Ενας μαγικός κόσμος γεμάτος από εκατομμύρια βιβλία σε περισσότερες από 25 γλώσσες ανοίγεται στις οθόνες των διαδικτυακών βιβλιοφάγων, δωρεάν με ένα απλό κλικ. Μέσα από ειδικές ιστοσελίδες που λειτουργούν ως online βιβλιοθήκες, εκατομμύρια τίτλοι ελεύθεροι από πνευματικά δικαιώματα γίνονται διαθέσιμοι για download χωρίς κόστος, επιτρέποντας σε ανθρώπους απ΄ όλες τις γωνιές του πλανήτη να έρθουν σε επαφή με σπάνια «διαμάντια» της παγκόσμιας πεζογραφίας και ποίησης, από τον Σοφοκλή ως τον Τσαρλς Ντίκενς και από τον Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε ως την Τζέιν Οστιν.

Η εν λόγω διαδικασία είναι καθ΄ όλα νόμιμη, καθώς τα έργα αυτά είναι ελεύθερα από πνευματικά δικαιώματα διότι έχουν περάσει 70 χρόνια από τον θάνατο του δημιουργού τους ή από τον θάνατο του μεταφραστή, αν το έργο διατίθεται σε μετάφραση. Την ίδια στιγμή, οι ιστοσελίδες αυτές λειτουργούν και ως πλατφόρμα για όλους τους συγγραφείς που επιθυμούν να διαθέσουν δωρεάν το έργο τους, καθώς και για όλους τους πρωτοεμφανιζόμενους (ή και… πειραματιζόμενους) συγγραφείς που αναζητούν ένα μέσο για παρουσίαση κειμένων που δεν γίνονται εύκολα αποδεκτά από συμβατικούς εκδοτικούς οίκους.

«Ο κόσμος του βιβλίου, και όχι μόνο στην Ελλάδα, είναι ολοκληρωτικά παραδομένος στην αγορά. Οι ευαισθησίες, οι πόθοι και ο τρόμος του καθενός συγγραφέα ελέγχονται και συχνά κατευθύνονται από ταμειακές μηχανές και λίστες ευπωλήτων. Η αίσθησή μου είναι ότι όλο και μεγαλύτερο μέρος της λογοτεχνικής παραγωγής, ιδίως αυτό που θα είναι έξω από το ρεύμα της αγοράς, θα βρίσκει εκδοτική διέξοδο στο Ιnternet» αναφέρει ο κ. Θανάσης Τριαρίδης, συγγραφέας, ο οποίος διαθέτει το σύνολο του συγγραφικού έργου του δωρεάν και ελεύθερο από δικαιώματα μέσω της ιστοσελίδας του www.triaridis.gr. «Σας δίνω το δικαίωμα να με αντιμετωπίζετε σαν να είμαι νεκρός εδώ και 70 χρόνια» λέει χαριτολογώντας στο «Βήμα».

«Αυτοί που αντιδρούν περισσότερο στην απελευθέρωση ενός βιβλίου στο Ιnternet δεν είναι οι συγγραφείς αλλά οι εκδότες, καθώς επικρατεί στην Ελλάδα η λανθασμένη αντίληψη ότι έτσι οι πωλήσεις των αντιτύπων του θα μειωθούν. Αυτό δεν ισχύει, αντιθέτως μέσω του Διαδικτύου περισσότερος κόσμος έρχεται σε επαφή με το έργο και οι πωλήσεις αυξάνονται» λέει στο «Βήμα» ο κ. Νίκος Δήμου, συγγραφέας. Ο ίδιος διαθέτει περισσότερο από το 40% του πλούσιου συγγραφικού έργου του δωρεάν μέσω της ιστοσελίδας www.ndimou.gr και υπήρξε ο πρώτος έλληνας συγγραφέας ο οποίος ήδη από το 1996 πήρε την (πρωτοποριακή για την εποχή) απόφαση να κάνει «upload» τρία βιβλία του.

Το μικρόβιο της «διαδικτυακής απελευθέρωσης» άλλωστε μεταδίδεται σιγά σιγά και στους εκδοτικούς οίκους, οι οποίοι δεν θέλουν να μείνουν πίσω από το πνεύμα της εποχής. Ετσι, οι εκδόσεις Καστανιώτη πριν από έναν χρόνο αποφάσισαν να «ρισκάρουν» και να διαθέσουν οκτώ βιβλία, των συγγραφέων Ντόρας Γιαννακοπούλου, Λένας Διβάνη, Ευγενίας Φακίνου , Ιωάννας Μπουραζοπούλου , Βασίλη Παπαθεοδώρου , Αλέξη Σταμάτη, Λένου Χρηστίδη, Στέφανου Δάνδολου δωρεάν μέσω της ιστοσελίδας τους www. kastaniotis. com. «Εν τέλει το αποτέλεσμα ήταν διπλά θετικό: οι διαδικτυακοί αναγνώστες διάβασαν δωρεάν τα έργα, ενώ παράλληλα οι πωλήσεις τους αυξήθηκαν παρ΄ ότι επρόκειτο για εκδόσεις του 2003-2004» αναφέρει στο «Βήμα» ο κ. Αργύρης Καστανιώτης.

«Μου έχει λύσει τα χέρια»

«Η πρόσβαση σε ψηφιακά βιβλία μού έχει λύσει τα χέρια, μια και ο χρόνος που χρειάζομαι για να εντοπίσω στο Ιnternet τα συγγράμματα για την έρευνά μου είναι ελάχιστος σε σχέση με τον χρόνο που θα χρειαζόμουν αν είχα να κάνω με φυσικές βιβλιοθήκες. Καθώς εργάζομαι παράλληλα με τις σπουδές μου, έχω πολύ περιορισμένο χρόνο και δεν μπορώ να αφιερώνω ολόκληρα εικοσιτετράωρα στη βιβλιοθήκη!» λέει στο «Βήμα» η κυρία Καλλιόπη Αλλαχούζου (φωτογραφία), φοιτήτρια του τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Πολιτισμού του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Στο πλαίσιο των σπουδών της, η κυρία Αλλαχούζου έχει κατεβάσει από το Ιnternet δεκάδες βιβλία της ισπανικής, λατινοαμερικανικής και ελληνικής λογοτεχνίας, καθώς και δοκίμια Γλωσσολογίας και Θεωρίας της Φιλολογίας. Οπως τονίζει η ίδια, αν ήταν υποχρεωμένη να αγοράσει όλα αυτά τα βιβλία θα ξόδευε μια περιουσία, καθώς «τα κλασικά έργα ακόμη φέρουν τιμές… αντίκας». Αντιθέτως, με ένα απλό κλικ και χωρίς καθόλου έξοδα, καθώς τα εν λόγω έργα δεν υπόκεινται πλέον σε πνευματικά δικαιώματα, έχει πλέον πρόσβαση σε τεράστιες βιβλιοθήκες με πλούσιο υλικό για μελέτη αλλά και ψυχαγωγία. Γιατί όμως η πρόσβαση των Ελλήνων σε τέτοιες ιστοσελίδες είναι τόσο περιορισμένη; «Υποθέτω ότι είναι θέμα εξοικείωσης με την ανάγνωση στο Διαδίκτυο. Θα πρέπει σίγουρα να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι οι Ελληνες δεν δείχνουν και το μεγαλύτερο πάθος για την ανάγνωση εν γένει, οπότε ίσως το πρόβλημα να μην είναι η ψηφιακή μορφή αλλά αυτή ακριβώς η νοοτροπία» σχολιάζει η κυρία Αλλαχούζου.

ΓΙΑ ΒΙΒΛΙΟΦΑΓΟΥΣ

www.gutenberg.org

Συλλογή 30.000 βιβλίων σε όλες τις γλώσσες

www.scribd.com

Δωρεάν πλατφόρμα «αυτοέκδοσης», με χιλιάδες βιβλία

www.perseus.tufts.edu

Η ψηφιακή βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Tufts

www.audiobooksforfree.com

Αρχεία ήχου με αναγνώσεις βιβλίων, για άτομα με ειδικές ανάγκες

www.archive.org/details/texts

Πάνω από 1 εκατομμύριο βιβλία

www.wattpad.com

Χιλιάδες κείμενα και βιβλία από πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς