ΤΕΧΕΡΑΝΗ Με δυσπιστία υποδέχθηκε η Ουάσιγκτον την πυρηνική συμφωνία που επιτεύχθηκε χθες στην Τεχεράνη ανάμεσα στην Τουρκία και στο Ιράν. Πρόκειται για συμφωνία εξαγωγής ιρανικού εμπλουτισμένου ουρανίου στην Τουρκία με στόχο τη μελλοντική επεξεργασία του (σε άλλη χώρα όπως η Ρωσία και η Γαλλίαη Τουρκία δεν διαθέτει τέτοια δυνατότητα) και τη μετατροπή του σε πυρηνικό καύσιμο για ειρηνικούς σκοπούς.
Η Αγκυρα και η Τεχεράνη ανακοίνωσαν ότι η πρωτοφανής συμφωνία είναι «αρκετή» για να σταματήσει, τουλάχιστον προς το παρόν, η διαδικασία επιβολής νέων διεθνών κυρώσεων εναντίον του θεοκρατικού καθεστώτος. Τις κυρώσεις προωθούν οι ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Οπως έγινε γνωστό, το Ιράν συμφώνησε να παραδώσει στην Τουρκία περίπου το 50% της ποσότητας του εμπλουτισμένου ουρανίου του με αντάλλαγμα το καύσιμο που παράγεται από αυτό και μπορεί να θέσει σε λειτουργία έναν ιρανικό ιατρικό αντιδραστήρα.
Ναι μεν αλλά… όχι ήταν η αντίδραση της κυβέρνησης του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα. «Θετικό βήμα», το οποίο όμως δεν εξαφανίζει τις σοβαρές ανησυχίες για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, χαρακτήρισε τη συμφωνία ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Ρόμπερτ Γκιμπς. «Το Ιράν πρέπει να κάνει τα αναγκαία βήματα για να διαβεβαιώσει τη διεθνή κοινότητα ότι το πυρηνικό πρόγραμμά της προορίζεται αποκλειστικώς για ειρηνικούς σκοπούς» τόνισε ο κ. Γκιμπς.
Η συμφωνία αυτή επιτεύχθηκε έπειτα από ώρες συνομιλιών μεταξύ του προέδρου του Ιράν Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, του ομολόγου του της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα και του πρωθυπουργού της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Βραζιλία και η Τουρκία είναι αυτή την περίοδο μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.
«Δεν βλέπω να υπάρχει ανάγκη για επιβολή νέων κυρώσεων εναντίον του Ιράν ύστερα από τη συμφωνία» δήλωσε με σιγουριά ο τούρκος πρωθυπουργός από το Μπακού, επόμενο σταθμό της περιοδείας του μετά την Τεχεράνη. Στο Λονδίνο όμως το υπουργείο Εξωτερικών της Βρετανίας ανακοίνωσε ότι «το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν εξακολουθεί να συνιστά σοβαρό λόγο ανησυχίας». Αλλά και ο ρώσος πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε ότι η συμφωνία αποδεικνύει την πρόθεση του Ιράν να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου. Πάντως μέχρι πρότινος η Τεχεράνη δεν δεχόταν να μεταφέρει ποσότητα του ουρανίου της στο εξωτερικό.
Ο αμερικανός ναύαρχος Τζέιμς Σταυρίδης, ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στην Ευρώπη, χαρακτήρισε «εν δυνάμει καλή εξέλιξη» την επίτευξη της συμφωνίας. «Ολοι ελπίζουμε σε ένα διπλωματικό σύστημα το οποίο θα ενθαρρύνει την καλή συμπεριφορά εκ μέρους του ιρανικού καθεστώτος» είπε. Αλλά προσέθεσε σκεπτικός: «Οπως φαίνεται, όμως, έχουμε ένα εκατομμύριο χιλιόμετρα να διανύσουμε».
Η αποστολή πάντως εμπλουτισμένου ουρανίου στην Τουρκία αποτελεί ένα καλό πρώτο βήμα αλλά δεν επιλύει το πρόβλημα γιατί η Τουρκία δεν μπορεί να παράγει ράβδους καυσίμου. Χρειάζεται λοιπόν η επίτευξη και νέας συμφωνίας με τις χώρες που έχουν αυτή τη δυνατότητα, μεταξύ των οποίων είναι η Ρωσία και η Γαλλία, και αυτό δεν έχει διασφαλιστεί.
