Τους καρπούς της στρατηγικής επιλογής επέκτασης στις αγορές της ΝΑ Ευρώπης και της Τουρκίας, που ακολουθούν απαρεγκλίτως τα τελευταία χρόνια, απολαμβάνουν σήμερα οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες στο πρώτο τρίμηνο του έτους είδαν τα έσοδα από τις δραστηριότητές τους εκτός Ελλάδος να στηρίζουν τα αποτελέσματα των ομίλων τους. Τη στιγμή που η εγχώρια αγορά καταγράφει μειωμένα κέρδη ή ζημιές, οι δραστηριότητες εξωτερικού συνεχίζουν να αναπτύσσονται, ενισχύοντας τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 45% των καθαρών εσόδων της Εθνικής Τράπεζας και το 41% της Τράπεζας Πειραιώς προήλθαν από το εξωτερικό, η Αlpha Βank αύξησε τα καθαρά της έσοδα κατά 76%, ενώ η Εurobank που έχει επενδύσει σημαντικά ποσά τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη δικτύου, δίνοντας έμφαση στην Πολωνία, μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά, πέτυχε για πρώτη φορά κέρδη.
Σε γενικές γραμμές, οι διεθνείς δραστηριότητές ενίσχυσαν σε σημαντικό βαθμό την ενοποιημένη κερδοφορία των τραπεζικών ομίλων, αντισταθμίζοντας τις ζημιές από τους τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου και τις αναγκαίες προβλέψεις έναντι επισφαλών απαιτήσεων που διενεργήθηκαν για την αντιμετώπιση των αυξημένων καθυστερήσεων στα δάνεια που έχουν χορηγήσει στην Ελλάδα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο Ιανουαρίου- Μαρτίου τα συνολικά καθαρά κέρδη από το εξωτερικό της Εθνικής, της Εurobank, της Αlpha Βank και της Πειραιώς ξεπέρασαν τα 190 εκατ. ευρώ, τα συνολικά κέρδη των αντίστοιχων ομίλων περιορίστηκαν στα 34 εκατ. ευρώ εξαιτίας των αρνητικών αποτελεσμάτων που κατέγραψαν στην εγχώρια αγορά. Η τάση ενίσχυσης της συμμετοχής των κερδών του εξωτερικού στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς σε αντίθεση με την ελληνική οικονομία που έχει εισέλθει σε φάση ύφεσης η πλειονότητα των αγορών στις οποίες οι τράπεζες έχουν παρουσία εκτός Ελλάδος, όπως η Τουρκία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία, επέστρεψαν σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις των αναλυτών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, τα καθαρά έσοδα των τεσσάρων μεγαλύτερων ομίλων από τις διεθνείς εργασίες ξεπέρασαν στο πρώτο τρίμηνο του 2010 το 1 δισ. ευρώ, καταγράφοντας ετήσια άνοδο της τάξεως του 12%. Την ίδια περίοδο, τα μετά από φόρους κέρδη προσέγγισαν τα 200 εκατ. ευρώ και ήταν αυξημένα κατά 3% σε ετήσια βάση. Οπως τονίζουν αναλυτές, «οι θυγατρικές επέτρεψαν στις διοικήσεις των τραπεζών να “σβήσουν” τις ζημιές από την Ελλάδα και ταυτόχρονα να διατηρήσουν με τις αυξημένες διαγραφές δανείων υγιείς τους ισολογισμούς».
Σε κάθε περίπτωση, η συμβολή των αναπτυσσόμενων χωρών της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων, της Κεντρικής Ευρώπης και της Τουρκίας στα συνολικά μεγέθη τους αυξάνεται από τρίμηνο σε τρίμηνο, κάνοντας τους αναλυτές να μιλούν για ένα δεύτερο διεθνές τραπεζικό σύστημα που λειτουργεί παράλληλα με το εγχώριο και αποφέρει σημαντικά κέρδη στους μετόχους των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων. Αναλυτικότερα, οι συνολικές χορηγήσεις απ΄ όλη τη ζώνη στην οποία έχουν επενδύσει οι τράπεζες διαμορφώθηκαν στο τέλος Μαρτίου του 2010 σε 56 δισ. ευρώ, με τον ετήσιο ρυθμό αύξησής τους να προσεγγίζει το 4%, καθώς η ζήτηση για δανεικά, σε αντίθεση με την Ελλάδα, παραμένει ζωντανή.
Στον αντίποδα, οι καταθέσεις έφθασαν τα 36 δισ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 12,5% σε σχέση με το α Δ τρίμηνο του 2009. Τραπεζίτης επεσήμανε σχετικά ότι «την ίδια ώρα που οι έλληνες καταθέτες ανησυχούσαν για τις αποταμιεύσεις τους, προχωρώντας σε ορισμένες περιπτώσεις σε ακραίες κινήσεις πανικού, οι ελληνικές θυγατρικές στις ξένες αγορές δεν αντιμετώπιζαν κανένα πρόβλημα». Μάλιστα, όχι μόνο δεν υπήρξε απόσυρση κεφαλαίων, αλλά αντίθετα σημειώθηκε αύξησή τους που ξεπέρασε στις περισσότερες περιπτώσεις το 10% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα, παρά την αρνητική ειδησεογραφία για την Ελλάδα σε παγκόσμιο επίπεδο.
