Αν δεν γίνουν ριζικές αλλαγές, θα δικαιωθεί η παλαιά δήλωση του κ. Σημίτη «Αυτή είναι η Ελλάδα»
Η δήλωση του κ. Κ. Σημίτη πριν από αρκετά χρόνια «Αυτή είναι η Ελλάδα» δημιουργεί την εντύπωση απογοήτευσης, πεσιμισμού και ίσως μοιρολατρίας. Δικαιολογείται;
Είμαστε ένα κράτος που δημιουργήθηκε πριν από περίπου 200 χρόνια, ύστερα από 400 χρόνια τουρκικής σκλαβιάς. Στη συνέχεια βιώσαμε μακρές χρονικές περιόδους κάτω από την «προστασία» των Μεγάλων Δυνάμεων- «προστασία» με κυρίως αρνητική επίδραση. Συμμετείχαμε σχεδόν σε όλους τους ευρωπαϊκούς πολέμους και ζήσαμε δικτατορίες και καταστρεπτικούς εμφύλιους πολέμους. Μετά τη δοκιμασία της δικτατορίας των συνταγματαρχών (και πάλι η «προστασία» των Μεγάλων Δυνάμεων) η ανάκαμψη άρχισε με τη Μεταπολίτευση. Η ανάκαμψη με την έννοια της δημιουργίας ενός σύγχρονου ελληνικού κράτους δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Από την πρώτη κυβέρνηση του ΠαΣοΚ η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων προσδοκούσε βαθιές και ριζικές αλλαγές για τη συγκρότηση ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους. Αυτές οι ριζικές αλλαγές τελικά δεν τολμήθηκαν και έτσι χάθηκε ίσως η πιο σημαντική δυνατότητα για τον εκσυγχρονισμού του ελληνικού κράτους. Το γεγονός αυτό δεν αναιρεί βέβαια τα πολλά θετικά επιτεύγματα αυτής της περιόδου. Ενα από τα πιο σημαντικά είναι ο εκδημοκρατισμός της ελληνικής κοινωνίας και του ελληνικού κράτους.
Η επόμενη περίοδος του ΠαΣοΚ χαρακτηρίζεται από τα μεγάλα έργα που άλλαξαν την Ελλάδα, την είσοδό μας στην ΟΝΕ και της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση και την ενεργό συμμετοχή μας στα ευρωπαϊκά δρώμενα. Αυτή η πολύ θετική συμβολή αμαυρώθηκε από τη διαπλοκή, τη διαφθορά, την κομματικοποίηση του κράτους, την αναξιοκρατία, τα πρόχειρα προγράμματα σε βασικούς κλάδους (βλέπε ΕΣΥ).
Και τώρα πάλι στην εξουσία η Δεξιά. Η διαπλοκή και η διαφθορά επεκτάθηκε, η κομματικοποίηση του κράτους και η αναξιοκρατία καθιερώθηκε, η οικονομία αποτελματώθηκε. Και τα βασικά προβλήματα του κράτους – η δημόσια διοίκηση, η Παιδεία και η Υγεία – αντιμετωπίζονται περιστασιακά και με προχειρότητα. Αν η χώρα μας περνάει περίοδο κρίσης ή, πιο ήπια, βρίσκεται σε μια επικίνδυνη καμπή, η Δεξιά δεν μπορεί (ακόμη και αν θέλει) να την αντιμετωπίσει. Στην πραγματικότητα οι πολιτικοί της Δεξιάς δεν θέλουν (ή δεν μπορούν) να αλλάξουν τίποτε- ακόμη και όταν συνειδητοποιούν ότι βρισκόμεθα στο χείλος του γκρεμού.
Αν η Δεξιά δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, τότε ποιος μπορεί; Ποιος θα εμπνευσθεί το όραμα και θα δημιουργήσει τον ενθουσιασμό και την ελπίδα που είναι απαραίτητα για την αλλαγή και την πρόοδο; Η βαθιά κοινωνική και οικονομική κρίση τελικά θα κινητοποιήσει υγιείς κοινωνικές δυνάμεις που θα αναδείξουν, μέσα από τα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα ή από νέα πολιτικά κόμματα, πολιτικούς με οράματα, πολιτικούς οι οποίοι θα βάλουν το συμφέρον του τόπου πάνω από το ατομικό και κομματικό τους συμφέρον. Αυτοί οι πολιτικοί θα καλλιεργήσουν το κλίμα για την αλλαγή. Ο δρόμος για την αλλαγή είναι θέμα κοινής λογικής. Το πώς λειτουργεί ένα σύγχρονο κράτος δεν είναι μυστικό. Ούτε είναι μυστικό η δομή και η λειτουργία της σύγχρονης δημόσιας διοίκησης, της Υγείας και της Παιδείας. Δεν έχουμε παρά να τα αντιγράψουμε και να τα προσαρμόσουμε στην ελληνική πραγματικότητα.
Τέλος, είναι απίθανο ότι αυτό το έργο μπορεί να αναληφθεί από ένα μόνο κόμμα. Γι΄ αυτό όσοι αποκλείουν a priori κομματικές συνεργασίες (με παλιά και ίσως και νέα κόμματα) αναλαμβάνουν βαριά ιστορική ευθύνη. Αν δεν γίνουν ριζικές αλλαγές και διατηρηθεί το status quo θα οδηγηθούμε σε έντονες κοινωνικές αναταράξεις και τα προβλήματα θα διευρυνθούν και θα επιδεινωθούν και τελικά θα δικαιώσουν τη δήλωση του κ. Σημίτη.