Μπορεί διεθνώς οι δραστικές περικοπές του κόστους να παραμένουν η κινητήρια δύναμη των περιθωρίων κέρδους και των τελικών αποτελεσμάτων των επιχειρήσεων, τα πράγματα όμως στην Ελλάδα δείχνουν να αποκλίνουν από την τάση αυτή. Η μέση εκτίμηση των αναλυτών, π.χ., είναι ότι τα κέρδη των εταιρειών του παγκόσμιου δείκτη μετοχών της ΜSCΙ (ΜSCΙ World) θα αυξηθούν εφέτος κατά 26,7%, έναντι 27,7% στην Ευρώπη (δείκτης ΜSCΙ Εurope), 27,2% στις ΗΠΑ (ΜSCΙ US) και 30% στις αναδυόμενες αγορές, ενώ την ίδια στιγμή στην Ελλάδα (ΜSCΙ Greece) εκτιμάται ότι θα υποχωρήσουν κατά 2,5%.

Η πρόβλεψη αυτή μάλιστα αναμένεται να αναθεωρηθεί προς τα κάτω, καθώς η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών για την πορεία της οικονομίας υποχώρησε σημαντικά, καταγράφοντας μια έντονη ανησυχία για τις μελλοντικές εξελίξεις. Παράλληλα τα στοιχεία για τον κύκλο εργασιών στο λιανικό εμπόριο και στη βιομηχανία σε συνδυασμό με τον χαμηλό ρυθμό πιστωτικής επέκτασης ολοκληρώνουν την αρνητική εικόνα. Με την κατανάλωση εξάλλου να αντιστοιχεί στο 72% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, τα νέα μέτρα οδηγούν σε βαθιά οικονομική και πιθανώς και εταιρική ύφεση. Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις της Deutsche Βank, π.χ., η δημοσιονομική προσαρμογή οδηγεί σε συρρίκνωση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 4% το 2010 (από 2% το 2009), κατά 2,1% το 2011 και κατά 1,5% το 2012, χρονιά κατά την οποία η ανεργία κορυφώνεται φθάνοντας στο 19%, ενώ η οικονομία εισέρχεται σε οριακά θετικό ρυθμό ανάπτυξης (+0,7%) μόλις το 2013.

Αν και φαίνεται διαχειρίσιμη η συνολική πτώση 9,6% για το ΑΕΠ ως το 2012, σε σύγκριση και με άλλες χώρες που κατά την τρέχουσα περίοδο εφαρμόζουν προγράμματα σύγκλισης (Λετονία-26%, Ρουμανία -9,3%, Ουγγαρία-8,5%), ο μεγάλος κίνδυνος για την Ελλάδα είναι η κοινωνία να φανεί απρόθυμη να δεχτεί το βραχυπρόθεσμο κόστος της δημοσιονομικής προσαρμογής, ελπίζοντας ότι οι υφιστάμενες δυσκολίες μπορούν να επιλυθούν μέσω εξωτερικής βοήθειας, κάτι που θα αποδειχτεί γρήγορα ως αυταπάτη, οδηγώντας τη χώρα σε τροχιά μακροχρόνιας ύφεσης.

Ετσι, πέρα από την επιτυχία της δημοσιονομικής προσαρμογής, το να βρούμε τελικά τρόπους τόνωσης της ανάπτυξης ώστε οι «μηχανές» να λειτουργήσουν και πάλι δεν αποτελεί μόνο το νέο στοίχημα της ελληνικής οικονομίας, αλλά δείχνει να καθορίζει και τις προοπτικές τόσο των εγχώριων εταιρειών όσο και του Χρηματιστηρίου.

mantik@tovima.gr