Νέο τοπίο στις επιχειρήσεις δημιουργούν οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις.
Η αύξηση των απολύσεων με την απελευθέρωση του υφιστάμενου ορίου, η πρόταση για δραματική μείωση του ποσού των αποζημιώσεων, η κατάργηση των κατώτατων αμοιβών για νέους και μακροχρόνια άνεργους, η κατάργηση της μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας, η περαιτέρω προώθηση της μερικής απασχόλησης και η μείωση της αμοιβής των υπερωριών συνθέτουν τα πρώτα μέτρα παρέμβασης στο εργασιακό καθεστώς του ιδιωτικού τομέα.
Ηδη οι συνδικαλιστές εκτιμούν ότι η παρέμβαση αυτή οδηγεί σε πλήρη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, σε έκρηξη της ανεργίας και στη δημιουργία συνθηκών εργασιακής ισοπέδωσης στον ιδιωτικό τομέα, όπου ήδη υπήρχαν «συνθήκες ζούγκλας». «Ο ιδιωτικός τομέας θίγεται περισσότερο απ΄ όλους» τονίζει ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Ι. Παναγόπουλος, επισημαίνοντας ότι «η επικρατούσα ζούγκλα θα χειροτερέψει» . Ενδεικτική όσων έρχονται είναι η εκτίμηση του επιστημονικού διευθυντή του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ κ. Σ. Ρομπόλη , ο οποίος «ανεβάζει» το επόμενο διάστημα την πραγματική ανεργία στο 20%.
Ταυτοχρόνως, τα μέτρα θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις και στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων, καθώς, όπως σημειώνει επιστημονικός συνεργάτης του ινστιτούτου κ. Γ. Ρωμανιάς , οι μειώσεις στις αποδοχές των νέων όπως και η μικρότερη αμοιβή σημαίνουν λιγότερες εισφορές για τα Ταμεία.
1 Η κατάργηση των κατώτατων αμοιβών για τους νέους και τους μακροχρόνια ανέργους αποτελεί ίσως τη χειρότερη εξέλιξη για το εργασιακό καθεστώς του ιδιωτικού τομέα. Οι μισθοί που προβλέπονται στις συλλογικές συμβάσεις της ΓΣΕΕ αποτελούσαν ένα «δίχτυ ασφαλείας», ειδικότερα για όσους αμείβονται με τα κατώτατα όρια. Η κατάργηση αυτών των ορίων και η θέσπιση ενός χαμηλότερου μισθού για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων ουσιαστικά αποτελούν την αρχή για τη σταδιακή αμφισβήτηση και των υπολοίπων συμβάσεων και για την περαιτέρω συμπίεση των αμοιβών προς τα κάτω. Μάλιστα, εφόσον το μέτρο αυτό συνδυαστεί με την κατάργηση του δικαιώματος των συνδικάτων για μονομερή προσφυγή στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας, γίνεται ατελέσφορη η τελική σύναψη οποιασδήποτε σύμβασης, γεγονός που θα οδηγήσει στην πλήρη ατονία του θεσμού.
2 Οι κατώτερες συλλογικές συμβάσεις (κλαδικές, επιχειρησιακές) από την Εθνική Γενική Σύμβαση μπορεί να είναι υποδεέστερες από αυτήν. Αυτό σημαίνει ότι συγκεκριμένες συμβάσεις τροποποιούν- επί τα χείρω- ρυθμίσεις της Εθνικής Γενικής Σύμβασης και οδηγεί σταδιακά στην κατάργησή της.
3 Η μείωση της αμοιβής των υπερωριών, που αποτελούσε πάγιο αίτημα των εργοδοτικών οργανώσεων, θα επιφέρει ένα επιπλέον πλήγμα στο εισόδημα των εργαζομένων, ενώ ταυτοχρόνως θα οδηγήσει στην περαιτέρω αύξηση της ανεργίας, καθώς οι επιχειρήσεις θα καλύπτουν όλες τις ανάγκες τους απασχολώντας- υπερωριακά- το ήδη υπάρχον προσωπικό. Καθιστά ασύμφορη οποιαδήποτε νέα πρόσληψη, και ταυτοχρόνως μειώνει τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων.
4 Αυξάνεται το όριο των ομαδικών απολύσεων από 2% σε 4%, ίσως να υπάρξει και πλήρης απελευθέρωσή του. Το μέτρο αυτό θα έχει μικρή επίπτωση, καθώς στην Ελλάδα οι περισσότερες επιχειρήσεις απασχολούν κάτω από 20 άτομα και σε αυτές ήδη το ποσοστό των απολύσεων είναι υψηλό (πέντε απολύσεις κάθε μήνα).
5 Η περαιτέρω ενίσχυση της μερικής απασχόλησης θα αποσαθρώσει το υπάρχον καθεστώς των εργασιακών σχέσεων, αφού στη χώρα μας με τις ιδιαίτερα χαμηλές αμοιβές η μερική απασχόληση δεν αποτελεί επιλογή για τους εργαζομένους αλλά λύση ανάγκης, όταν δεν βρίσκουν άλλη εργασία.
Μειώνουν 40% τις αποζημιώσεις για απόλυση
6 Δραματική αλλαγή συνιστά και η υφιστάμενη πρόταση για μείωση του ποσού των αποζημιώσεων στις περιπτώσεις απόλυσης. Η πρόταση έγινε από την «τρόικα», ενώ με αυτήν συμφωνούν και οι εργοδοτικές οργανώσεις. Εφόσον αποφασιστεί, η μείωση θα αφορά τους υπαλλήλους οι οποίοι λαμβάνουν υψηλότερες αποζημιώσεις από τους εργατοτεχνίτες. Η μείωση ενδέχεται να φθάσει και το 40% των υφιστάμενων ποσών, ενώ ήδη αποφασισμένο είναι- εφεξής- η αποζημίωση να χορηγείται σε έξι μηνιαίες δόσεις. Το γεγονός αυτό θα στερήσει ένα σημαντικό ποσό εισοδήματος σε όσους χάσουν την εργασία τους. Αυτό δημιουργεί οξύτατο κοινωνικό πρόβλημα αν συνδυαστεί με τη βεβαιότητα ότι η ανεργία θα οξυνθεί το επόμενο διάστημα και η επανένταξη στην αγορά εργασίας θα είναι σαφώς δυσκολότερη για όσους βρεθούν εκτός δουλειάς.