϊόντων στην περιοχή, αυξήθηκαν κατά 21,8% και από 427 εκατ. ευρώ ανήλθαν στα 520 εκατ. ευρώ.
η ΕΧΑLCΟ
«Ρίξαμε λίγο τις τιμές και… εισαγάγαμε κέρδη»
Από τα τέλη του 2008 η οικοδομή στην Ελλάδα άρχισε να δοκιμάζεται. Και από το 2009 βρίσκεται σε κρίση. Ολοι οι κλάδοι που αφορούν την οικοδομική δραστηριότητα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Είναι ο τομέας της οικονομίας με τον υψηλότερο αριθμό ανέργων, τη μεγαλύτερη μείωση των πωλήσεων και στον οποίο έχουν κλείσει πολλές επιχειρήσεις. Οι βιομηχανίες που επεξεργάζονται προφίλ αλουμινίου μέσα σε «μια στιγμή» βρέθηκαν σε «ελεύθερη πτώση». Η μία μετά την άλλη άρχισαν να καταγράφουν ζημιές και η έκθεσή τους στις τράπεζες τους επέτεινε την κρίση στην οποία βρέθηκαν. Η ΕΧΑLCΟ ΑΕ ήταν μια μικρή και χρεοκοπημένη εταιρεία της Λάρισας, όταν το 1988 την εξαγόρασε ο όμιλος της Βιοκαρπέτ. Και ουσιαστικά την αναγέννησε. Ο όμιλος έχοντας σταθερό εξαγωγικό προσανατολισμό από χρόνια, σύντομα «έβγαλε» και τα προϊόντα της ΕΧΑLCΟ εκτός συνόρων. Ο εξαγωγικός προσανατολισμός της εταιρείας αποδείχθηκε σωτήριος όταν ξέσπασε η κρίση. Μιλώντας προς «Το Βήμα» ο κ. Β. Τσιάρας, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, αναφέρει πως στη διάρκεια των τελευταίων δύο χρόνων οι πωλήσεις της εταιρείας μειώθηκαν κατά περίπου 20%. Και όπως εξηγεί, «είχαμε δύο επιλογές:ή να προχωρήσουμε σε απολύσεις προσωπικού ή να διατηρήσουμε τις θέσεις εργασίας και να εντείνουμε παράλληλα την εξαγωγική μας προσπάθεια.Εμείς κάναμε το δεύτερο. Οι περίπου 400 θέσεις εργασίας δεν μειώθηκαν,δεν κάναμε απολύσεις, μειώσαμε λίγο τις τιμές εξαγωγής και,έχοντας δημιουργήσει πολύ καλό όνομα στο εξωτερικό- απευθυνόμαστε έτσι κι αλλιώς σε σταθερούς πελάτες-όλα τα προηγούμενα χρόνια, αναπληρώσαμε τις απώλειες που είχαμε στην εσωτερική αγορά. Σήμερα το εργοστάσιο λειτουργεί με τρεις βάρδιες πέντε ημέρες την εβδομάδα και ορισμένες φορές λειτουργεί και το Σάββατο,αν έχουμε έκτακτες παραγγελίες».
Παράλληλα ο κ. Τσιάρας επισημαίνει ότι η εταιρεία λειτουργεί επί της ουσίας με μηδενικά κέρδη και, όπως λέει χαρακτηριστικά, «για μιαδυο χρονιές αντέχουμε, έχουμε αρκετό λίπος ακόμη,υπάρχουν ίδια κεφάλαια στη εταιρεία». Από την άλλη πλευρά βεβαίως, η εταιρεία- όπως και πολλές άλλες- είναι εκτεθειμένη σε υψηλό δανεισμό, ο οποίος ανέρχεται σε περίπου 50 εκατ. ευρώ, και όπως λέει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας «στην προσπάθεια που κάνουμε έχουμε τη στήριξη των τραπεζών, όλες οι τράπεζες μας στάθηκαν» .
Από την άλλη πλευρά η εταιρεία έχει κατορθώσει να περιορίσει την έκθεσή της σε επισφάλειες της εσωτερικής αγοράς. Οπως αναφέρει συγκεκριμένα, οι επισφάλειες δεν υπερβαίνουν τα 3 εκατ. ευρώ. Το γεγονός όμως ότι από τα περίπου 70 εκατ. ευρώ πωλήσεων τα 40 εκατ. ευρώ πραγματοποιούνται σε πολλές αγορές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, των Ηνωμένων Πολιτειών, των Βαλκανίων και της Σκανδιναβίας παρέχει στην εταιρεία σημαντικό δίχτυ ασφαλείας.
η UΡSΤRΕΑΜ
Μέσα σε εννέα χρόνια «κατέκτησε» 40 χώρες
Ηεταιρεία πληροφορικής Upstream αποτελεί την κλασική περίπτωση υλοποίησης μιας επιχειρηματικής ιδέας στην οποία δεν πίστεψαν μόνο οι δύο δημιουργοί της, αλλά και ξένοι επενδυτές, οι οποίοι και τη χρηματοδότησαν. Αυτό βεβαίως δεν συνέβη στην Ελλάδα, αλλά στη Βρετανία, και οι κκ. Μάρκος Βερέμης και Αλέξης Βαρατσκίδης που τη δημιούργησαν δεν ήταν παρά απλοί υπάλληλοι, ο ένας στο Λονδίνο και ο άλλος στη Βοστώνη των Ηνωμένων Πολιτειών. Ισως για τα ελληνικά δεδομένα να μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Κι όμως, δεν είναι. Η εταιρεία Upstream παράγει λογισμικό για εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, για να χρησιμοποιούν το κινητό τηλέφωνο ως μέσο μάρκετινγκ ή μάλλον μάρκετινγκ και πωλήσεων. Ξεκίνησε με κεφάλαιο 350.000 ευρώ, σχεδόν το σύνολο των πωλήσεών της, τo 97%, προέρχεται από τις 40 αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται και μόλις ένα μικρό μέρος, μόνο τα 2,5 εκατ. από τα 60 εκατ. ευρώ, πραγματοποιείται στην ελληνική αγορά. Οι πρώτοι χρηματοδότες της ήταν οι εταιρείες στις οποίες οι δύο φιλόδοξοι επιχειρηματίες εργάζονταν ως υπάλληλοι. Η εταιρεία είναι κερδοφόρα από την πρώτη χρήση- το λογισμικό της προστατεύεται από πατέντες και συνεχή έρευνα- και με τα κέρδη της έχει χρηματοδοτήσει όλη την έως τώρα ανάπτυξή της. Το 2005 οι πωλήσεις της ήταν μόλις 5 εκατ. ευρώ και σε πέντε χρόνια αυξήθηκαν 12 φορές.
Η παρουσίαση από τον κ. Βερέμη, προέδρου της Upstream, την περασμένη Τετάρτη στην εκδήλωση του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, όπου ο κ. Μ. Χρυσοχοΐδης παρουσίασε το εθνικό σχέδιο για την ανάπτυξη των εξαγωγών, σίγουρα ενθουσίασε τον παρόντα πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου – πρόκειται έτσι κι αλλιώς για περιπτώσεις που τον «εξιτάρουν». Η σταδιοδρομία της Upstream είναι «φρέσκια». Δεν έχει κλείσει ούτε δέκα χρόνια καλά καλά, δημιουργήθηκε το 2001 και ήταν από τις πρώτες αυτού του είδους εταιρείες που δημιουργήθηκαν στη διεθνή αγορά. Παρ΄ όλα αυτά κατόρθωσε σε εννέα χρόνια να είναι η πέμπτη σε μέγεθος εταιρεία του κλάδου της στη διεθνή αγορά και όπως πιστεύει ο κ. Βερέμης το 2011- το οποίο όλοι εκτιμούν ότι θα είναι μια καταστροφική χρονιά για την ελληνική οικονομία- οι πωλήσεις της θα διπλασιαστούν- στη χειρότερη περίπτωση θα υπερβούν τα 100 εκατ. ευρώ. Είναι πράγματι εντυπωσιακό, πόσω μάλλον όταν η ανάπτυξη αυτή πραγματοποιείται στη διεθνή αγορά- εξαιρετικά απαιτητική και δύσκολη-, η οποία παράλληλα αναπτύσσεται με ακόμη πιο εντυπωσιακούς ρυθμούς.
Παρουσιάζοντας τη μικρή, αλλά αρκετά ενδιαφέρουσα ιστορία της Upstream ο εκ των ιδρυτών της σημείωσε χαρακτηριστικά ότι η εταιρεία δραστηριοποιείται σε 40 χώρες, στις 10 από τις οποίες διαθέτει γραφεία.
η ΠΑΓΓΑΙΑ ΕΠΕ
Μια μικρή επιχείρηση με μεγάλες φιλοδοξίες
Ηπερίπτωση του νεαρού επιχειρηματία κ. Ι. Χρονάκη από το Ηράκλειο της Κρήτης έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ανήκει στην κατηγορία της λεγόμενης «νέας επιχειρηματικότητας», την οποία επαναλαμβάνει τους τελευταίους μήνες ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου, αλλά και ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Μ. Χρυσοχοΐδης – μάλιστα ο Πρωθυπουργός στην προ δεκαημέρου εκδήλωση για την εξαγωγική προσπάθεια της χώρας φάνηκε να γνωρίζει τον ηρακλειώτη επιχειρηματία. Ο κ. Χρονάκης μετά το τέλος των σπουδών του εγκατέλειψε τις ακαδημαϊκές του προσδοκίες, όπως λέει ο ίδιος, προκειμένου να αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση που είχε ως αντικείμενό της την εμπορία στην εσωτερική αγορά χύμα ελαιολάδου, αλλά και την εξαγωγή του. Αυτό όμως που επιδίωξε ήταν να αλλάξει την επιχείρηση. Δεν του ήταν αρκετό πλέον αυτή να ασχολείται μόνο με την εξαγωγή χύμα ελαιολάδου. Για αυτό και τα τελευταία δύο χρόνια προχώρησε στην τυποποίηση του προϊόντος. Και όχι μόνο. Η εταιρεία Παγγαία ΕΠΕ δημιούργησε δύο brand names, το Μύθια- η επωνυμία παραπέμπει σε χωριό της Μινωικής εποχής που βρισκόταν στον Ψηλορείτη-, που είναι εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο με οξύτητα 0,3 και διακινείται σε καταστήματα delicatessen, και το Cretis, που έχει οξύτητα ως 0,4 και απευθύνεται στην ευρεία κατανάλωση. Πρόκειται βεβαίως για μια μικρή επιχείρηση- οι πωλήσεις της είναι γύρω στα 7 εκατ. ευρώ ετησίως – που έχει μεγάλες φιλοδοξίες. Διακινεί ετησίως περί τους 20 τόνους ελαιολάδου, από τους οποίους 5 ως 8 τόνοι εξάγονται.
