Αν οι εδώ αρχές έπαιρναν αντίστοιχα μέτρα, τότε στις μητροπόλεις του καπιταλισμού το ΧΑ θα χαρακτηριζόταν «Μποτσουάνα»
Στις 14.7.2007, προτού δηλαδή η τρέχουσα κρίση ξεδιπλωθεί, από αυτήν εδώ τη στήλη αναφερθήκαμε στους νέους κινδύνους που έδειχναν να απειλούν το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η παγκόσμια ρευστότητα από το 2001 αυξήθηκε κατακόρυφα, καθώς οι κεντρικές τράπεζες μείωσαν τα επιτόκια για να αποφευχθεί η ύφεση, ενώ η προσφορά χρήματος αυξήθηκε από 20% σε 140% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Από το 2003 η αύξηση των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων από 1,5% σε 4,3% στις βασικές οικονομίες είχε στόχο να ομαλοποιήσει τη ρευστότητα αυτή.
Ωστόσο η εκρηκτική αύξηση των παραγώγων και των δομημένων προϊόντων, τα οποία από 5,7 τρισ. δολάρια το 1990 ανήλθαν σε 415,2 τρισ. δολάρια, τη στιγμή που τόσο χρηματιστηριακά όσο και εξωχρηματιστηριακά οι αγοραπωλησίες συμβολαίων από το 26% του παγκόσμιου ΑΕΠ αντιπροσωπεύουν πλέον το 789% του ΑΕΠ, αποτέλεσε μια νέα εξέλιξη στον κόσμο των αγορών. Ο πολλαπλασιασμός των σύνθετων προϊόντων με τα κάπως περίεργα αρκτικόλεξα, όπως CDΟ, CD, CLΟ, CΡDΟ, CD CDΟ, CΡΡΙ και LCD, έχει καταστεί σημαντική πηγή χρηματοδότησης και έχει σχεδόν αποσυνδέσει τη ρευστότητα αγοράς από την παραδοσιακή νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών, θέτοντας όμως τις βάσεις για τις μελλοντικές κρίσεις, αναφέραμε τότε, υπογραμμίζοντας ότι, αν και οι subprime υποθήκες αντιπροσωπεύουν ένα μικρό τμήμα της αγοράς, ο κίνδυνος να μεταδοθεί η κρίση με απρόβλεπτες διαστάσεις είναι μεγάλος.
Μπορεί ένα από τελευταία προβλήματα σήμερα να αφορούσε την αγορά συμβολαίων έναντι πιστωτικών κινδύνων (creditdefault swaps), δηλαδή ιδιωτικών συμβολαίων που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να στοιχηματίσουν στο εάν ένας δανειολήπτης θα κηρύξει στάση πληρωμής χρέους, τώρα που η κρίση έχει εξαπλωθεί, τα δεδομένα δείχνουν ότι ο αυριανός κόσμος των αγορών θα είναι κάπως διαφορετικός. Το διαφαινόμενο νέο σχέδιο διάσωσης στις ΗΠΑ – ανάλογο με αυτό της κρίσης στο τέλος της δεκαετίας του ΄80- και οι ξαφνικοί περιορισμοί στο short selling (πτωτικές θέσεις στα παράγωγα) στη Βρετανία και στις ΗΠΑ δείχνουν ότι η τρέχουσα κρίση είναι πρωτίστως μια κρίση θεσμών και δομών του ίδιου του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ενώ οι αναφορές σχετικά με το μέλλον του καπιταλισμού στην εποχή των κρατικοποιήσεων αυξάνονται. Τώρα βέβαια αν οι αρχές του ΧΑ (ποτέ δεν είναι αργά…) έπαιρναν αντίστοιχα μέτρα με αυτά, π.χ., των Βρετανών (προτού τα πάρουν αυτοί), τότε είναι σίγουρο ότι στις μητροπόλεις του καπιταλισμού και των ελεύθερων αγορών η ελληνική αγορά θα κατατασσόταν μαζί με τη συμπαθή Μποτσουάνα, το χρηματιστήριο της οποίας παρεμπιπτόντως πάει καλά τα τελευταία χρόνια.
