«Δεν φοβόμουν να έρθω στην Ελλάδα. Δεν θεωρούσα ότι θα έβρισκα τη χώρα σε αναταραχή,περίμενα όμως ότι διαδηλώσεις και απεργίες θα διατάρασσαν τις μετακινήσεις μου» λέει ο Μαρκ Μπάισινγκερ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον των ΗΠΑ. Τον συναντήσαμε στην Αθήνα, όπου έδωσε χθες διάλεξη, καλεσμένος του ΕΛΙΑΜΕΠ, με θέμα την «Εμμονή της “αυτοκρατορίας” στην Ευρασία», όπως όμως ήταν αναμενόμενο, η οικονομική κρίση «σφράγισε» την κουβέντα μας. Ο αμερικανός καθηγητής δήλωσε έκπληκτος από τις παροχές του ελληνικού κράτους και του ασφαλιστικού μας συστήματος όπως οι πρόωρες συντάξεις.

«Σχηματίζεται κάποιο σημαντικό κοινωνικό κίνημα, τοπικό ή παγκόσμιο, ως απάντηση στην οικονομική κρίση;» τον ρωτάμε καθ΄ ότι ειδικός στα κοινωνικά ρεύματα. «Σαν το κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης, του οποίου το απόγειο έχει παρέλθει;» απαντά. «Οι αντιδράσεις στην οικονομική κρίση είναι τοπικές. Στην Ουγγαρία λ.χ. ευνόησαν τη Δεξιά, στην Ελλάδα την Αριστερά». Θεωρεί ότι η οικονομική κρίση δεν συνοδεύεται αναγκαστικά από ανάλογες κοινωνικές αναταραχές, οι οποίες εξαρτώνται από παράγοντες όπως η παράδοση στις διαδηλώσεις που έχει μια χώρα, ποιος την κυβερνά κτλ. «Δεν εντοπίζω κάποιο συλλογικό κίνημα, μόνο πολιτικές αντιδράσεις και λαϊκή οργή» λέει.

Βασικός τομέας ενδιαφέροντός του είναι ο εθνικισμός. «Είναι παρωχημένος ο εθνικισμός σήμερα;» τον ρωτάμε. «Στον σύγχρονο κόσμο είναι αναπόφευκτος αλλά σημασία έχει τι κάνουμε στο όνομά του, αν οδηγούμαστε σε πόλεμο, σε καταδίωξη μειονοτήτων…» απαντά. Στο θέμα της πΓΔΜ έκανε τους Ελληνες να μη συμβαδίζουν με τον υπόλοιπο κόσμο ο οποίος δεν επενδύει τόση σημασία σε ένα όνομα ούτε θεωρεί πως μια ονομασία μπορεί να οικειοποιηθεί την Ιστορία. «Οι Ελληνες κινητοποιήθηκαν μαζικά για ένα συμβολικό ζήτημα. Η πρακτική επίπτωση είναι πως έχασαν την ευκαιρία να επενδύσουν και να αποτελέσουν μεγάλο παίκτη στη χώρα που αυτοαποκαλείται Μακεδονία» λέει.

Τη σχέση της Ελλάδας με την Τουρκία τη θεωρεί σε μεγάλο βαθμό μια μετα-αποικιακή σχέση. «Ο εθνικισμός μπορεί, βεβαίως, να γίνει πολύ αντιπαραγωγικός. Είναι πολύ ισχυρός στην υποδαύλιση παθών και ακριβώς γι΄ αυτό κάνει μεγάλο καλό αλλά και μεγάλο κακό. Στην περίπτωση των ελληνοτουρκικώναποτελεί τροχοπέδη στην προσέγγιση των δύο χωρών», οι οποίες, λόγω της μακράς ιστορίας της σύγκρουσης, προσέρχονται στο τραπέζι με πολλές εικόνες, προκαταλήψεις και προσδοκίες ημία για την άλλη.