Σε κάθε γενιά, λίγες είναι οι φορές που οι οικονομικές εξελίξεις αποκλίνουν δραματικά από τη γενικότερη τάση. Τα τελευταία εξήντα χρόνια πάντως, μερικές από αυτές τις αποκλίσεις ήταν εμφανείς. Οι δεκαετίες του ΄50 και του ΄60 σημαδεύτηκαν από την οικονομική αποκατάσταση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη δεκαετία του ΄70 ο πληθωρισμός των μισθών και τα υψηλά επιτόκια δημιούργησαν μία αυτοτροφοδοτούμενη σπειροειδή τάση.
Στις δεκαετίες του ΄80 και του ΄90 κυριάρχησαν η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, η παγκοσμιοποίηση και η ψηφιοποίηση που εκτόξευσαν τις αποδόσεις των επενδύσεων κατά την προηγούμενη δεκαετία. Τα ακραίως χαμηλά επιτόκια και ο ανεξέλεγκτος τραπεζικός δανεισμός δημιούργησαν τη φούσκα της αγοράς κατοικίας και ένα τεράστιο όγκο χρέους. Αυτή η κληρονομιά του χρέους ενδέχεται να πυροδοτήσει μία νέα απόκλιση από την καθιερωμένη τάση, έναν νέο «κανόνα», εκτίμησε χθες στρατηγικός αναλυτής της ΙΝG ΙΜ Εurope Αd van Τiggelen.
Εξάλλου, το συνολικό χρέος (αθροιστικά του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα) στις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες κυμαίνεται στο 300%- 350% ως προς το ΑΕΠ, επίπεδο που είναι το υψηλότερο στην Ιστορία και αυτό θεωρείται ότι αποτελεί μία μη διατηρήσιμη κατάσταση.
Για να περιοριστούν τα ελλείμματα, είτε θα πρέπει να αυξηθεί η αποταμίευση ώστε να αναλάβει το έργο της αποδόμησης του χρέους ή να απορροφηθούν (τα χρέη) από μία αύξηση του πληθωρισμού, η οποία προς το παρόν δεν αναμένεται. Τα μεγάλα χρέη, η δημοσιονομική σύσφιγξη, η μεγαλύτερη αποταμίευση και μία πιο φειδωλή πολιτική παροχής πιστώσεων από τις τράπεζες, οδηγούν πάντως σε έναν κόσμο χαμηλού πληθωρισμού και μέτριας ανάπτυξης, στον οποίο, σύμφωνα με την ΙΝG, οι εταιρείες θα πρέπει να συνηθίσουν σε αργούς ρυθμούς αύξησης της κερδοφορίας τους και οι επενδυτές σε ήπιες αποδόσεις.
Δεδομένου πάντως ότι οι αγορές είναι σήμερα βραχυπρόθεσμα υπερπουλημένες, πιθανή έλευση θετικών νέων (π.χ. από το «ελληνικό πρόβλημα») θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα σύντομο ράλι «ανακούφισης», κάτι που φάνηκε χθες και στο ΧΑ την ώρα που αποκλιμακωνόταν και το κόστος δανεισμού της χώρας. Το short selling (ανοιχτές πωλήσεις) μπορεί να αφήσει εξάλλου τη θέση του στο short selling covering (το κλείσιμο αυτών των θέσεων), οδηγώντας σε αγορές ελληνικών μετοχών και ομολόγων. Μεσοπρόθεσμα όμως τα μέτρα λιτότητας ενδεχομένως να προκαλέσουν επιδείνωση της ανάκαμψης και επομένως να λειτουργήσουν αρνητικά για τις μετοχές.
