ΤΗΝ ΩΡΑ που η μείωση των διαφημιστικών εσόδων αγγίζει ακόμη και το 30%, οι εταιρείες παραγωγής βρίσκονται στο πιο κρίσιμο σημείο της πορείας τους. Η πρόσφατη εξέλιξη που θέλει τους εργαζομένους μεγάλης εταιρείας παραγωγής να πληρώνονται με καθυστέρηση ενός και πλέον μήνα για το επόμενο χρονικό διάστημα με στόχο να αντιμετωπίσει
η εταιρεία την οικονομική κρίση, είναι ένα από τα πρώτα δυσοίωνα σημάδια. Στο ήδη δυσμενές τηλεοπτικό κλίμα έρχεται να προστεθεί η απόφαση του Αlpha να μην προχωρήσει σε παραγωγές ελληνικών σειρών την επόμενη σεζόν, αλλά και η στρατηγική μείωσης των σειρών σε 4-5 από το κανάλι του Αntenna. Η σταθερότητα των παραγωγών του Μega δεν είναι σε θέση να ανακουφίσει το σύνολο της αγοράς, την ώρα
μάλιστα που στο σύνολο των καναλιών τα μπάτζετ για κάθε εκπομπή και παραγωγή συρρικνώνονται, με αποτέλεσμα τις περικοπές- στο εργατικό δυναμικό ή στις αποδοχές του.
Πώς, όμως, αντιμετωπίζουν την κρίση οι επικεφαλής των μεγαλύτερων εταιρειών παραγωγής στην Ελλάδα; Πώς εκτιμούν την κατάσταση και τι αναμένουν στο μέλλον; Διαφαίνεται διέξοδος; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα στα οποία
δίνουν απαντήσεις οι καθ΄ ύλην αρμόδιοι. Οι οποίοι καταλήγουν σε γενικές γραμμές στα ίδια συμπεράσματα:Η έξοδος από την κρίση είναι ακόμη μακριά και η διαδρομή ως εκεί δεν είναι αναίμακτη. Οι μειώσεις αποδοχών ήδη πραγματοποιούνται και οι απομακρύνσεις στελεχών δεν μπορούν να αποφευχθούν. Φως στο τούνελ μέχρι στιγμής δεν διαφαίνεται, ενώ η επόμενη χρονιά προδιαγράφεται ακόμη πιο δύσκολη.
«Εκεί που οι πελάτες ήταν τρεις έγιναν δύο ή μάλλον… ενάμισης γιατί ο Αntenna προχώρησε σε μειώσεις» λέει ο κ. Νίκος Χριστοφόρου του Studio ΑΤΑ και συνεχίζει, εξηγώντας την πολιτική της εταιρείας μπροστά στη νέα κατάσταση: «Δεν έχουμε προχωρήσει σε μειώσεις του μόνιμου προσωπικού. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μειώσουμε τις αμοιβές. Αυτό συμβαίνει και είναι σχετικά αποδεκτό από όλους γιατί καταλαβαίνουν την κατάσταση. Αυτός είναι ο πρώτος τρόπος. Από ΄κει και πέρα προχωρείς σε μείωση προσωπικού. Βέβαια οφείλω να ομολογήσω ότι μείωση σε επίπεδο εξωτερικών συνεργατών μάλλον θα γίνει. Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς:Ενώ θα έπαιρνες 15 άτομα, τώρα θα πάρεις 13 και θα προσπαθήσεις να τα αξιοποιήσεις όσο καλύτερα μπορείς». Παρόμοιες απόψεις εκφράζει και ο Διονύσης Παναγιωτάκης του ΡLD, δηλώνοντας: «Αναγκαζόμαστε να μειώσουμε το κόστος των παραγωγών μας από 10% ως 35%. Αυτό σημαίνει και μείωση των αμοιβών».
Πώς αντιδρούν οι άμεσα θιγόμενοι; Μάλλον δεν έχουν και πολλά περιθώρια αντίδρασης, αν θέλουν να βρουν δουλειά… «Εμείς πάντως, ως εταιρεία, πρώτα απ΄ όλα προχωρήσαμε σε μειώσεις κόστους», λέει ο κ. Παναγιωτάκης, «αναγκαστικά όμως, όταν οι παραγωγές (σίριαλ) μειώθηκαν κατά 50% από τα κανάλια, οι συμβάσεις κάποιων συνεργατών που έληξαν δεν θα ανανεωθούν. Η κρίση θα διαμορφώσει νέα δεδομένα στην αγορά και θα μας αναγκάσει να προσαρμοστούμε σε αυτά. Μπορούμε να παράγουμε φτηνότερο προϊόν ώστε να μπορούν να μας το αγοράσουν».
▅ Το νέο προφίλ των καναλιών
Είναι όμως η οικονομική κρίση η μοναδική αιτία στην οποία οφείλονται οι αλλαγές; Οχι, κατά τον Νίκο Χασσίδ της Ανωσης, ο οποίος αναφέρεται στην αλλαγή… πλεύσης των καναλιών που διαμορφώνει άλλο τοπίο, αναγκάζοντας τις εταιρείες παραγωγής να ακολουθήσουν. Αυτή τη στιγμή μόνο το Μega ακολουθεί πιστά το προηγούμενο μοντέλο του, ήτοι: παραγωγές σειρών, παραγωγές τηλεπαιχνιδιών και γενικά ψυχαγωγικού προγράμματος και ένας πλήρης ενημερωτικός τομέας, ενώ ο Αntenna έχει πλέον αρκετές ζώνες με ξένο πρόγραμμα. Ο δε Αlpha επικεντρώνεται σε ψυχαγωγικά προγράμματα μικρού ή μεσαίου κόστους. «Τα κρατικά κανάλια», σύμφωνα με τον κ. Χασσίδ, «είναι σχεδόν ανύπαρκτα για τους εξωτερικούς παραγωγούς, αφού το πρόγραμμά τους αποτελείται είτε από αθλητικά προγράμματα είτε από ξένες σειρές / ντοκυμαντέρ είτε από ξένες/ ελληνικές ταινίες, εσωτερικά τοκ σόου και ελάχιστες κατά καιρούς παραγωγές σειρών».
Μια μεγάλη εταιρεία σαν την Ανωση πώς αντιδρά; «Η μείωση κόστους δεν είναι εύκολο πράγμα, διότι ορισμένα κόστη είναι ανελαστικά, ενώ σε ορισμένους κύκλους συνεργατών η κρίση δεν έχει γίνει κατανοητή» λέει ο κ. Χασσίδ. «Η μείωση προσωπικού θα μπορούσε να ήταν μια κάποια λύση, ωστόσο στα μεγέθη τουλάχιστον της δικής μας εταιρείας δεν θα ήταν αυτή που θα έφερνε το ποθητό αποτέλεσμα ». Γρήγορη έξοδο από την κρίση δεν βλέπει, ούτε αναίμακτη, αφού «η μείωση της διαφημιστικής δαπάνης μειώνει σαφώς τα έσοδα των τηλεοπτικών σταθμών και μερικές φορές τους κάνει ζημιογόνους,και αυτοί με τη σειρά τους μειώνουν τις παραγωγές για να μειώσουν το κόστος τους κ.ο.κ. Οπότε είναι μια αλυσίδα,η οποία εξαρτάται από την ευρωστία των οικονομικών μονάδων, πολυεθνικών ή τοπικών». «Δεν θα εκτονωθεί άμεσα η κρίση» εκτιμά και οκ. Χριστοφόρου, συμπληρώνοντας: «Αν τον Οκτώβριο του 2010 ανακάμψουμε,θα πρέπει να πανηγυρίζουμε. Δεν φαίνεται κάτι τέτοιο.Είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψει κάποιος τι θα γίνει».
▅ Με ζητούμενο την ποιότητα
Αν η μια λύση είναι να ρίχνεις το κόστος των παραγωγών σου, υπάρχει πάντα και η άλλη λύση: «Προτιμάμε να κάνουμε λιγότερες αλλά υψηλού επιπέδου παραγωγές παρά περισσότερες με μέτριο επίπεδο» λέει ο Χάρης Παδουβάς της Cinegram, για να δώσει ένα πιο… οικογενειακό προφίλ στην όλη υπόθεση, επισημαίνοντας: «Την όποια ως σήμερα επιτυχία μας την οφείλουμε στους συνεργάτες μας. Είμαστε από τις ελάχιστες εταιρείες του χώρου το 80% του προσωπικού της οποίας είναι μαζί μας σχεδόν δέκα χρόνια! Το προϊόν μας αντικατοπτρίζει την έμπνευση και τη δουλειά αυτών των ανθρώπων. Οπότε, αν πρέπει να μειώσουμε κάτι, σίγουρα δεν θα είναι το προσωπικό. Οι μειώσεις κόστους που απαιτούν οι περιστάσεις προκύπτουν από τον περιορισμό των λειτουργικών εξόδων της εταιρείας». Οσον αφορά το μέλλον, είναι μάλλον πιο αισιόδοξος από τους συναδέλφους του: «Πιστεύω ότι η κρίση θα ξεπεραστεί σχετικά γρήγορα μέσα στο 2010. Σίγουρα όμως όχι και τόσο αναίμακτα. Λίγο “αιματάκι” εδώ και εκεί θα δώσουμε όλοι μέσα στον επόμενο έναενάμιση χρόνο».
Την ίδια στιγμή ο κ. Παναγιωτάκης εκτιμά: «Κάποια πράγματα ήταν υπερτιμημένα. Νομίζω πως δεν θα ξαναζήσουμε σύντομα τον ξέφρενο ανταγωνισμό που υπήρχε στα κανάλια, ο οποίος μας ανάγκασε να μπούμε όλοι σε αυτή τη λογική. Η κρίση δεν θα περάσει σίγουρα αναίμακτα, αφού ήδη υπάρχουν απώλειες, πιστεύω όμως ότι τον επόμενο χρόνο θα είμαστε όλοι πιο συνειδητοποιημένοι στο τι δυνατότητες έχουμε απέναντι στην αγορά».
Η θυσία των ηθοποιών
Ητηλεόραση μέχρι πρότινος πλήρωνε καλά. Πολύ καλύτερα από άλλα ΜΜΕ, με πολλούς ηθοποιούς να έχουν «εκμεταλλευτεί» την κατάσταση και να έχουν φτιάξει μικρές (και μεγάλες) περιουσίες πρωταγωνιστώντας σε σίριαλ ή παρουσιάζοντας τηλεπαιχνίδια. Δεν είναι όμως κάθε μέρα γιορτή, ιδιαίτερα σε περίοδο οικονομικής κρίσης… Και οι ηθοποιοί είναι από τους πρώτους (δεδομένης και της μείωσης των σίριαλ) που θα πληρώσουν τη νύφη. «Η μείωση της διαφημιστικής δαπάνης αγγίζει το 25%-30%,άρα μειωμένα έσοδα κατά 30%, και αυτό σημαίνει ότι για να ισοσκελιστεί η κατάσταση θα πρέπει και τα έξοδα να μειωθούν αντίστοιχα» αποκαλύπτει ο Νίνος Ελματζιόγλου της ΤVΕ και εξηγεί πώς αντιλαμβάνεται αυτή τη μείωση: «Μας έχει ζητηθεί από τα κανάλια να ρίξουμε όσο μπορούμε το κόστος.
Ακόμη και σε σειρές που συνεχίζονται, πρέπει να ζητήσουμε μείωση αμοιβών. Οταν βλέπεις ότι δεν βγαίνεις, αρχίζεις να περιορίζεις τις δαπάνες. Από τις βασικές δαπάνες είναι οι αμοιβές των συντελεστών και ουσιαστικά των ηθοποιών. Το βρίσκω λογικό να ζητείται η μείωση αυτής της δαπάνης. Μπορεί να μην ακούγεται καλό, αλλά σε μια εποχή κρίσης και μπροστά στο ενδεχόμενο της ανεργίας το να έχεις δουλειά είναι καλό, έστω και αν παίρνεις λιγότερα. Ελπίζω, όμως, να το ξεπεράσουμε σύντομα». Το αυτό και οι ηθοποιοί…
