Από πού να πρωτοπιάσει κανείς τον τομέα της Υγείας για να τον εξυγιάνει; Ολοι αντιλαμβάνονται το μέγεθος του εγχειρήματος του κ. Ανδρέα Λοβέρδου, πολύ περισσότερο οι προκάτοχοί του στο υπουργείο. Μία από τις τελευταίες ανακοινώσεις του αφορά την περικοπή εξόδων το 2011 κατά 1,4 δισ. ευρώ.
Ολα κι όλα, έχουμε εξοικειωθεί με τα κολοσσιαία νούμερα, δισ. από εδώ, δισ. από εκεί, δεν ακούμε και τίποτε άλλο. Σε όσους σπεύσουν να πουν ότι οι εξαγγελίες είναι μία ακόμη πολιτική μπαρούφα, από αυτές με τις οποίες έχουμε επίσης εξοικειωθεί, θα πρέπει να πούμε ότι κόβονται νοσοκομειακές σπατάλες που δεν πλήττουν την ευπρεπή λειτουργία της δημόσιας περίθαλψης.
Παζαρεύεται η τιμή του ρεύματος, του νερού, των επικοινωνιών. Το κάνουν κι άλλοι μεγάλοι καταναλωτές, όπως οι βιομηχανίες. Ενα ακόμη ποσό που θα απαλειφθεί από τον προϋπολογισμό ανήκει στην κατηγορία _ ας μας επιτραπεί η έκφραση _ «κερατιάτικα». Πρόκειται για 840 εκατ. ευρώ που θα προκύψουν από την έγκαιρη αποπληρωμή των προμηθευτών του ΕΣΥ.
Ο κ. Λοβέρδος φέρεται ως μάνατζερ της περίθαλψης. Βλέπει τους αριθμούς, εξανίσταται, τραβάει τα μαλλιά του και παίρνει αποφάσεις. Μία από αυτές έχει επικριθεί: θέλει να πληρώνουν όλοι εισιτήριο 3 ευρώ στα εξωτερικά ιατρεία. Είναι λοιπόν τόσο ακραίο το ποσό ώστε να ακούγονται διαμαρτυρίες, ότι κάποιοι δεν τα έχουν τα 3 ευρώ.
Ο υπουργός λέει επίσης ότι δεν μπορεί να απευθύνεται σε νοσοκομείο όποιος έχει έναν πόνο στην κοιλίτσα του. Πρέπει να απευθύνεται σε πρωτοβάθμια υπηρεσία υγείας και αν είναι σοβαρό να παραπέμπεται στο νοσοκομείο. Εχει διατυπώσει κι άλλους προβληματισμούς: Ποιος αναλαμβάνει τα έξοδα νοσηλείας για ανθρώπους που κάνουν «ιατρικό τουρισμό», επί παραδείγματι έρχονται στην Ελλάδα για τοκετό και φεύγουν χρεώνοντας στο ελληνικό κράτος τα γεννητούρια; Υπολογίζεται ότι αυτά τα έξοδα ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ και τα αναλαμβάνουν, χωρίς να ερωτηθούν, οι ασφαλισμένοι.
Στον αντίποδα αυτής της οικονομικής διαπίστωσης υπάρχουν οι γιατροί. Εκείνοι δεν ξέρουν ούτε από εισιτήρια των 3 ευρώ ούτε από βιβλιάρια ούτε από τις νομικές διαστάσεις της περίθαλψης. Οταν έχουν μπροστά τους μια γυναίκα που της έχουν σπάσει τα νερά, θα την ξεγεννήσουν με την ίδια στοργή και αγωνία που θα το πράξουν για την έγκυο πολυτελείας.
Είμαστε τυχεροί που υπάρχει ακόμη αυτή η ανθρωπιά στους γιατρούς και στους νοσηλευτές _ θα τους αποστρεφόμασταν αν ήσαν διαφορετικοί. Είμαστε τυχεροί που αποδέχονται εξοντωτικές εφημερίες, υπερβολικά χαμηλούς μισθούς, διοικητική ανοργανωσιά και τα αποδέχονται όλα αυτά από επαγγελματικό βίτσιο. Μπορεί να προκύψει κάτι ουσιαστικό από έναν υπουργό που λειτουργεί με την οικονομική λογική και τους γιατρούς που αντιδρούν με αίσθηση καθήκοντος;
Ευτυχώς έχουν δοκιμαστεί πολλά και διαφορετικά μοντέλα για την περίθαλψη. Η εμπειρία των ξένων μπορεί να είναι ανέλπιστα χρήσιμη. Θέλει κανείς το προηγούμενο αμερικανικό σύστημα, αυτό που άλλαξε ο Ομπάμα; Θέλει κανείς το καναδικό σύστημα δημόσιας υγείας της δεκαετίας του ’70 που έμοιαζε σοσιαλιστικό αλλά δεν μακροημέρευσε; Μήπως να μελετηθεί το σοβιετικό μοντέλο, όπου όλα λειτουργούσαν ρολόι; Το βέβαιον είναι ότι οι προτάσεις, από όλες τις πλευρές, δεν μπορούν να πέφτουν ξεκάρφωτες χωρίς να υπάρχει μια ιδέα που να τις ενώνει όλες σε ένα σύστημα. Εχουμε πάντως την αίσθηση ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο.
