Εν μέσω οικονομικής κρίσης, με την ανεργία να πλήττει κυρίως τη νεολαία και το εισόδημα πολλών εργαζομένων να μειώνεται, το ελληνικό ποδόσφαιρο θα αντέξει να ζει σε βάρος της πραγματικής οικονομίας; Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό ούτε αποκλειστικά ελληνικό. Προβληματίζει την ίδια την UΕFΑ, η οποία από την αγωνιστική περίοδο 2012-2013 προσανατολίζεται να καθιερώσει κανόνες οικονομικού fair play, απαιτώντας από τις ομάδες να μην ξοδεύουν ούτε ευρώ πάνω από τα έσοδά τους.
Οι οικονομικοί δείκτες, όπως αυτοί αποτυπώθηκαν στους ισολογισμούς των 16 ΠΑΕ της Σούπερ Λίγκας για την αγωνιστική περίοδο 2008-2009, όχι μόνο δεν προδικάζουν ευημερία για το ελληνικό ποδόσφαιρο αλλά αποτελούν σημάδια επαπειλούμενης πτώχευσης.
Τα συνολικά έσοδα των 16 ομάδων από τα 105 εκατ. ευρώ το 2008 ανέβηκαν στα 124 ευρώ το 2009, αλλά η αύξηση των 19 εκατ. ευρώ εξαφανίστηκε. Προφανώς εξαιτίας λανθασμένων πολιτικών. Ενώ το 2008 οι 16 ομάδες κατέγραψαν συνολικά κέρδη προ φόρων 6.340.571 ευρώ, το 2009 παρουσίασαν ζημιές 58.046.631 ευρώ, ποσό το οποίο ισοδυναμεί με τα ετήσια έσοδα από τις τηλεοπτικές συμφωνίες τις οποίες υπέγραψαν το καλοκαίρι του 2009. Ειδικότερα 9 ΠΑΕ κατέγραψαν έλλειμμα 60.989.783 ευρώ και 7 ΠΑΕ κέρδη προ φόρων 2.943.032 ευρώ.
Πρωταθλητές οι τρεις του κέντρου
Το μεγαλύτερο μερίδιο του ελλείμματος (84%) αντιστοιχεί στις τρεις μεγάλες ομάδες του κέντρου οι οποίες το 2009 παρουσίασαν ζημιές 51.635.347 ευρώ. Πρωταθλήτρια στο έλλειμμα η ΠΑΕ Ολυμπιακός με 24.761.707 ευρώ, και την ακολούθησαν η ΑΕΚ με 15.803.835 ευρώ και ο Παναθηναϊκός με 11.069.805 ευρώ.
Οι τρεις ΠΑΕ το ίδιο οικονομικό έτος είχαν αυξημένα έσοδα κατά 18.321.636 ευρώ αφού ο τζίρος τους από 67.019.992 ευρώ το 2008 αυξήθηκε σε 85.341.628 ευρώ το 2009. Επιπλέον το 2008 είχαν δηλώσει συνολικά κέρδη προ φόρων 3.894.226 ευρώ. Ο Ολυμπιακός είχε καταγράψει κέρδη 3.308.737 ευρώ, η ΑΕΚ κέρδη 12.031.016 ενώ ο Παναθηναϊκός έλλειμμα 11.446.527 ευρώ.
Το άθροισμα των εσόδων (124.429.056) με το έλλειμμα (58.046.631) μας δίνει το σύνολο των εξόδων των 16 ΠΑΕ που για την αγωνιστική περίοδο 2008-2009 ανήλθαν σε 182.475.687 ευρώ, ενώ το σύνολο των τωρινών και μελλοντικών υποχρεώσεών τους υπολογίζονται σε 371.437.592 ευρώ.
Ετήσιες υποχρεώσεις 182 εκατ. ευρώ θεωρητικά δεν είναι πολλές για ένα πρωτάθλημα το οποίο βαθμολογικά βρίσκεται στην 11η θέση της κατάταξης της UΕFΑ. Στην πράξη ισοδυναμούν με το ήμισυ του μεταγραφικού μπάτζετ της Ρεάλ Μαδρίτης, ή τον ετήσιο προϋπολογισμό δύο μικρών ΠΑΕ της αγγλικής Πρέμιερ Λίγκ.
Εν αναμονή μείωσης των χορηγιών
Οι 16 ομάδες της Σούπερ Λίγκας αντλούν τα έσοδά τους κυρίως από τρεις πηγές. Τα εισιτήρια (23 εκατ. ευρώ μεικτά), τα τηλεοπτικά δικαιώματα (50 εκατ. ευρώ) και τον ΟΠΑΠ (22 εκατ. ευρώ). Τα υπόλοιπα 87 αναζητούνται από τους χορηγούς, τις εμπορικές πωλήσεις και τα δικαιώματα από τη συμμετοχή κάποιων ομάδων στις διοργανώσεις της UΕFΑ.
Και επειδή οι χορηγίες αναμένεται να μειωθούν τα επόμενα χρόνια καθώς οι κρατικές εταιρείες έχουν προχωρήσει σε περιστολή δαπανών, υποχρεωτικά όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του ελλείμματος θα καλύπτεται με αύξηση των μετοχικών κεφαλαίων των ΠΑΕ.
Ως πότε όμως η πραγματική οικονομία θα αντέχει να χρηματοδοτεί τα ποδοσφαιρικά ελλείμματα; Στην Αγγλία η Πόρτσμουθ πήρε προθεσμία 7 ημερών να εξοφλήσει τα χρέη της. Στη Ρωσία η FC Μόσχα διαλύθηκε επειδή η εταιρεία που κάλυπτε ετησίως τα ελλείμματά της επλήγη η ίδια από την οικονομική κρίση και σταμάτησε να τη χρηματοδοτεί.
Εδώ πάντως είναι Βαλκάνια και 6 από τις 16 ΠΑΕ της Σούπερ Λίγκας μπορούν να συντηρούν μία επαγγελματική ομάδα 25 ατόμων με ετήσια έσοδα κάτω του 1 εκατ. ευρώ το 2009, αλλά και να πουλάνε τα εισιτήριά τους κάτω των 10 ευρώ, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της διοργανώτριας του πρωταθλήματος…
