Την Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου ένας άνδρας οδήγησε την μπετονιέρα του πάνω στα κάγκελα της εισόδου του Ντάιλ, του ιρλανδικού κοινοβουλίου. Στην μπετονιέρα είχε γράψει με κεφαλαία γράμματα «ΑΝGLΟ ΤΟΧΙC ΒΑΝΚ». Αναφερόταν στην… ατελείωτη χρεοκοπία της τράπεζας Αnglo Ιrish Βank (ΑΙΒ), που τροφοδοτεί όλες τις συζητήσεις στο Δουβλίνο, από τους δρόμους και τα μπαρ ως τα υπουργικά γραφεία, καθώς το τελευταίο πακέτο αρωγής που της χορήγησε για να τη σώσει η κυβέρνηση Κάουαν είχε ως αποτέλεσμα να αυξήσει τον λογαριασμό που καλείται να πληρώσει ο κάθε ιρλανδός πολίτης στα 11.000 ευρώ. Οι Ιρλανδοί ζουν τον μύθο του Σισύφου στη δική τους εκδοχή. Σπρώχνουν την πέτρα της λιτότητας στην κορυφή του λόφου για να κατρακυλήσει και πάλι στους πρόποδες και να ξαναρχίσουν από την αρχή…
Συγκεκριμένα, έπειτα από εβδομάδες σεναριολογιών που τροφοδοτήθηκαν από πολύ κακή επικοινωνιακή πολιτική, η ιρλανδική κυβέρνηση αποκάλυψε ξαφνικά το τελικό κόστος διάσωσης του ιδρύματος που κρατικοποιήθηκε το 2009 και εξακολουθεί να είναι γεμάτο επισφαλείς απαιτήσεις. Αφού έχει ρίξει ήδη κάπου 25 δισ. ευρώ, το κράτος θα χρειαστεί να προσθέσει και άλλα 4-9 δισ. για τη διάσωση της ΑΙΒ. Αν μάλιστα προστεθούν οι ανάγκες και άλλων τραπεζών, όπως η Αllied Ιrish, το «μαύρο πρόβατο» του κλάδου, ο λογαριασμός θα μπορούσε να φτάσει σε σχεδόν 50 δισ. ευρώ.
Αποτέλεσμα είναι ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα εκτιναχθεί εφέτος στο 32% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), ενώ το 2009 ήταν ήδη στο 14,3%, και το χρέος θα εκτιναχθεί στο 99% του ΑΕΠ από 64% που ήταν το 2009. Για την κυβέρνηση αυτή η «επιχείρηση αλήθεια» έχει έναν σαφή στόχο: να δείξει ότι ελέγχει την κατάσταση και, όσο παράδοξο και αν είναι, να μπορέσει να καθησυχάσει τις αγορές που είναι όλο και πιο ανήσυχες για τη μακροχρόνια φερεγγυότητα της χώρας. Παρά ταύτα, πρώτα ο οίκος Μoody΄s και στη συνέχεια ο Fitch υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας. Επιπλέον, καμία από τις εξαγγελίες της κυβέρνησης δεν παρηγορεί τους Ιρλανδούς, που έχουν ήδη υποστεί το κόστος τριών προγραμμάτων λιτότητας μέσα σε δύο χρόνια. «Η ΑΙΒ είναι ένα πηγάδι χωρίς πάτο όπου ρίχνουμε τους φόρους μας» καταγγέλλει η Ιβόν Ο΄ Κάλαγκαν σε διαδήλωση διαμαρτυρίας στο Δουβλίνο. «Το χρήμα αυτό θα έπρεπε αντίθετα να δοθεί για την υποστήριξη των θέσεων εργασίας μας.
Αλλά το κράτος το μόνο που σκέφτεται είναι να περικόπτει δαπάνες» λέει η νεαρή γυναίκα που δούλευε σε υπηρεσίες εξυπηρέτησης ατόμων με ειδικές ανάγκες και η οποία βρίσκεται στην ανεργία εδώ και 15 μήνες.
Για την άλλοτε κραταιά κελτική τίγρη, που σωριάστηκε καταγής από το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων, η κάθαρση είναι ήδη πολύ σοβαρή: μείωση των μισθών των υπαλλήλων, των οικογενειακών επιδομάτων, των επιδομάτων ανεργίας, αύξηση του φόρου εισοδήματος, των φόρων καυσίμων… Παρά την άβυσσο του τραπεζικού τομέα, το Δουβλίνο εξακολουθεί να θέτει ως στόχο ένα δημόσιο έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ το 2014. Ολόκληρη η Ευρώπη είχε συγχαρεί τον καλό ιρλανδό μαθητή για τις επιδόσεις του στα μέτρα λιτότητας. Δεν χρειάζεται πλέον να μπει και τιμωρία όρθιος στη γωνία μαζί με τον κακό έλληνα μαθητή ως οιονεί χρεοκοπημένος.
Η κεντροδεξιά κυβέρνηση του Μπράιαν Κάουεν ετοιμάζει νέο πακέτο λιτότητας άνω των 3 δισ.
ευρώ. Το σχέδιο υποστηρίζεται από την πλειονότητα της ιρλανδικής οικονομικής ιντελιγκέντσιας. «Απλώς δεν έχουμε επιλογή αν θέλουμε να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να μπορέσουμε πάλι να δανειζόμαστε σε λογικά επιτόκια» υπογραμμίζει ο Τζιμ Πάουερ της Friends First. Αλλά από πού να γίνουν οι εξοικονομήσεις; Από τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων; Η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τα συνδικάτα ότι δεν θα υπάρξει άλλη μείωση μισθών. Και κανείς δεν θέλει να πειράξει τα ιερά επίπεδα της ελάχιστης φορολογίας των εταιρειών (12,5%). Ο Κάουαν προανήγγειλε νέες μειώσεις δαπανών και νέες αυξήσεις στη φορολογία εισοδήματος.
