Ρίθυμνα ή Ρήθυμνα ή Ριθυμνία είναι οι ονομασίες του αρχαίου Ρεθύμνου της Κρήτης. Οι πρώτες μαρτυρίες για την ύπαρξη της πόλης κάνουν την εμφάνισή τους μεταξύ του 5ου και του 4ου αιώνα π.Χ. και προέρχονται από αργυρά και χάλκινα νομίσματα τα οποία στη μια όψη τους είχαν τον Απόλλωνα ή την Αθηνά και στην άλλη μια τρίαινα ή δύο δελφίνια ή μια αίγα. Ως το 1204 δεν υπάρχουν άλλες μαρτυρίες για το Ρέθυμνο. Τότε όμως εμφανίζονται οι Ενετοί οι οποίοι αγοράζουν από τους φράγκους κατακτητές του Βυζαντίου ολόκληρη την Κρήτη αντί 10.000 αργυρών μάρκων.
Από το 1204 έως σήμερα το Ρέθυμνο δεν κατάφερε ποτέ να αποκτήσει ακτοπλοϊκή σύνδεση άξια της ιστορίας του. Βέβαια υπήρξαν περίοδοι κατά τη διάρκεια των οποίων έγιναν πράγματι φιλότιμες προσπάθειες για την ίδρυση εταιρειών λαϊκής βάσης. Η ιστορική πλέον Ρεθυμνιακή που ιδρύθηκε το 1981 με πρωτεργάτη τον καπετάνιο Γιώργο Πορτάλιο για πολλούς αποτέλεσε σημείο αναφοράς στο Ρέθυμνο και ίσως να είχε καταφέρει πολλά αν δεν καθίστατο από ένα σημείο και μετά «ενοχλητική».
▅ Πρωτοπόρος εταιρεία
Για την εποχή της υπήρξε πρωτοποριακή εταιρεία. Ηταν η πρώτη στην Ελλάδα που δρομολόγησε το 1983 το καταμαράν «Νέαρχος», το οποίο θα εκτελούσε δρομολόγια στη γραμμή Πειραιά- Ρεθύμνου. Αναφορικά με το «Νέαρχος» οι απόψεις ακόμη και σήμερα στο Ρέθυμνο διίστανται. Για κάποιους το επιβατηγό αυτό μέσον ήταν ιδανικό και θα μπορούσε να είχε προσφέρει πολλά. Για κάποιους άλλους δεν έκανε. Τελικά το σκάφος αποσύρθηκε και δρομολογήθηκε σε μια γραμμή που συνέδεε το Ηράκλειο της Κρήτης με τις Κυκλάδες. Η Ρεθυμνιακή όμως υπήρξε η εταιρεία εκείνη που εισήγαγε στην Ελλάδα ένα από τα καλύτερα πλοία που πέρασαν ποτέ από τα ελληνικά νερά. Το επιβατηγό- οχηματαγωγό πλοίο «Αρκάδι». Το πλοίο αυτό, χωρίς να έχει τίποτε ιδιαίτερο, θεωρείται από τους ειδικούς της ακτοπλοΐας εκ των καλυτέρων πλοίων από απόψεως εκμετάλλευσης. Το «Αρκάδι» παραχωρήθηκε από την ΑΝΕΚ σε Αραβες όταν η Ρεθυμνιακή συγχωνεύτηκε με τη χανιώτικη εταιρεία.
Το μόνο πλοίο που της απέμεινε ήταν το «Πρέβελη» το οποίο συν τω χρόνω αποσύρθηκε και αυτό από τη γραμμή διότι θεωρήθηκε ασύμφορο το δρομολόγιο από την ΑΝΕΚ.
Ετσι σήμερα το Ρέθυμνο παραμένει χωρίς ακτοπλοϊκή σύνδεση, εκτός από ένα ευχάριστο διάλειμμα που προσέφερε η ΝΕΛ με το monohull «Αίολος Κεντέρης» το οποίο εγκατέλειψε και αυτό το Ρέθυμνο όταν εξασφάλισε καλύτερο ναύλο αλλού, αφήνοντας τους Ρεθυμνιώτες με την ανάμνηση των γιορτινών εκδηλώσεών τους άμα τη αφίξει του.
Η ιστορία λοιπόν αποδεικνύει πως αν δεν υπάρξει εταιρεία που να συνδέεται κατά κάποιο τρόπο με τον τόπο το πλοίο δεν πρόκειται να στεριώσει στο Ρέθυμνο. Ολοι θα περνούν από εκεί, θα κάθονται όσο τους το επιτρέπουν οι συνθήκες και ύστερα θα αποχωρούν για κάπου όπου θα πιστεύουν ότι τα πράγματα θα είναι καλύτερα για αυτούς.
Αυτό το πηγαινέλα όμως και η παντελής απουσία σταθερότητας στην ακτοπλοϊκή σύνδεση το μόνο που έχουν καταφέρει, πέραν του ότι προκαλούνται σοβαρά προβλήματα στο Ρέθυμνο, είναι να ενισχυθεί ο τοπικισμός των Ρεθυμνιωτών που τείνουν να αποφασίσουν πως δεν θα στηρίξουν πλέον κανέναν που δεν θα προέρχεται από το Ρέθυμνο.
▅ Με πίστη στο Ρέθυμνο
Και εκεί όπου το Ρέθυμνο δεν είχε καμία ακτοπλοϊκή προοπτική ξαφνικά βρέθηκε να διεκδικούν τη γραμμή δύο εταιρείες.
Για την ακρίβεια τη διεκδικούν δύο υπό σύσταση εταιρείες. Η μία ονομάζεται «Cretan Sea Lines» και η άλλη «Νέα Ναυτιλιακή Εταιρεία Ρεθύμνου» (ΝΝΕΡ).
Η πρώτη δηλώνει εταιρεία λαϊκής βάσης. Η δεύτερη, ιδιωτική εταιρεία που συνδέεται με συμφέροντα της ποντοπόρου ναυτιλίας τα οποία διαθέτουν και πλοίο.
Η Cretan Sea Lines δεν διαθέτει πλοίο ή τουλάχιστον δεν δηλώνει ότι διαθέτει. Στην πραγματικότητα όμως ούτε η Νέα Ναυτιλιακή Εταιρεία Ρεθύμνου διαθέτει πλοίο. Εχει μεν πρόσβαση σε ένα επιβατηγόοχηματαγωγό πλοίο, αλλά υπάρχει πλήθος ερωτημάτων ως προς το αν είναι κατάλληλο, και μάλλον θα μείνουν αναπάντητα.
Συνεπώς και οι δύο εταιρείες εκκινούν από το μηδέν με μόνο όπλο την πίστη τους ότι με κάθε μέσο και με κάθε θυσία το Ρέθυμνο δικαιούται και πρέπει να έχει τη δική του εταιρεία. Ως εδώ καλώς. Το μείζον ερώτημα που ανακύπτει όμως είναι το εξής: Το Ρέθυμνο μπορεί να έχει δική του εταιρεία; Διαθέτει δηλαδή μια αγορά τέτοια που να μπορεί να βοηθήσει ένα πλοίο να επιβιώσει;
Τα στελέχη και των δύο εν δυνάμει εταιρειών υποστηρίζουν ότι το Ρέθυμνο μπορεί να στηρίξει ακτοπλοϊκή εταιρεία. Και φυσικά το επόμενο ερώτημα είναι πόσες εταιρείες μπορεί να συντηρήσει; Διότι από εκεί που το Ρέθυμνο δεν είχε καμιά εταιρία, τώρα απέκτησε δύο.
Το πρόβλημα των δύο εταιρειών θα μπορούσε ενδεχομένως να ξεπεραστεί, αν αυτές οι δύο υπό σύσταση εταιρείες κατάφερναν να καταλήξουν σε ένα μοντέλο συνεργασίας μέσα από το οποίο θα προέκυπτε εν τέλει ένα εταιρικό σχήμα το οποίο θα μπορούσε με αξιώσεις να προσφέρει στο Ρέθυμνο αξιόπιστη και ρεαλιστική λύση. Δυστυχώς όμως η καθεμιά από τις δύο αυτές εταιρείες κρατά για λογαριασμό της την πρωτοκαθεδρία και ως φαίνεται η απόσταση που τις χωρίζει είναι μεγαλύτερη από την απόσταση του Ρεθύμνου από τον Πειραιά.
Ετσι οι εμπνευστές των δύο εταιρειών έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου για το ποιος θα κόψει πρώτος το νήμα της απόκτησης και δρομολόγησης πλοίου, έχοντας αναπτύξει μεταξύ τους έναν ενοχλητικό και σε κάποιες εκφάνσεις του αστείο ανταγωνισμό καθ΄ ότι εταιρείες δεν υπάρχουν με νομική μορφή, παρά μόνο ασκήσεις επί χάρτου.
▅ Ιδιότυπη κόντρα
Αυτή η ιδιότυπη κόντρα, την οποία είναι αδύνατον να κατανοήσει κάποιος που δεν έχει σχέση με την τοπική κοινωνία, αν δεν ελεγχθεί εγκαίρως είναι ικανή να καταστρέψει την προοπτική του Ρεθύμνου να αποκτήσει δική του ακτοπλοϊκή σύνδεση και προφανώς αυτό είναι το στοιχείο που κάνει την ΑΝΕΚ να δείχνει πως δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας.
Η ίδια αυτή κόντρα λειτουργεί αποτρεπτικά και για όλους εκείνους οι οποίοι, ενώ δεν έχουν καμία σχέση με το Ρέθυμνο, θα ήταν διατεθειμένοι να εξετάσουν το ενδεχόμενο συνεργασίας μέσα από την οποία θα προέκυπτε μια προοπτική για την οποία θα άξιζε να επενδυθούν κεφάλαια.
Οι μεν κατηγορούν τους δε ότι δεν γνωρίζουν το αντικείμενο της ακτοπλοΐας και οι δε τους μεν ότι κακώς φέρνουν στο Ρέθυμνο ξένους που δεν πονάνε τον τόπο. Είτε όμως κάποιοι είναι γνώστες του αντικειμένου είτε όχι, είτε εμπλακούν είτε δεν εμπλακούν ξένοι προς το Ρέθυμνο και οι δύο εκκινούν από τη διαπιστωμένη ανάγκη ύπαρξης αυτόνομης και αυτόφωτης ακτοπλοϊκής σύνδεσης. Κάποιοι υποστηρίζουν πως υπάρχουν και άλλα θέματα τα οποία αν δεν είσαι από το Ρέθυμνο δεν μπορείς να κατανοήσεις.
Για κάποιους λόγους που φαίνεται πως είναι πολύ πιο σημαντικοί από το ζητούμενο είναι αδύνατον, πιστεύουν οι ίδιοι, οι μεν και οι δε να καθήσουν σε ένα τραπέζι και να αποφασίσουν από κοινού τι μέλλει γενέσθαι. Ωσπου να βρεθεί όμως αυτός ο τρόπος, να επικοινωνήσουν ουσιαστικά οι δύο πλευρές, στα Χανιά θα κοιμούνται όλοι ήσυχα.