ΛΟΝΔΙΝΟ Μια θεραπεία για την κώφωση έρχεται ένα βήμα πιο κοντά μετά τη δημιουργία στο εργαστήριο εξειδικευμένων κυττάρων του αφτιού που συνδέονται άμεσα με την ακοή με χρήση βλαστικών κυττάρων ποντικών. Το νέο επίτευγμα προσφέρει στους επιστήμονες ένα πολύ καλό εργαστηριακό μοντέλο το οποίο υπόσχεται να παράσχει μελλοντικά λύσεις για την απώλεια ακοής. Παράλληλα ελπίζεται ότι μακροπρόθεσμα η επιστημονική αυτή εξέλιξη θα επιτρέψει στους ειδικούς να αναπτύσσουν στο εργαστήριο «ανταλλακτικά» για αντικατάσταση των εξειδικευμένων τριχωτών κυττάρων του αφτιού που έχουν καταστραφεί. Τα συγκεκριμένα κύτταρα προκαλούν το 60%-90% των περιπτώσεων απώλειας της ακοής.

Τα τριχωτά κύτταρα του αφτιού έχουν την έδρα τους σε μια περιοχή που ονομάζεται κοχλίας. Αντιδρούν στις δονήσεις μετατρέποντας τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικά σήματα που αποστέλλονται στον εγκέφαλο. Ο άνθρωπος διαθέτει περί τα 15.000 τέτοια κύτταρα σε κάθε αφτί, τα οποία δεν ανανεώνονται σε περίπτωση που καταστραφούν.

Τώρα ερευνητές του Τμήματος Ωτορινολαρυγγολογίας από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ στην Καλιφόρνια επέτυχαν να παραγάγουν τριχωτά κύτταρα του αφτιού με χρήση δύο τύπων βλαστικών κυττάρων ποντικού. Για την ακρίβεια οι ερευνητές χρησιμοποίησαν, όπως σημειώνουν στο επιστημονικό περιοδικό «Cell», εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα καθώς και κύτταρα που είχαν προκύψει από επαναπρογραμματισμό ενήλικων δερματικών κυττάρων των ζώων (ΙΡS). Ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Στέφαν Χέλερ ανέφερε ότι «τα κύτταρα που προέκυψαν συμπεριφέρονταν ως αληθινά τριχωτά κύτταρα του αφτιού».

Οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα να επαναλάβουν το πείραμα με χρήση ανθρωπίνων βλαστικών κυττάρων. Σύμφωνα με τον δρα Χέλερ, «τα ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα είναι πιο δύσκολα στον χειρισμό τους. Πιστεύουμε ότι το να καταφέρουμε να παραγάγουμε ανθρώπινα τριχωτά κύτταρα από βλαστικά κύτταρα είναι δυνατόν να συμβεί, ωστόσο θα απαιτηθούν τουλάχιστον δύο χρόνια». Τι θα σημάνει μελλοντικά η δημιουργία των εξειδικευμένων κυττάρων του αφτιού από ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα; Οτι οι ειδικοί θα μπορούν, για παράδειγμα, να λαμβάνουν δερματικά κύτταρα ενός ασθενούς με κώφωση και να τα μετατρέπουν αρχικώς σε κύτταρα ΙΡS και στη συνέχεια σε κύτταρα του έσω ωτός. Παράλληλα η ανάλυση των κυττάρων του κάθε ασθενούς θα μπορεί να δείξει την ακριβή αιτία που του προκαλεί δυσλειτουργία στην ακοή. Τελικώς τα κύτταρα που θα προκύψουν θα μπορούν να μεταμοσχεύονται στους ασθενείς αποκαθιστώντας την ακοή τους. «Πιστεύω ότι η χρήση αυτών των κυττάρων θα αφορά αρχικώς τη βασική έρευνα και τον έλεγχο πιθανών φαρμάκων» ανέφερε ο καθηγητής Χέλερ και προσέθεσ ε: «Δεν λέω ότι οι μεταμοσχεύσεις θα είναι αδύνατον να αποτελέσουν κάποια ημέρα γεγονός, αλλά θα περάσουν αρκετά χρόνια ώσπου να συμβεί αυτό».

Σημειώνεται ότι πριν από μερικούς μήνες μια άλλη ομάδα αμερικανών ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις ανακοίνωσε ότι κατάφερε να παραγάγει τριχωτά κύτταρα του αφτιού με χρήση βλαστικών κυττάρων που είχαν ληφθεί από τον εγκέφαλο. Η νέα μελέτη, ωστόσο, αφορά μια πολύ πιο εύκολη στη λήψη της πηγή βλαστικών κυττάρων.