Αυτονομημένη από την πολιτική, η οικονομία παίρνει την εκδίκησή της. Πέτυχε την ξέφρενη μεγιστοποίηση του κέρδους, η διαφορά των χρυσών επάθλων με τη μισθωτή εργασία ξεπέρασε την αναλογία του 1 προς 500. Μετά η φούσκα έσκασε: διότι οι κερδοφόροι, μάλλον κερδοσκόποι, έχασαν την εμπιστοσύνη μεταξύ τους. Σε όποια ληστρική ιστοριούλα το πρόβλημα δεν είναι η λεία αλλά η διανομή της. Ετσι βαπτίζεται η «κρίση».
Μπρος στο πρόβλημα ήρθαν οι «λύσεις». Είναι προβλεπτά ορθόδοξες, να σώσεις αυτούς που σε δανείζουν. Η «χρηματοοικονομική» κρίση θα ξεπεραστεί, η πραγματική- που θα την καταλάβει ο κοσμάκης- θα κρατήσει παραπάνω (όμως μπρος στην αιωνιότητα…), το «σύστημα» δριμύτερο θα επανακάμψει, με «νέους» κανόνες ρύθμισης και «όρια» στις ξέφρενες αμοιβές κοινών απατεώνων. Οπου το ερώτημα: ηπολιτικήπού βρίσκεται σε αυτή την ιστορία;
Η παράξενη απάντηση είναι: πουθενά.
Από πού κι ως πού όμως θεμελιώνεται το«πολιτικό»ερώτημα; Δηλαδή αν καίγεται το σπίτι σου τι θα κάνεις; – άσε κατά μέρος την «πολιτική» και τα άλλα, φαντασιακά, ιδιώνυμα και ακατονόμαστα.
Ακριβώςαυτόσημαίνειαπ-ουσία της πολιτικής. Το επί της ουσίαςπολιτικό ερώτημα δεν μπορεί καν να διατυπωθεί, ούτε ο πομπός μπορεί να το εκφέρει ούτε ο δέκτης μπορεί να το εισπράξει, λείπουν και οι δύο πόλοι της πολιτικής συνάντησης, δεν μπορεί να «μορφωθεί» και να «περάσει» ωςπολιτικόπρόταγμα- αν και μπορεί να εφαρμοσθεί ένα κάποιο «πρόγραμμα», βλέπε τα τωρινά, πυροσβεστικά, σχέδια. Το «άσε απ΄ έξω την πολιτική» είναι απολίτικα ηλίθιο υποπροϊόν του πολιτικού κενού.
Δηλαδή, τι θέλεις;- να που η «Ευρώπη» πρώτη δρα και πράττει, το αμερικανικό σχέδιο τελικά την αντέγραψε- έστω και με τη σύγχυση των σχεδίων διάσωσης, η «κρίση» ήδη [!] πέρασε, «είμαστε» στην αναρρωτική περίοδο- προςπού; Στο αναπαλαιωμένο μήπως ante bellum; Μάλλον περί κραιπάλης επρόκειτο. Ας τη χαρούμε.
Στο Ντουμπάι κ.λπ. χτίζονται οι σύγχρονοι παρθενώνες- γιατί όχι; Το οικονομικό προϊόν είναι τώρα ειρηνικό, οι χλιδιακές του μορφές είναι ό,τι ήταν κάποτε οι μεραρχίες και τα θωρηκτά. Το σύγχρονο μανδαρινάτο κραδαίνει τα ΜΒΑ του, σοφίαν ας μην έχει. Η πολιτική είναι καλή για τηνουδετερότητάτης. Ο κόσμος θέλει κανόνες, όχι πολιτική με βούληση και πράξη. Οι κανόνες πρέπει ίσως να αλλάξουν, όμως όχι και τόσο. Ο κόσμος είναι «κατά φύσιν» όπως είναι, η πολιτική μπορεί να βλάψει αν δεν «είναι» του κόσμου τούτου. Ποιαείναιόντως η πολιτική;
Καθώς διαβάζουμε τηΓενική Θεωρία της Απασχόλησης,του Τόκου και του Χρήματος(1936) του αείποτε Κeynes, συστήνω στους φοιτητές μου να γεύονται το λάλον ύδωρ που αναβλύζει από τους «Financial Τimes», π.χ., σε σαιξπηρικό τόνο, «Ω Κέινς, να ζούσες σήμερα», ή το σαλονάτο «Ο άνθρωπος της εβδομάδας- John Μaynard Κeynes», και αμέτρητα άλλα.
Ενδιαφέρον, μα πολιτικά μπάσταρδο: διότι ο Κύριος Κ ήθελε να σώσει τον καπιταλισμό για να θάψει τους καπιταλιστές- τους προσέφερε την ευθανασία. Τόσο παράδοξο, τόσο ειρωνικό. Ως τότε ευ πράττωμεν.
Ο κ. Γ. Η. Κριμπάς είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
