Εξι μίλια νοτιοδυτικά της κοσμοπολίτικης Μυκόνου, ένα μικρό ξερονήσι στην καρδιά του Αιγαίου, η Δήλος, νησί του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος, που αποτέλεσε θρησκευτικό και πολιτιστικό κέντρο της αρχαιότητας, έχει αφήσει το στίγμα του και στην παγκόσμια… οικονομική ιστορία.
Τον 4ο αιώνα π.Χ. εξάλλου, στον ναό του Απόλλωνα στη Δήλο, φυλάσσονταν οι θησαυροί της συνομοσπονδίας των ελληνικών πόλεων-κρατών κάτω από την ηγεσία της Αθήνας. Εκεί φυλασσόταν το τεράστιο ποσό των εισφορών των συμμάχων και εκεί γίνονταν οι συναντήσεις των αντιπροσώπων.
Οι πόλεις-κράτη συνέβαλλαν στο ταμείο με τη μορφή οικονομικών πόρων, στρατευμάτων και πλοίων, ενώ τα μέλη είχαν ισότιμη ψήφο στο συμβούλιο που είχε δημιουργηθεί. Το ποσό της οικονομικής συμβολής καθοριζόταν πάντως από την Αθήνα, η οποία κατάφερε κάποια στιγμή να μεταφερθεί το θησαυροφυλάκιο της Συμμαχίας από τη Δήλο στην Αθήνα, καθώς πολύ σύντομα η Δηλιακή Συμμαχία εξελίχθηκε σε Αθηναϊκή Ηγεμονία. Στα τέλη του 4ου αιώνα πάντως, και ενώ η περίφημη αθηναϊκή συμμαχία έχει ανασυσταθεί, 13 πόλεις-κράτη προχώρησαν σε δανεισμό από τον ναό της Δήλου. Οι δέκα πόλεις-κράτη όμως δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα χρέη τους, προχωρώντας έτσι στην πρώτη… στάση πληρωμών της παγκόσμιας ιστορίας. Δύο από τις δέκα πόλεις-κράτη μάλιστα δεν μπόρεσαν τελικά να αποπληρώσουν τα χρέη τους, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ ζήτησαν αυτό που αποκαλείται σήμερα… επαναδιαπραγμάτευση χρέους.
Στο πλαίσιο αυτό, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι και σήμερα μπορεί το πακέτο στήριξης της ελληνικής οικονομίας να εξαλείφει τον κίνδυνο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους για κάποια χρόνια, κάτι τέτοιο όμως, ιδίως με τη μορφή μιας εθελοντικής αναδιάρθρωσης, δεν μπορεί σε βάθος χρόνου να αποκλειστεί από τις αγορές.
Η στάση πληρωμών στην Αρχαία Ελλάδα δεν ήταν λοιπόν άγνωστο φαινόμενο διότι, όπως λέγεται, οι αρχαίοι Ελληνες ως έμποροι αναγνώριζαν αυτό που αποκαλείται σήμερα… συνυπευθυνότητα χρέους- δηλαδή ότι ο δανειστής πρέπει να αναλαμβάνει μερίδιο του ρίσκου αν κάτι πάει στραβά.
Στο πλαίσιο αυτό, αυτός που χρωστάει, διαθέτει, όπως λέγεται, κάποια εύλογη δύναμη επειδή μπορεί να διαπραγματευτεί. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι 2.400 χρόνια μετά, και παρά τη δεινή της θέση, η σύγχρονη Ελλάδα θα καταφέρει να ελιχθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφύγει τουλάχιστον μια παγίδα χρέους που θα μπορούσε ως έναν βαθμό να υποθηκεύσει τον πλούτο και τελικά το μέλλον της…
