Εισαγωγή συναλλάγματος για τη δικαιολόγηση του «πόθεν έσχες»

O Ι. Κ. Σιωμόπουλος απαντά σε απορίες αναγνωστών σχετικά με φορολογικά θέματα:

* Ο κ. Χαράλαμπος ερωτά:
«Παρακολουθώ επί σειρά ετών τη στήλη “Απορίες”. Συγχαρητήρια για τις ακριβείς απαντήσεις.Με αφορούν δύο περιπτώσεις,τις οποίες και σας αναφέρω: α) Ο γιος μου εργαζόταν στην Ελλάδα και υπέβαλλε δήλωση εισοδήματος για τον ετήσιο μισθό του (ακίνητα ή άλλα εισοδήματα δεν έχει).Τώρα εργάζεται τρία χρόνια στην Αγγλία και πληρώνει όλους τους νόμιμους φόρους.Εχει αποδείξεις στην αγγλική γλώσσα για όλα. Λόγω μη εισοδημάτων στην Ελλάδα αυτά τα χρόνια,δεν υποβάλλει δήλωση εισοδήματος. Πώς μπορεί να δικαιολογήσει το πόθεν έσχες αν φέρει τώρα τα χρήματα για αγορά ενός διαμερίσματος; β) Η σύζυγός μου είναι ξένη υπήκοος και μόνιμος κάτοικος Ελλάδος (χώρα ΕΕ). Υποβάλλουμε κοινή δήλωση εισοδημάτων και Ε9. Με τον θάνατο των γονέων της κληρονόμησε 1/3 διαμερίσματος στη χώρα όπου γεννήθηκε καιτο πούλησε την ίδια εποχή. Πώς μπορεί να φέρει τα χρήματα στην Ελλάδα για να δικαιολογήσει το “πόθεν έσχες”, σε ποια στήλη θα τα αναγράψει τον προσεχή Μάιο και θα πρέπει να πληρώσει φόρο εδώ;».

Απάντηση: Σύμφωνα με την περίπτωση δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 19 του ΚΦΕ, ο φορολογούμενος μπορεί να δικαιολογήσει οποιοδήποτε τεκμήριο με εισαγωγή συναλλάγματος που δεν εκχωρείται υποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος, εφόσον δικαιολογείται η απόκτησή του στην αλλοδαπή. Σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη δεν απαιτείται δικαιολόγηση της απόκτησης συναλλάγματος για τα πρόσωπα που:

* Κατοικούν μονίμως στο εξωτερικό. * Εχουν διαμείνει τουλάχιστον τρία χρόνια στην αλλοδαπή και η εισαγωγή του συναλλάγματος έγινε μέσα σε δύο χρόνια από τη μετοικεσία τους.

* Εχουν διαμείνει τουλάχιστον πέντε συνεχή χρόνια στην αλλοδαπή και το επικαλούμενο ποσό συναλλάγματος προέρχεται από καταθέσεις σε υποκατάστημα ελληνικής τράπεζας στο εξωτερικό ή σε τράπεζα στην Ελλάδα.

Από 1.1.2002 με την εισαγωγή στην Ελλάδα του ευρώ ως νομίσματος, αυτό έπαψε να θεωρείται συνάλλαγμα. Θεωρούνται συνάλλαγμα τα νομίσματα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης οι οποίες δεν συμμετέχουν στη ζώνη του ευρώ, καθώς και τα νομίσματα των εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης χωρών. Το υπουργείο Οικονομικών για την ομοιόμορφη εκπλήρωση των υποχρεώσεων των φορολογουμένων που απορρέουν από την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2

του άρθρου 19 του ΚΦΕ, με την υπ΄ αριθμόν 1035772/676/Α0012/ΠΟΛ. 1130/2002 υπουργική απόφαση αντικατέστησε την έννοια του συναλλάγματος με την έννοια του χρηματικού κεφαλαίου. Ετσι, σύμφωνα με την απόφαση αυτή, για την εφαρμογή των διατάξεων της περίπτωσης δ΄ της παρ. 2

του άρθρου 19 του ΚΦΕ, ως αποδεικτικό στοιχείο εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό ορίζεται το πρωτότυπο του κατά περίπτωση εκδιδομένου από κάθε τράπεζα παραστατικού, με την προϋπόθεση ότι αυτό φέρει το ονοματεπώνυμο του δικαιούχου, του εισαχθέντος χρηματικού ποσού, το ύψος του ποσού, το νόμισμα και τη χώρα προέλευσής του. Το αποδεικτικό αυτό συνυποβάλλεται με την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος.

Αγορά πρώτης κατοικίας
* Ο κ. Ιωάννης Δραζιώτης ερωτά:
«Είμαι άγαμος και έχω την ψιλή κυριότητα ενός διαμερίσματος Α=75 τ.μ. που βρίσκεται σε δήμο 80.000 κατοίκων.Δικαιούμαι απαλλαγή πρώτης κατοικίας για αγορά άλλου διαμερίσματος Β=65 τ.μ.; Πρέπει Β<70 τ.μ.; Στα τ.μ. λογίζονται και οι ημιυπαίθριοι; Μετά την παρέλευση πενταετίας, αν θελήσω να αγοράσω άλλο διαμέρισμα, Γ=90 τ.μ., πουλώντας συγχρόνως το προηγούμενο Β, δικαιούμαι δεύτερη απαλλαγή για το διαμέρισμα Γ; Μπορεί να γίνει πρώτα η αγορά του Γ και μετά τη πώληση του Β; Πρέπει Γ<70 τ.μ.; Ο φόρος ΟΤΑ είναι 3% του ΦΜΑ; Ο φόρος μεταβίβασης ΦΜΑ επί ποίας αξίας υπολογίζεται (αντικειμενική); Το τέλος εγγραφής υποθηκοφυλακείου είναι 0,475% επί ποίας αξίας;

Απάντηση:

1) Εφόσον έχετε την ψιλή κυριότητα σε διαμέρισμα, μπορείτε να αποκτήσετε πρώτη κατοικία χωρίς φόρο. 2) Μπορείτε οποτεδήποτε να αγοράσετε νέα κατοικία και να απαλλαγείτε από τον φόρο, εφόσον μεταβληθούν οι στεγαστικές ανάγκες και καταβάλατε τον φόρο εφάπαξ για το οποίο είχατε απαλλαγή κατά την αγορά της πρώτης κατοικίας. Για να αγοράσετε κατοικία 90 τ.μ. πρέπει να είστε έγγαμος με ένα παιδί. 3) Το τέλος 3% υπέρ των ΟΤΑ υπολογίζεται επί του φόρου μεταβίβασης.

Φορολογία αξιωματικών εμπορικού ναυτικού
* Ο κ. Γεώργιος Καραγκούνης ερωτά:

«Ποιος είναι ο συντελεστής φόρου για συνταξιούχο πρώτο μηχανικό του εμπορικού ναυτικού σήμερα; Ποιες μεταβολές θα γίνουν με τα νέα μέτρα;».

Απάντηση:

1) Στη διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 9 του ΚΦΕ ορίζεται ότι ο φόρος στις αμοιβές που αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα του εμπορικού ναυτικού από την παροχή υπηρεσιών σε εμπορικά πλοία υπολογίζεται με αναλογικό συντελεστή 3% για τους αξιωματικούς και 1% για το κατώτερο πλήρωμα. Αν ο φόρος που προκύπτει με αυτόν τον τρόπο είναι ανώτερος αυτού που προκύπτει με την εφαρμογή των γενικών διατάξεων (αφορολόγητα, κλίμακα φόρου κτλ.), ο επιπλέον φόρος επιστρέφεται ύστερα από την υποβολή της σχετικής ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. 2) Ο πιο πάνω τρόπος προσδιορισμού της φορολογικής επιβάρυνσης των αξιωματικών του εμπορικού ναυτικού, ο οποίος πιθανολογείται ότι θα καταργηθεί, αφορά τους εν ενεργεία αξιωματικούς του εμπορικού ναυτικού και όχι τους συνταξιούχους, οι οποίοι φορολογούνται με την κλίμακα φόρου.

Υπολογισμός του κεφαλαίου που σχηματίστηκε τα προηγούμενα χρόνια
* Ο κ. Γεώργιος Μπρόζος ερωτά:
«Το2005 αγόρασα ένα Jeep Wrangler 4.000

κ.εκ.καινούργιο,διότι το χρειαζόμουν για τη δουλειά μου. Το αυτοκίνητο αυτό το απέκτησα δίνοντας 34.000 ευρώ.Η εργοστασιακή αξία του είναι μόλις 11.000 ευρώ. Δικαιολόγησα στην Εφορία το πόθεν έσχες για τις 34.000 ευρώ. Τεκμήριο δεν έχει, διότι η εργοστασιακή αξία του είναι κάτω από 50.000 ευρώ. Οταν όμως το 2008 προσπάθησα να αγοράσω κάτι και, ευτυχώς, προηγουμένως πήγα στην Εφορία, μού είπαν ότι μπορεί το αυτοκίνητο αυτό να μην έχει τεκμήριο, αλλά λαμβάνεται υπόψη η τεκμαρτή δαπάνη του αυτοκινήτου αυτού, η οποία κατ΄ έτος ανέρχεται στο εξωφρενικό ποσό των 107.900 ευρώ. Δηλαδή μου είπαν ότι σε τρία χρόνια αφαιρείται το ποσό των 324.000 ευρώ από το συνολικό απόθεμα κεφαλαίου που είχα. Διαβάζοντας λοιπόν το άρθρο σας στο “Βήμα της Κυριακής”, 17 Μαΐου του 2009, που αναφερόταν στο θέμα αυτό, συγκεκριμένα ότι η υπ΄ αριθμόν Ν 3296/2005 διάταξη του Ν. 3296/2005 αποκαλείταιμε άλλη ρύθμιση,η οποία ανακαλεί την 3296/2005, αισθάνθηκα μεγάλη ανακούφιση. Οταν όμως απευθύνθηκα στην Εφορία μού είπαν ότι δεν υφίσταται τέτοια διάταξη».

Απάντηση: Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ.

4 του άρθρου 3 του Ν 3763/2009 για τον υπολογισμό του κεφαλαίου που σχηματίστηκε τα προηγούμενα χρόνια, από το άθροισμα των πραγματικών εισοδημάτων που έχουν φορολογηθεί ή έχουν απαλλαγεί από τον φόρο, των εσόδων που θεωρούνται εισόδημα, των χρηματικών ποσών που προέρχονται από διάθεση περιουσιακών στοιχείων, του συναλλάγματος που έχει εισαχθεί και δεν έχει εκχωρηθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος, των δωρεών ή γονικών παροχών σε χρήμα αφαιρούνται οι τεκμαρτές δαπάνες που αναφέρονται στα άρθρα 16 και 17 του ΚΦΕ, εφόσον εμπίπτουν στις διατάξεις περί εφαρμογής του τεκμηρίου. Συνεπώς από το πιο πάνω άθροισμα δεν αφαιρείται η τεκμαρτή δαπάνη των ΙΧ επιβατικών αυτοκινήτων, τα οποία δεν αποτελούν τεκμήριο.

Πώληση ακινήτων- Φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος
* Ο κ. Γιάννης Ορφανός ερωτά:

«Ο γιος μουύστερα από 15 χρόνια εργασίας στο εξωτερικό, ήρθε να φτιάξει κάτι και να μείνει στην Ελλάδα. Εστελνε χρήματα που τα βάζαμε στη δήλωση της Εφορίας εδώ, και έτσι σχημάτισε ένα καλό κεφάλαιο. Εχτισε μια μικρή οικοδομή, 5 διαμερίσματα των 70 τ.μ.

το καθένα, στο ένα να κάθεται ο ίδιος και τα τέσσερα να τα νοικιάζει, να βοηθηθεί ώσπου να δει τι θα κάνει… Η οικοδομή τελείωσε, αλλά με αυτή την κατάσταση που επικρατεί, τελείωσε και το “θέλω” του να μείνει εδώ. Θέλει να ξαναφύγει. Απελπίστηκε για δουλειά εδώ…

Σκέφτεται λοιπόν να πουλήσει τα σπίτια και να βγάλει τα λεφτά του έξω για να προσπαθήσει εκεί να ανοίξει μια δουλειά. Τα ερωτήματά μας είναι:

1) Αν τα πουλήσει (σκέφτεται όσο όσο γιατί τίποτα δεν πουλιέται), θα φορολογηθεί πάνω στα χρήματα που θα πάρει από τις πωλήσειςκαι πόσο θα φορολογηθεί (συντελεστής); 2) Μπορεί να βγάλει έξω τα χρήματα που αποδεδειγμένα έβαζε στην Ελλάδα; Η Εφορία δεν μου απάντησε καθαρά ούτε στο ένα ούτε στο άλλο-για το δεύτερο μου είπε να ρωτήσω την τράπεζα».

Απάντηση:

1) Αν η οικοδομή ανεγέρθηκε πριν από τη 1.1.2006, η πώλησή της θα επιβαρυνθεί με φόρο αγοραστή, ο οποίος θα βαρύνει τον πωλητή. Αν όμως η οικοδομή ανεγέρθηκε μετά την πιο πάνω ημερομηνία και ο γιος σας δεν ασκεί επιχείρηση ανέγερσης και πώλησης οικοδομών, θα βαρύνει τον πωλητή ο λεγόμενος φόρος αυτομάτου υπερτιμήματος, ο οποίος επιβάλλεται στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης με ορισμένους συντελεστές, ανάλογα με το χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από την κτήση του ακινήτου ως την πώληση.

Για την πρώτη πενταετία ο συντελεστής αυτός είναι 20%. Αν υπάγεστε σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να κάνετε λιγάκι υπομονή διότι η φορολογία αυτή μάλλον θα καταργηθεί. 2) Η διακίνηση κεφαλαίων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι ελεύθερη.