Για πρώτη φορά από τότε που η Ελλάδα εντάχθηκε στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ) η διαφορά απόδοσης (spread) του 5ετούς ελληνικού ομολόγου με το αντίστοιχο γερμανικό ξεπέρασε χθες τις δύο μονάδες και έφθασε στις 201 μονάδες βάσης. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι αυξάνεται το κόστος του δανεισμού της χώρας μας και φυσικά ότι επιβαρύνεται περαιτέρω ο ήδη βεβαρημένος προϋπολογισμός. Η χθεσινή εξέλιξη προκάλεσε έντονο προβληματισμό στο οικονομικό επιτελείο, όχι μόνον για το επίπεδο στο οποίο βρέθηκε το spread, αλλά και για το πού θα φθάσει το προσεχές διάστημα για τα 3ετή και τα 10ετή ομόλογα. Πάντως το spread του 3ετούς ομολόγου διαμορφωνόταν στις 182 μονάδες βάσης (από 192 μονάδες βάσης προχθές) και του 10ετούς στις 171 μονάδες βάσης (από 167 μονάδες βάσης προχθές). Για το 2009 εκφράζονται φόβοι ότι η κατάσταση θα είναι χειρότερη αφού θα υπάρχει υπερπροσφορά κρατικών τίτλων στην ευρωζώνη και αυτό θα οδηγήσει τους επενδυτές στο να προτιμούν ομόλογα «κεντρικών αγορών» και όχι τα ομόλογα περιφερειακών αγορών όπως η Ελλάδα. Ετσι το ελληνικό Δημόσιο θα αναγκάζεται να δώσει μεγαλύτερη απόδοση για να καταστήσει ελκυστικότερα τα προϊόντα του, οπότε τα spreads θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο και αυτό θα οδηγήσει βεβαίως στην αύξηση δαπανών για τόκους. Από την άλλη πλευρά, η μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ συμβάλλει ώστε να συγκρατηθεί το κόστος δανεισμού και για το ελληνικό Δημόσιο.
Το δανειακό πρόγραμμα του Δημοσίου για το 2009 επιβαρύνεται περαιτέρω καθώς το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να δανειστεί ποσό 5 δισ. ευρώ προκειμένου να ενισχύσει κεφαλαιακά τις τράπεζες αλλά και να παρέχει εγγυήσεις ύψους 18 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών και μέσω αυτών της οικονομίας.
Οπως σημειώνουν κύκλοι του υπουργείου Οικονομίας, με δεδομένα αυτά τα προβλήματα- της υπερχρέωσης και του υψηλού κόστους δανεισμού-, το ενδεχόμενο γενικότερης δημοσιονομικής χαλάρωσης θα οδηγούσε σε νέα αύξηση του κόστους δανεισμού. Ετσι κι αλλιώς για το 2009 θα καταρτισθεί ένα «γενικό και ευέλικτο» δανειακό πρόγραμμα, που μπορεί να φθάσει ως και τα 45 δισ. ευρώ, αλλά βεβαίως το θέμα είναι υπό ποιους όρους θα γίνει ο δανεισμός αυτός.
