«Κόκκινη γραμμή» στον βαθμό εξάρτησης των ελληνικών τραπεζών από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης τράβηξε χθες ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ με την απόφασή του η νομισματική αρχή να δέχεται ως εγγύηση για τη χορήγηση δανείων τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου ανεξαρτήτως της βαθμολόγησης της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας. Πρόκειται για κίνηση που διασφαλίζει την εκμετάλλευση των αδιάθετων κονδυλίων του πακέτου των 28 δισ. ευρώ με το οποίο η κυβέρνηση φιλοδοξεί να ενισχύσει τη ρευστότητα του συστήματος με 17,5 δισ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, δημιουργείται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και την ευρωζώνη ειδικό fund με «προίκα» ύψους 10 δισ. ευρώ, που θα επεμβαίνει στην περίπτωση που κάποιο πιστωτικό ίδρυμα χρειαστεί ενίσχυση των δεικτών της κεφαλαιακής του επάρκειας.
«Οι τράπεζες είναι απολύτως θωρακισμένες μετά τις σημερινές ανακοινώσεις της ΕΚΤ για τα ελληνικά ομόλογα» επεσήμανε ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου . Υπενθυμίζεται ότι τις προηγούμενες ημέρες η Standard & Ρoor΄s υποβάθμισε τη βαθμολογία των εγχώριων κρατικών τίτλων σε ΒΒ+, δηλαδή κάτω από το όριο που θέτει η ευρωπαϊκή νομισματική αρχή για την αποδοχή τους ως εγγύησης. Αν προχωρούσαν σε ανάλογες κινήσεις και οι υπόλοιπες εταιρείες αξιολόγησης, θα τιναζόταν στον αέρα το σχέδιο στήριξης των τραπεζών, καθώς τα ειδικά ομόλογα που θα εκδίδονταν από την κυβέρνηση για τον δανεισμό από την ΕΚΤ θα ήταν άχρηστα.
Σημειώνεται ότι ορισμένες τράπεζες είχαν υποβάλει ως και τον περασμένο μήνα αιτήσεις για άντληση ρευστότητας 11,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,4 δισ. ευρώ αφορούν το σκέλος των ειδικών ομολόγων και τα 8,9 δισ. ευρώ εγγυήσεις του Δημοσίου.
Από την άλλη, με τη σύσταση του fund από το ΔΝΤ και την ευρωζώνη, που αποτελεί πάγια τακτική του Ταμείου όταν επεμβαίνει σε χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, θωρακίζει τις ελληνικές τράπεζες απέναντι στην ύφεση και στις ανάγκες τους σε κεφάλαια, σε μια περίοδο αυξημένων επισφαλειών.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, χωρίς χρηματοπιστωτική σταθερότητα δεν μπορούν να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την έξοδο μιας χώρας από την κρίση. Με τα 10 δισ. ευρώ που δεσμεύονται από το πακέτο των 110 δισ. ευρώ διασφαλίζεται ότι σε περίπτωση κεφαλαιακών αναγκών η βοήθεια θα μπορεί να δοθεί χωρίς καθυστερήσεις. Υπενθυμίζεται ότι στο τέλος του 2009 σε επίπεδο ομίλων ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας διαμορφωνόταν σε 11,8% και ο δείκτης βασικών κεφαλαίων σε 10,7%, από 9,4% και 7,9% αντιστοίχως έναν χρόνο νωρίτερα, μετά τις αυξήσεις που πραγματοποιήθηκαν και την αγορά προνομιούχων μετοχών από το Ελληνικό Δημόσιο.
Σε κάθε περίπτωση, παγιώνεται εντός της ΕΕ η άποψη ότι είναι αναγκαίος ο περιορισμός των επιπτώσεων στα ευρωπαϊκά κράτη από τις αξιολογήσεις ιδιωτικών εταιρειών. Η γερμανίδα καγκελάριος κυρία ΑνγκελαΜέρκελ χαρακτήρισε χθες χρήσιμη τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού οργανισμού αξιολόγησης, ενώ δήλωσε έτοιμη να στηρίξει την τροποποίηση των Συνθηκών της ΕΕ, με στόχο να επιβληθεί χρηματοπιστωτική πειθαρχία. Η ίδια μίλησε για την ανάγκη να ελεγχθεί η κερδοσκοπία στις αγορές και να υιοθετηθούν πολιτικές που στο μέλλον θα καταστήσουν δυνατή μια πιο δυναμική και αποτελεσματική αντίδραση απέναντι στα προβλήματα χωρών-μελών της ευρωζώνης.
Χαρακτηριστική των προθέσεων των οίκων αξιολόγησης για την Ελλάδα είναι οι δηλώσεις του επικεφαλής οικονομολόγου της Standard & Ρoor΄s κ. Μόριτζ Κρέμερ, ο οποίος μίλησε για μείωση των προοπτικών για μια επιτυχημένη εφαρμογή του ΠΣΑ. «Ακόμη εξετάζουμε τη βούληση της κυβέρνησης και πόσο δύσκολο είναι να περάσει στον λαό το πρόγραμμά της. Στον τομέα αυτόν, αν ανατρέξει κανείς ιστορικά, η Ελλάδα δεν έχει δώσει ως τώρα καλά δείγματα γραφής» τόνισε σχετικά το στέλεχος της εταιρείας.
