Με σχετικά υψηλό επιτόκιο (λίγο πάνω από 6%) και με προσφορές που δεν ξεπέρασαν σε μεγάλο βαθμό τα κεφάλαια που ζητήθηκαν, πραγματοποιήθηκε χθες το τεστ της συμφωνίας των ευρωπαίων ηγετών για τη βοήθεια της Ελλάδας με την έκδοση επταετούς ομολόγου από το Ελληνικό Δημόσιο. Το αποτέλεσμα ήταν ικανοποιητικό, από την άποψη ότι η Ελλάδα επέστρεψε στις αγορές από τις οποίες άντλησε 5 δισ. ευρώ. Ωστόσο οι επενδυτές εμφανίστηκαν συγκρατημένοι, παρά το γεγονός ότι οι προσφορές που κατέθεσαν ξεπέρασαν το προσφερόμενο ποσό και ήταν ύψους 7 δισ. ευρώ. Αιτία, η περίπλοκη συμφωνία στην οποία κατέληξαν την περασμένη Πέμπτη οι ευρωπαίοι ηγέτες. Ολο και περισσότεροι αναλυτές και επενδυτές θεωρούν ότι το πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα δεν είναι λειτουργικό και ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμοστεί. Κατ΄ αρχάς απαιτείται ομοφωνία, δηλαδή αρκεί το βέτο μιας από τις 16 χώρες της ζώνης του ευρώ για να μην εφαρμοστεί η συμφωνία. Επιπλέον σε πολλές χώρες η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο, που σημαίνει χρονοβόρες διαδικασίες με αβέβαιο αποτέλεσμα. Ερωτηματικά υπάρχουν και για το επιτόκιο με το οποίο θα δοθεί η βοήθεια. Οπως αναφέρεται στη συμφωνία, το επιτόκιο θα είναι κοντά σε αυτό της αγοράς, που σημαίνει ότι ακόμη και στην περίπτωση που η Ελλάδα χρησιμοποιήσει τη βοήθεια, δεν θα μειώσει σημαντικά το κόστος δανεισμού της. Επιπροσθέτως, αδιευκρίνιστος παραμένει ο ρόλος του ΔΝΤ, όπως και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα δοθεί η βοήθεια.
Εκτός όμως από τους όρους της συμφωνίας των ευρωπαίων ηγετών, ερωτηματικά υπάρχουν και για την απόφαση της ΕΚΤ να επεκτείνει τα χαλαρά κριτήρια αποδοχής κρατικών ομολόγων ως ενέχυρο για τη χρηματοδότηση των τραπεζών. Παραμένει άγνωστο ακόμη σε τι ποσοστό θα γίνεται η χρηματοδότηση αυτή. Ως τώρα οι τράπεζες που κατέθεταν ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο στην ΕΚΤ χρηματοδοτούνταν με το 92% της αξίας τους. Δηλαδή έβαζαν ομόλογα αξίας 100 εκατ. ευρώ και έπαιρναν μετρητά 92 εκατ. ευρώ. Η διαφορά αυτή στη γλώσσα της αγοράς ονομάζεται haircut. Εκτιμάται ότι επειδή τα ελληνικά ομόλογα έχουν υποβαθμιστεί, το haircut θα αυξηθεί. Αυτό σημαίνει και αυξημένο κόστος χρηματοδότησης για τις τράπεζες. Υπολογίζεται ότι το κόστος θα αυξηθεί κατά 1% περίπου, από 1,25%1,50% που ήταν μέχρι πρότινος στο 2,25%-2,50%. Αυτό καθιστά λιγότερο ελκυστικούς τους ελληνικούς τίτλους, όχι μόνο για τις ελληνικές τράπεζες αλλά και για τις ξένες, αφού και αυτές τους χρησιμοποιούν ως ενέχυρο για την άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ. Οι γνώμες σχετικά με την επιτυχία της έκδοσης διίστανται. Οι σκεπτικιστές τονίζουν ότι το επιτόκιο είναι αρκετά υψηλό, αν συγκριθεί με το 6,25% του τελευταίου 10ετούς ομολόγου, και υπογραμμίζουν ότι το ύψος των προσφορών ήταν χαμηλότερο σε σχέση με τις προηγούμενες εκδόσεις ομολόγων μέσα στο 2010. Στελέχη του ΟΔΔΗΧ σημειώνουν ότι το κόστος δανεισμού θα ήταν αρκετά υψηλότερο αν ζητούνταν τα δανεικά πριν από μία εβδομάδα. Σε σχέση με τον χαμηλό βαθμό υπερκάλυψης της έκδοσης αναφέρουν ότι διεθνώς η υπερκάλυψη μιας έκδοσης είναι της τάξεως 1,5 φορά το ζητούμενο ποσό. Και προσθέτουν ότι και μόνο το γεγονός πως εξασφαλίστηκαν τα κεφάλαια που ζητήθηκαν από τις αγορές χωρίς καμία βοήθεια και με λογικό κόστος καταδεικνύει ότι είμαστε σε καλό δρόμο.
Σε κάθε περίπτωση τα βλέμματα των επενδυτών ήταν στραμμένα στη συγκεκριμένη δημοπρασία, με το ελληνικό Χρηματιστήριο να υποχωρεί κατά 0,49% μετά τα υψηλά κέρδη της περασμένης Παρασκευής και τα ελληνικά ομόλογα να δέχονται πιέσεις. Η διαφορά απόδοσης (spread) μεταξύ ελληνικού και γερμανικού 10ετούς τίτλου κυμάνθηκε σε επίπεδα υψηλότερα τουλάχιστον κατά 10 μ.β. σε σχέση με την Παρασκευή, γύρω στις 315 μ.β. Αντίστοιχα το spread του 5ετούς ενισχύθηκε κατά 20 μ.β., πάνω από τις 355 μ.β., και το spread του 3ετούς κατά 30 μ.β., κοντά στις 400 μ.β. Σημειώνεται ότι κύριοι ανάδοχοι της χθεσινής έκδοσης ήταν οι Αlpha Βank, Εmporiki, ΙΝG, ΒofΑ-ΜL και Societe Generale, με το ομόλογο να λαμβάνει πιστοληπτική ικανότητα Α2 από τη Μoody΄s, ΒΒΒ+ από τη S&Ρ και ΒΒΒ+ από τη Fitch.
Εν τω μεταξύ θετική εξέλιξη χαρακτηρίζεται από τους αναλυτές η πρόθεση του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Μoody΄s να αναβαθμίσει τις καλυμμένες ομολογίες και κοινοπρακτικές εκδόσεις από την Ελλάδα, αν εκπληρωθούν τρεις προϋποθέσεις. Αν συμβεί αυτό, θα πιέσει ακόμη περισσότερο το κόστος δανεισμού των προγραμμάτων καλυμμένων ομολογιών που βρίσκονται σε εξέλιξη από τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα. Οι οικονομολόγοι της εταιρείας τονίζουν ότι τα ελληνικά καλυμμένα ομόλογα μπορούν να λάβουν βαθμολογία «Αaa» αν οι εγγυήσεις τους επαρκούν για να αντέξουν ακραία σενάρια που μπορεί να επαληθευτούν λόγω του υψηλού δημόσιου χρέους της χώρας, αν οι λειτουργικοί κίνδυνοι έχουν αντιμετωπιστεί επαρκώς και αν υπάρχει επαρκής ρευστότητας για την προστασία των επενδυτών σε περίπτωση που οι τόκοι των τίτλων δεν είναι δυνατόν να αποπληρωθούν.
