Ο κ. Παπανδρέου, έστω καθυστερημένα, έστω υπό πίεση, έκανε το μεγάλο βήμα.
Ελαβε μέτρα πρωτοφανή, απολύτως αντιδημοφιλή και ανέλαβε τελικώς την ευθύνη, όπως και το πολιτικό κόστος των μέτρων διάσωσης της οικονομίας.
Ηταν διαδικασία επώδυνη για τον ίδιο και το κόμμα του, αλλά στο σημείο που βρέθηκε η χώρα δεν υπήρχαν πολλές επιλογές.
Η Ελλάδα όδευε προς τον όλεθρο και την καταστροφή και η πολιτική ηγεσία δεν μπορούσε παρά να αναλάβει την ευθύνη επανάκτησης του ελέγχου των εξελίξεων.
Mε τα ληφθέντα μέτρα μπορεί πλέον να ελπίζει σε αντιστροφή των τάσεων και επανεκκίνηση. Ηδη η πίεση των αγορών υποχώρησε, ο πυρετός βαίνει μειούμενος και οι εταίροι μας στην Ευρώπη είναι πλέον υποχρεωμένοι τουλάχιστον να προσφέρουν τον καλό τους λόγο. Κατά τις επόμενες ημέρες μια νέα έκδοση των ομολόγων μπορεί να έχει πολύ καλύτερη τύχη από τις προηγούμενες και να απορροφηθεί από τη διεθνή αγορά με ευνοϊκότερα επιτόκια.
Αν αυτό επιβεβαιωθεί η αποκλιμάκωση των πιέσεων πιθανώς να επιταχυνθεί και οι διαφορές των ελληνικών επιτοκίων από τα αντίστοιχα γερμανικά μπορεί να υποχωρήσει στα όρια των δύο ποσοστιαίων μονάδων.
Στην περίπτωση αυτή δεν θα χρειασθεί η κοινοτική βοήθεια, η χώρα θα μπορεί να υποστηρίζει ότι τα κατάφερε μόνη της και ο κ. Παπανδρέου θα είναι σε θέση να εγκαλεί την ευρωπαϊκή ηγεσία ότι υπήρξε «μικρόψυχη» στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης.
Αν όντως η χώρα εξέλθει του ανασφαλούς κύκλου ομαλά, χωρίς εξωτερικές βοήθειες, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα θα μπορέσει να ανακτήσει την απαιτούμενη για τη χρηματοδότηση της οικονομίας ρευστότητα και έτσι βαθμιαία η οικονομική ζωή θα μπορέσει να βρει τον ρυθμό της.
Η αλήθεια είναι ότι το πλήθος των περιοριστικών εισοδηματικών και φορολογικών μέτρων θα πιέσει την οικονομική δραστηριότητα και θα αυξήσει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Ωστόσο η φύση της ελληνικής οικονομίας επιτρέπει τον έλεγχο των υφεσιακών συνθηκών.
Η ύφεση, σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομικών εμπειρογνωμόνων, δεν θα ξεπεράσει το 3% και τα αρνητικά φαινόμενα μπορούν να αμβλυνθούν αν «τρέξει» το τέταρτο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης και αν προωθηθούν με αποφασιστικότητα μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες στο κράτος, στη χωροταξία, στην ενέργεια, στη διαχείριση του νερού, των απορριμμάτων αν αξιοποιηθεί η σχολάζουσα κρατική περιουσία και αν υπάρξει το κατάλληλο περιβάλλον σταθερότητας που θα ευνοήσει επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Αυτή είναι ίσως και η μεγαλύτερη πρόκληση της επόμενης περιόδου. Με τη διαφορά ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αλλάξει ρυθμούς, να δουλέψει συστηματικά και οργανωμένα, να ξεπεράσει παιδικές ασθένειες και προβλήματα συντονισμού και να αφοσιωθεί πραγματικά στο έργο ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας.
