Μηδενίστηκαν τα επιτόκια-κλειδιά στις ΗΠΑ. Η κεντρική τράπεζα της χώρας (Fed) μείωσε χθες κατά 75 μονάδες βάσης έως και μία ποσοστιαία μονάδα, από το 1% στο 0%0,25%, τα βασικά επιτόκια δανεισμού, με συνέπεια να διαμορφωθούν στα χαμηλότερα επίπεδα της οικονομικής ιστορίας των ΗΠΑ. Επίσης, ο πρόεδρος της Fed Μπεν Μπερνάνκι και οι συνάδελφοί του διεμήνυσαν ότι ο «στόχος» θα παραμείνει μεταξύ του μηδενός και του 0,25% όσο διάστημα απαιτηθεί ώστε να βγει από την ύφεση όπου έχει πέσει η αμερικανική οικονομία. Το δεύτερο μήνυμα που έστειλαν προς τις αγορές οι ιθύνοντες της Fed είναι ότι θα χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για να ξεπαγώσουν τις πιστώσεις και να δώσουν το απαραίτητο οξυγόνο στην πεθαμένη οικονομία.
Τα μηνύματα που έστειλαν χθες οι αμερικανοί τραπεζίτες ήταν μεν ελπιδοφόρα αλλά το «διά ταύτα» ήταν οδυνηρό, καθώς παραδέχθηκαν ότι η οικονομία των ΗΠΑ βρίσκεται σε βαθιά ύφεση. Παρά την επιθετικότερη νομισματική πολιτική στη μεταπολεμική οικονομική ιστορία των ΗΠΑ- μέσα σε 14 μήνες τα επιτόκια έχουν μειωθεί από το 5,25% στο 0%0,25%-, παρά τις τεράστιες ποσότητες ρευστού χρήματος στο τραπεζικό σύστημα και κυρίως παρά τη σωρεία των μέτρων, ακόμη και των ανορθόδοξων στα οποία έχει προχωρήσει η Fed «οι οικονομικές συνθήκες παραμένουν ιδιαίτερα ασθενείς και πιθανότατα τα επιτόκια να πρέπει να παραμείνουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα για αρκετό χρονικό διάστημα» ανέφερε το χθεσινό ανακοινωθέν.
Οι χθεσινές αποφάσεις της Fed ηρέμησαν τη Γουόλ Στριτ. Πριν από την ετυμηγορία της κεντρικής τράπεζας ο δείκτης Dow Jones κατέγραφε κέρδη πάνω από 1% και ο δείκτης Νasdaq σημείωνε άνοδο γύρω στο 2,40%, και όταν εξεδόθη το ανακοινωθέν οι αμερικανικές μετοχές εκτινάχθηκαν στα ύψη. Ο δείκτης Dow Jones έφθασε να κερδίζει γύρω στο 3%. Την πλήρωσε ωστόσο το δολάριο. Το αμερικανικό νόμισμα, που έχει πάρει την κατηφόρα τις τελευταίες ημέρες, έπεσε χθες ακόμη χαμηλότερα, με συνέπεια το ευρώ από τα 1,3630 δολάρια να πλησιάσει τα 1,40 δολάρια. Τα χρηματιστήρια της Ευρώπης, προεξοφλώντας τη μείωση των αμερικανικών επιτοκίων έκλεισαν, σχεδόν όλα, με κέρδη πριν από τη λήξη της συνεδρίασης της Fed. Το Λονδίνο, η Φραγκφούρτη και το Παρίσι ενισχύθηκαν κατά 0,74%, 1,61% και 2,07% αντίστοιχα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα χαμηλά επιτόκια αρέσουν στους επενδυτές διότι αποτελούν ένα παραδοσιακά ισχυρό εργαλείο για την τόνωση μιας οικονομίας επειδή περιορίζουν το κόστος δανεισμού για επιχειρηματίες και καταναλωτές, παρέχοντάς τους ένα ισχυρό κίνητρο ώστε να αναλάβουν νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες και να προβούν σε καταναλωτικές δαπάνες.
Τα χαμηλά επιτόκια επίσης μειώνουν το κόστος των κεφαλαίων για τις τράπεζες, ενώ σε θεωρητικό επίπεδο αυξάνεται η επιθυμία τους να δανείσουν. Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει τώρα. Η θυελλώδης πιστωτική κρίση έχει πυροδοτήσει την αποστροφή του επενδυτικού ρίσκου στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, καθιστώντας αρκετές τράπεζες απρόθυμες να δανείσουν ακόμη και τώρα που έχουν φθηνότερη πρόσβαση σε κεφάλαια.
Ετσι, έχουν αποτύχει οι απεγνωσμένες προσπάθειες της Fed να αποκαταστήσει την ομαλή λειτουργία της αμερικανικής πιστωτικής αγοράς και να απαλύνει τις συνέπειες που έχει το «πάγωμα» των πιστώσεων στην πραγματική οικονομία. Επίσης, παρά την επιθετικότερη νομισματική πολιτική στη μεταπολεμική οικονομική ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών ο πληθωρισμός σε επίπεδα τιμών λιανικής σημείωσε νέο ρεκόρ πτώσης για δεύτερο κατά σειρά μήνα τον Νοέμβριο. Σημειωτέον ότι ήταν η μεγαλύτερη μηνιαία πτώση του πληθωρισμού από τον Φεβρουάριο του 1947 που ξεκίνησαν να καταγράφονται στα στοιχεία του δείκτη τιμών καταναλωτή στις ΗΠΑ, ενώ η δραστηριότητα στον κατασκευαστικό τομέα για νέες κατοικίες βούλιαξε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Συγκεκριμένα ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή σημείωσε πτώση κατά 1,7% τον περασμένο μήνα, ενώ οι οικονομολόγοι μιλούσαν για μικρότερη, κατά 1,3%. Επίσης, η δραματική μείωση των τιμών που προκαλείται από τη μείωση ρεκόρ στο κόστος της βενζίνης έριξε και τις τιμές χονδρικής. Ο δείκτης τιμών παραγωγού σημείωσε νέα πτώση κατά 2,2% επί ετησίας βάσεως τον Νοέμβριο, ενώ είχε καταγράψει πτώση ρεκόρ κατά 2,8% επί ετησίας βάσεως τον Οκτώβριο.
Σημειωτέον ότι ο περασμένος μήνας είναι ο τέταρτος κατά σειρά μήνας που υποχωρεί ο δείκτης τιμών παραγωγού. Και το χειρότερο είναι ότι υπάρχουν βάσιμο φόβοι ότι ο πληθωρισμός θα σημειώσει κάθετη πτώση τους προσεχείς μήνες στις ηγέτιδες οικονομίες της Δύσης εξαιτίας της κατακόρυφης πτώσης στις τιμές του πετρελαίου και των άλλων εμπορευμάτων, της περαιτέρω εξασθένισης στις τιμές των τροφίμων και της αύξησης της ανεργίας, καθώς θα συρρικνώνεται η οικονομική δραστηριότητα.
Ηδη οι κατασκευές νέων κατοικιών και διαμερισμάτων κινήθηκαν με τους βραδύτερους ρυθμούς από το 1959, όταν άρχισαν να καταγράφονται τα στοιχεία στις ΗΠΑ, και απεικονίζουν τη συνεχιζόμενη δεινή πτώση της αμερικανικής αγοράς κατοικίας.
