Μεγάλος καβγάς ξέσπασε μεσοβδόμαδα με τις σκληρές αναφορές του Προέδρου του ΣΕΒ κ. Δ. Δασκαλόπουλου στην ομιλία του κατά τη Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου, όπου καταφέρθηκε εναντίον του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης με χαρακτηρισμούς πιο επικριτικούς από κάθε άλλη φορά. Την ίδια μέρα κιόλας ήρθαν εξίσου σκληρές απαντήσεις τόσο από την κυβέρνηση δια του Υπουργού Δικαιοσύνης κ. Χ. Καστανίδη όσο και από το σύνολο της Κοινοβουλευτικής Αντιπολίτευσης.
Ξαφνικά όλοι άρχισαν να αναρωτιούνται για μία ακόμη φορά τι ακριβώς επιδιώκουν οι επιχειρηματίες μέσω του συλλογικούς τους οργάνου που είναι ο ΣΕΒ. Θέλουν να ιδρύσουν νέο πολιτικό κόμμα ή απλώς να πιέσουν ασφυκτικά σε συνθήκες κρίσης για να επιτύχουν ευνοϊκό περιβάλλον για τις επενδύσεις και τελικά την επιβίωσή τους;
Παρακάμπτοντας τα περί πολιτικού κόμματος του ΣΕΒ και περι «ελλήνων Μπερλουσκόνι» που χαρακτηρίζονται απο τους ίδιους τους βιομήχανους ως αστεία, είναι φανερό ότι οι επιχειρηματίες στο σύνολό τους προσπαθούν να επωφεληθούν από τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες στις οποίες βρίσκεται η χώρα οικονομικά και πολιτικά. Στόχος τους, να αλλάξουν πλήρως τους συσχετισμούς στο επιχειρηματικό περιβάλλον και να δημιουργήσουν συνθήκες επενδύσεων και απασχόλησης όμοιες με αυτές που υπήρχαν στη χώρα μέχρι πριν από τριάντα χρόνια, «διότι τότε γίνονταν μεγάλες επενδύσεις στη χώρα» όπως λέει χαρακτηριστικά βετεράνος παραδοσιακός βιομήχανος.
Η πιο δημοφιλής φράση που ακουγόταν ανάμεσα στα μέλη του ΣΕΒ στην προηγούμενη Τρίτη ήταν: «ή αλλάζουν ή βουλιάζουν» και αναφερόταν στο πολιτικό σύστημα παραφράζοντας την γνωστή φράση του Πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου. Με αυτή τη θέση οι άνθρωποι του ΣΕΒ παίζουν το χαρτί της ουσιαστικής παράκαμψης του δημόσιου τομέα στο θέμα του επιχειρείν και των επενδύσεων. Οσον αφορά στην ομιλία του κ. Δασκαλόπουλου, στον ΣΕΒ ήταν ενημερωμένοι απο πριν, άσχετα εαν δεν είχαν όλοι την ίδια άποψη για το «κρεσέντο». Επι της ουσίας πάντως οι περισσότεροι επιχειρηματίες συμφωνούν με τις βασικές διαπιστώσεις του επανεκλεγέντος Προέδρου του ΣΕΒ.
Μετά την ομόθυμη ανεπίθεση όμως, όλου του πολιτικού φάσματος κατα του Προέδρου του ΣΕΒ και τις εκφράσεις του κ. Καστανίδη περι ψείρας και γιλέκου, οι επιχιερηματίες τήρησαν αιδήμονα σιωπή δημοσίως, ενω σκέφθηκαν πολύ σοβαρά να εκδώσουν απαντητική ή διευκρινιστική δήλωση, πράγμα που τελικώς δεν έπραξαν.
Σχολιάζοντας τις αντιδράσεις περιορίζονται να πούν «εμείς τα εκφράσαμε εφάπαξ στη Συνέλευση, τα έχουμε πεί πολλές φορές στο παρελθόν με άλλα λόγια, όσα είπαμε ισχύουν αλλά δεν θα πέσουμε στη δίνη μιάς ατέρμονος αντιπαράθεσης με τους πολιτικούς» λένε. Σύμφωνα με πληροφορίες επικράτησε η ψυχραιμότερη άποψη να μην συνεχίσουν την αντιπαλότητα αφού η Κοινή Γνώμη σε μιά τέτοια δύσκολη στιγμή, θα στρεφόταν τελικά εναντίον των επιχιερηματιών. Χώρια που όπως παρατήρησε έμπειρο στέλεχος του ΣΕΒ, απο τις λεγόμενες παλιές καραβάνες «θα τους βρούμε μπροστά μας σύντομα (Σ.Σ.: τους πολιτικούς) και ενδεχομένως να τους έχουμε και ανάγκη, ας μην φωνάζουμε άλλο». Προφανώς κάποιοι σιώπησαν, την ανάγκη φιλοτιμίαν ποιούντες.
Βεβαίως, όταν τα επισημαίνουν όλα αυτά παραλείπουν τις μεγάλες δικές τους ευθύνες αφού και οι ίδιοι συναλλάσσονται με κρατικούς λειτουργούς αλλά πολλές φορές και οι ίδιοι παραβιάζουν ή αποφεύγουν τους ελληνικούς νόμους με κάποιους τρόπους. «Όταν κάνει λάθος κίνηση ένας επιχειρηματίας τιμωρείται με ζημιές ή ακόμη και απώλεια της επιχείρησής του» είναι η μόνιμη επωδός στις παρατηρήσεις για τις ατασθαλίες και τις αστοχίες και των ίδιων των επιχειρηματιών. Θεωρούν όμως ότι τώρα υπό τις παρούσες δραματικές συνθήκες έχουν δικαιωθεί για τις παρατηρήσεις που χρόνια έκαναν περί χρέους, ελλείμματος και αντιπαραγωγικότητας αλλά και περί δημοσίου τομέα – τέρατος και εκτιμούν ότι έχει έρθει η ώρα για τεράστιες ανατροπές.
Κοινωνική συμμαχία ή θατσερισμός;
Στους κόλπους του ΣΕΒ αναπτύσσεται έντονος προβληματισμός και δύο διαφορετικές αντιλήψεις για το μέλλον της ελληνικής επιχείρησης που συνδέεται άμεσα και με το μέλλον της κοινωνίας.
Η πρώτη αντίληψη υπαγορεύει αλλαγές ακόμη και σε επίπεδο ντόμινο, άμεση μείωση του κόστους εργασίας και βραχυπρόθεσμη μείωση του συνολικού κόστους παραγωγής με λιγότερο κράτος, δύο παράγοντες που εάν συνδυαστούν θα φέρουν ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στις επιχειρήσεις. Παράλληλα όμως, το «πακέτο» αυτό θα προκαλέσει σημαντική αύξηση της ανεργίας που δεν μπορεί να απορροφηθεί υπο τις παρούσες συνθήκες αλλά και χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα για αυτούς που θα συνεχίσουν να εργάζονται. «Περισσότεροι άνεργοι και λιγότερο εισόδημα σημαίνει όμως για εμάς λιγότερη ζήτηση, χαμηλότερο τζίρο και έντονη κοινωνική αναταραχή. Μήπως αυτή η εξέλιξη θα μας βλάψει περισσότερο από ότι θα μας ωφελήσει;» αναρωτιούνται.
Η δεύτερη αντίληψη προτρέπει σε ενίσχυση της κοινωνικής συμμαχίας και σε αποτροπή απολύσεων ώστε να διατηρηθεί το βασικό εισόδημα των πολιτών σε συνθήκες ύφεσης και να μην πέσει δραματικά ο τζίρος των επιχειρήσεων. «Αυτή η εξέλιξη θα μειώσει ακόμη περισσότερο την ήδη χαμηλή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και συνεπώς θα οδηγήσει σε λουκέτα» λένε οι πιο θατσερικοί.
Οι δύο διαφορετικές προσεγγίσεις ουσιαστικά αποτυπώνουν τη διχογνωμία που είχε ξεσπάσει πριν από περίπου δέκα χρόνια στους κόλπους του ΣΕΒ όταν τα μισά μέλη του Συνδέσμου ευνοούσαν την πολιτική των εθνικών πρωταθλητών στης χώρας με εξαγορές και συγχωνεύσεις (κλασσικό παράδειγμα η συγχώνευση Εθνικής – Alpha Bank που δεν ευδοκίμησε) και τα άλλα μισά μέλη μιλούσαν για φιλελεύθερη αυτορύθμιση της αγοράς που θα έφερνε ακόμη και εξαγωγές από το εξωτερικό. Εκείνη την εποχή είχε επιλεγεί η πρώτη γραμμή πλεύσης η οποία όμως εγκαταλείφθηκε στα μέσα της δεκαετίας με την αλλαγή της κυβέρνησης.
