Οποιος πει ότι ποτέ στη ζωή του δεν ασχολήθηκε κάπως παραπάνω με την εμφάνισή του κατά πάσα πιθανότητα θα ψεύδεται! Ακόμη και όταν δεν θέλουμε να το ομολογήσουμε, η εμφάνισή μας μάς απασχολεί (περισσότερο ή λιγότερο). Φαίνεται δε ότι αυτή η ενασχόληση με την ομορφιά όχι μόνο δεν είναι καινούργιο φαινόμενο αλλά είναι εγγεγραμμένη στα γονίδιά μας. Τουλάχιστον αυτό προκύπτει από το πεντάτομο έργο 100.000 Υears of Βeauty (100.000 χρόνια ομορφιάς) το οποίο κυκλοφόρησε στις αρχές Δεκεμβρίου 2009.

Το πόνημα, μια εξαιρετικά πολυτελής έκδοση, είναι το αποτέλεσμα μιας μελέτης που διεξήχθη για λογαριασμό του Ιδρύματος L΄Οreal με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την ίδρυση της ομώνυμης εταιρείας καλλυντικών. Στη μελέτη και στη συγγραφή του έργου έλαβαν μέρος 300 επιστήμονες από 35 διαφορετικές χώρες και 20 διαφορετικά επιστημονικά πεδία (από την ιστορία και την κοινωνιολογία ως την ιατρική, την ψυχολογία και την ανθρωπολογία).

Ξεφυλλίζοντας τις 1.500 σελίδες του πεντάτομου έργου ο αναγνώστης κάνει ένα ταξίδι στην ιστορία και στην επιστήμη της ομορφιάς: ο πρώτος τόμος είναι αφιερωμένος στους προϊστορικούς χρόνους (όπως είπαμε, η ομορφιά απασχόλησε τον άνθρωπο από καταβολής κόσμου- αρκεί να δει κανείς την εικόνα στη σελ. 118 μιας γυναίκας που έζησε πριν από 5.000 χρόνια για να πεισθεί γι΄ αυτό), ο δεύτερος στους αρχαίους χρόνους (με επί μέρους αφιερώματα στην Αίγυπτο, στην Ελλάδα, στη Ρώμη, στην Ινδία, στην Κίνα και

Η τέχνη ακολουθεί την τεχνολογία. Βιονικά «ανταλλακτικά» συμπληρώνουν το ανθρώπινο σώμα

στη Μεσοποταμία), ο τρίτος καλύπτει την περίοδο από τον 8ο αιώνα μ.Χ. ως τον 19ο (μια διαδρομή που περνά από την Ιαπωνία, την Κίνα, τη Μογγολία και τις ισλαμικές χώρες ως την Ευρώπη της Αναγέννησης), ο τέταρτος είναι αφιερωμένος στη σύγχρονη εποχή (από τις ωραίες των ευχετηρίων καρτών, τη Μέριλιν και τα κορίτσια του «Ρlayboy» ως την Μπάρμπι και την Τουίγκι) και ο τελευταίος είναι αφιερωμένος στο μέλλον (όπου το φύλο παύει να είναι τόσο σαφές, όπως ασαφής είναι και ο τρόπος που αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι τη μητρότητα-πατρότητα και φυσικά την καλλονή).

Ακόμη και αν ποτέ ως σήμερα δεν έχετε ενδιαφερθεί πραγματικά για τα πρότυπα της ομορφιάς, το «πόνημα των 300» έχει ό,τι χρειάζεται για να σας γοητεύσει. Αν μη τι άλλο, με το πόσο διαφορετικά είναι τα πρότυπα ομορφιάς και πόσο κόπο-πόνο μπορούσαν να απαιτούν. Φανταστείτε, π.χ., σε τι κόπο έμπαιναν οι κυρίες του Μεσαίωνα προκειμένου να απαλλαγούν από τα φρύδια και τις βλεφαρίδες (όπως μαρτυρούν πορτρέτα της εποχής) ή πόσο οδυνηρό θα πρέπει να ήταν για τις κυρίες της γαλλικής αυλής να χωρέσουν σε εκείνους τους ασφυκτικούς κορσέδες. Και μη νομίσετε ότι οι κύριοι δεν υπέφεραν: φτάνει να θυμηθείτε τα πορτρέτα των ισπανών ευγενών που απαθανάτισε ο Ελ Γκρέκο για να αντιληφθείτε ότι δεν ήταν και τα ανετότερα όλων! Εν κατακλείδι, το έργο της L΄Οreal και των εκδόσεων Gallimard μάς αποκαλύπτει με τον πλέον παραστατικό και όμορφο τρόπο ότι η αναζήτηση της ομορφιάς είναι συνυφασμένη με την ανθρώπινη ψυχή.

Μη σας ξεγελά η ηδυπάθεια του αγαλματιδίου. Αποτελούσε εργαλείο των κινέζων γιατρών της δυναστείας των Μινγκ οι οποίοι δεν επιτρεπόταν να αγγίζουν τις ασθενείς τους και υπέβαλλαν την κλασική ερώτηση «πού πονάτε;» με τη βοήθειά του

soufleri@tovima.gr