Κίνδυνοι διάλυσης
Πιστεύετε ότι η άφιξη του κοινού νομίσματος μπορεί να δώσει μια νέα ώθηση στην πολιτική Ευρώπη;
«Για τους υποστηρικτές της λεγόμενης κοινοτικής μεθόδου ή μεθόδου Μονέ η Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ) αποτελεί το αποκορύφωμα της νομισματικής ενοποίησης και την αφετηρία της πολιτικής Ευρώπης. Προσωπικά θα ήμουν πιο επιφυλακτικός. Χρησιμοποίησα αυτή την κλιμακωτή μέθοδο και έδειξε τις δυνατότητές της. Η μέθοδος αυτή όμως έχει τα όριά της».
Θέλετε να πείτε ότι έχει ξεπεραστεί;
«Οχι. Μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει σε θέματα δικαιοσύνης και αστυνόμευσης, για παράδειγμα. Το πρόβλημα της ασφάλειας έρχεται πρώτο σε όλες τις έρευνες της κοινής γνώμης και σε αυτόν τον τομέα η Ενωση μπορεί να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των εθνικών πολιτικών.
Ενα από τα μεγάλα θέματα της ΟΝΕ είναι ο βαθμός της αναγκαίας εναρμόνισης για να πετύχει χωρίς ντάμπινγκ. Σε αυτό το σημείο η κλιμακωτή θεωρία μπορεί να παίξει κάποιο ρόλο, επειδή, πέρα από τις ενέργειες των κυβερνήσεων, οι αγορές θα απαιτήσουν περισσότερη συνεργασία και οι επικεφαλής των επιχειρήσεων θα ζητήσουν συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού».
Και σε περίπτωση κρίσης;
«Αν η ΟΝΕ περάσει μια μεγάλη κρίση εξαιτίας μιας επιβράδυνσης του ρυθμού ανάπτυξης σε συνδυασμό με μια κοινωνική ή πολιτική κρίση σε μία από τις χώρες-μέλη, προφανώς η δυσαρέσκεια θα αυξηθεί. Σε μια τέτοια περίπτωση μόνο μια πολιτική πρωτοβουλία θα δώσει απάντηση στην κρίση. Και αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να πάρει μια τολμηρή απόφαση, τότε θα έχουμε κάνει ένα βήμα προς την πολιτική Ευρώπη χωρίς να το πάρουμε χαμπάρι».
Αν δεν υπήρχε το λανσάρισμα του ευρώ, θα έπρεπε να χάσουμε την εμπιστοσύνη μας στην Ενωση;
«Ο λόγος για το σημερινό μπλοκάρισμα, που ελπίζω να είναι προσωρινό, οφείλεται στο θέμα της συνεισφοράς στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Ενα θέμα που έγινε εκρηκτικό».
Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός έχει μικρές δυνατότητες αναδιανομής των κονδυλίων. Αυτό δεν είναι ένα μειονέκτημα για το ευρώ;
«Είναι ένα μειονέκτημα για ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Ποιο είναι το καλύτερο πλαφόν για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό; Σίγουρα όχι το σημερινό 1,27% του κοινοτικού ΑΕΠ. Πρέπει να λάβουμε υπόψη τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι Δεκαπέντε στον τομέα της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Από αυτό ως το πάγωμα των δαπανών στα επίπεδα του 1999, ή και λιγότερο, όπως προτείνουν οκτώ χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γαλλία, ε, τότε όχι! Πιστεύω ότι το σημερινό διάβημα οδηγεί την Ενωση σε ένα στενωπό. Και ίσως στον κίνδυνο διάλυσης».
Τι θέλετε να πείτε με αυτό;
«Κατά τη γνώμη μου, η διάλυση θα ήταν κατ’ αρχήν ψυχολογική και πολιτική. Θα συνεχίζαμε να είμαστε μέλη της λέσχης αλλά θα πιστεύαμε σε αυτήν όλο και λιγότερο. Θα ήμασταν αντίθετοι σε οποιαδήποτε παραχώρηση. Θα αναδιπλωνόμασταν σε μια εγωιστική συζήτηση. Θα θεωρούσαμε κάθε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σαν ένα παζάρι χαλιών στο οποίο όλοι θα φωνάζουν: «Κέρδισα!». Και οι ίδιοι θα εξηγούν δύο εβδομάδες μετά ότι οι ευρωπαϊκές χώρες αποτελούν μια μεγάλη οικογένεια που την ενώνει η ιστορία και ο πολιτισμός! Ολα αυτά είναι εντελώς σχιζοφρενικά…».
Το ευρώ είναι μια καλή ασπίδα προστασίας για να αποφύγουμε αυτή την παρέκκλιση;
«Απαραίτητος όρος για την επιτυχία του είναι η σωστή ισορροπία μεταξύ του οικονομικού και του νομισματικού πόλου της ΟΝΕ. Για την ώρα αυτό δεν έχει επιτευχθεί. Γι’ αυτό λέω προσοχή».
Μετά το Αμστερνταμ πρέπει να προβλέψουμε μια νέα συνθήκη;
«Αναπόφευκτα. Πιστεύω ότι η σωστή μέθοδος είναι αυτή που πέτυχε στην περίπτωση της Συνθήκης της Ρώμης και της ΟΝΕ. Είχε ζητηθεί από μια ομάδα «σοφών» να σκεφτεί και τις δύο φορές οι κυβερνήσεις ακολούθησαν τις προτάσεις της. Σήμερα το ερώτημα μου φαίνεται ακόμη πιο δύσκολο. Αν δεν γίνει σωστή προετοιμασία, θα κάνουμε ξανά τα ίδια λάθη που κάναμε με τη Συνθήκη του Αμστερνταμ».
Η συνέντευξη του Ζακ Ντελόρ δόθηκε στον Baudoin Bollaert της γαλλικής εφημερίδας «Le Figaro».
