Δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την τελευταία πράξη του δράματος της Lehman Βrothers, που «παίχτηκε» στο Μανχάταν. Στις 15 Σεπτεμβρίου 2008, ημέρα Δευτέρα, η ιστορική επενδυτική τράπεζα (είχε ιδρυθεί το 1850) κατέρρευσε κάτω από το βάρος ζημιών 60 δισ. δολαρίων που είχε συσσωρεύσει. Κι όμως ως το Σαββατοκύριακο που είχε προηγηθεί στο κτίριο της Κεντρικής Τράπεζας της Πολιτείας της Νέας Υόρκης (μετέχει στη Fed) κορυφαίοι τραπεζίτες και πολιτικοί έψαχναν τρόπους για να σωθεί η άλλοτε κραταιά τράπεζα. Κάποιοι υποστήριξαν ότι δεν είχαν ενστερνιστεί πραγματικά το σενάριο διάσωσής της.

Οτι την άφησαν επίτηδες να χρεοκοπήσει. Μεταξύ εκείνων που κρατούσαν την τύχη της Lehman Βrothers στα χέρια τους ήταν ο τότε υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Χένρι Πόλσον, ο τότε πρόεδρος της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SΕC) Κρίστοφερ Κοξ και ο τότε κεντρικός τραπεζίτης της Νέας Υόρκης (και σήμερα υπουργός Οικονομικών) Τίμοθι Γκάιτνερ.

Οι τρεις άνδρες επικοινωνούσαν με τις κορυφαίες τράπεζες του πλανήτη και διερευνούσαν ποια από αυτές θα μπορούσε να στηρίξει τη Lehman Βrothers ενισχύοντάς τη με 35 δισ. δολάρια. Ηρθαν σε επαφή με σχεδόν όλα τα ακριβοθώρητα στελέχη της Wall Street για να εξασφαλίσουν τουλάχιστον εγγυήσεις για τα 85 δισ. δολάρια των επισφαλειών της Lehman. Το σχέδιο προέβλεπε ότι είτε η Βarclays είτε η Βank of Αmerica θα αγόραζαν τα εναπομείναντα ελκυστικά περιουσιακά στοιχεία, δηλαδή την τράπεζα επενδύσεων.

Αλλωστε μετά την κατάρρευση της χρηματιστηριακής Βear Stearns τον Φεβρουάριο του 2008 ο διευθύνων σύμβουλος της Lehman Ρίτσαρντ Φουλντ μιλούσε συχνά στο τηλέφωνο με άλλους τραπεζίτες. Σε αυτές τις επαφές διαμαρτυρόταν συχνά και κατηγορούσε τους χρηματιστές των άλλων τραπεζικών ομίλων ότι διέδιδαν φήμες που έβλαπταν το κύρος της Lehman και έριχναν τις μετοχές της. Χαρακτήριζε μάλιστα «αστειότητες» τις πληροφορίες ότι η τράπεζά του αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας.

Εκτός από τις ιδιωτικές συνομιλίες διέψευδε συστηματικά τις πληροφορίες και στις δημόσιες δηλώσεις του, οι οποίες είχαν ως στόχο να καθησυχάσουν τους μετόχους. Ωστόσο την Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου, πέντε ημέρες πριν από το μεγάλο κανόνι, η κρατικά ελεγχόμενη κορεατική τράπεζα Κorea Development Βank επιβεβαίωσε τη διακοπή των συνομιλιών για την κεφαλαιακή ενίσχυση της Lehman Βrothers. Οι μετοχές της επενδυτικής τράπεζας – είχαν ήδη χάσει το 90% της αξίας τους από την αρχή του έτους- σημείωσαν νέα υποχώρηση κατά… 47%. Οι πάντες στη Wall Street κατάλαβαν ότι η Lehman δεν είχε πιθανότητες επιβίωσης.

Ως την Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου ο Φουλντ προσπάθησε απεγνωσμένα να πουλήσει τη Lehman Βrothers. Εις μάτην. Μετά το κλείσιμο της Wall Street την Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ πήρε την κατάσταση στα χέρια του. Σύμφωνα με τα λεγόμενα προσώπου που βρισκόταν πολύ κοντά σε έναν από τους υποψήφιους αγοραστές, ο Χένρι Πόλσον ήταν πεπεισμένος ότι η Lehman δεν θα μπορούσε να συνεχίσει την πορεία της.

Την επόμενη Δευτέρα, 15 Σεπτεμβρίου 2008, η Wall Street ξύπνησε με δύο συνταρακτικές ειδήσεις: την πτώχευση της Lehman Βrothers, αλλά και τη σωτηρία της Μerrill Lynch στο «παρά πέντε», με την πώλησή της στην Βank of Αmerica.