Αν το 2007 θεωρήθηκε για πολλούς στη ναυτιλία η χρονιά των ξέφρενων πάρτι στις ναυλαγορές, το 2008 μάλλον θα ονομαστεί το έτος της παραδοξολογίας, και αυτό γιατί μέσα στο τρέχον έτος οι ίδιες αγορές σημείωσαν ιστορικά ρεκόρ αλλά και ιστορικές πτώσεις. Βεβαίως αυτό δεν είναι παράδοξο.
Το παράδοξο είναι ότι ελάχιστοι δείχνουν να ανησυχούν, τουλάχιστον στην Ελλάδα, από αυτή την κάθετη πτώση των ναυλαγορών. Αντιθέτως, υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ότι αν κρατήσει λίγο ακόμη η πτώση των αγορών τότε θα ακολουθήσουν πτωτικά και οι τιμές των πλοίων, που σήμερα είναι απλησίαστα. Αλλωστε για τους Ελληνες της ναυτιλίας ακόμη και στις μεγάλες κρίσεις το ποτήρι ποτέ δεν ήταν μισοάδειο. Μάλλον μισογεμάτο ήταν και εν τέλει σημασία δεν έχει αν πέφτουν οι ναυλαγορές αλλά πώς εσύ ερμηνεύεις αυτή την πτώση και τι ευκαιρίες βλέπεις από πίσω από αυτήν.
Οι διεθνείς αναλυτές των ναυλαγορών μιλούν για πτώση στις ναυλαγορές των ξηρών φορτίων της τάξεως του 50%, ακόμη και του 60%. Βλέπουν μια υστέρηση στον ρυθμό παραλαβής νέων φορτηγών πλοίων. Επίσης βλέπουν ακόμη μεγαλύτερη υστέρηση στην ενεργοποίηση των option των παραγγελιών που έχουν ήδη δοθεί. Βλέπουν ακόμη τις τράπεζες να προσπαθούν να μείνουν μακριά από νέα εκτεταμένα ναυπηγικά προγράμματα.
Οντως οι παραγγελίες νέων φορτηγών πλοίων έχουν μειωθεί δραματικά, ενώ αρκετοί διαχειριστές πλοίων από την Ελλάδα έχουν ήδη ανακοινώσει στα ναυπηγεία ότι δεν προτίθενται στην παρούσα φάση να προχωρήσουν σε ενεργοποίηση των option τους. Οσοι έχουν ήδη ενεργοποιήσει τις option προσπαθούν να τις ξεφορτωθούν και όσοι δεν καταφέρνουν να τις ξεφορτωθούν προτιμούν να χάσουν τις προκαταβολές των option, δηλαδή ένα ποσό της τάξεως του 10%-15% της συνολικής αξίας του πλοίου, με το σκεπτικό πως αν είναι να υποστούν μια ζημιά, αυτή ας μην είναι εκτεταμένη και ας περιοριστεί στις προκαταβολές.
Υπάρχει κάτι που δεν βλέπουν οι ξένοι αναλυτές αναφορικά με τους Ελληνες για τους οποίους μόνο δεινά καταγράφουν;
Υπάρχει, απαντούν έλληνες ναυλομεσίτες όπως ο Ι.Παχούλης, πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Ναυλομεσιτών.
«Οι Ελληνες» λέει «δείχνουν πλέον σαφή προτίμηση στα δεξαμενόπλοια και κυρίως στους ειδικούς τύπους των δεξαμενοπλοίων. Μέχρι τώρα αυτές τις κατηγορίες των πλοίων τις είχαν υποτιμημένες σε σχέση με τα φορτηγά πλοία στα οποία έσπευσαν μαζικά. Τώρα φαίνεται ότι θα ελέγξουν τις παραγγελίες τους στον συγκεκριμένο τομέα,θα προσπαθήσουν να απεγκλωβιστούν από νέες παραγγελίες, χωρίς όμως να εγκαταλείψουν ποτέ τα φορτηγά, και θα κατευθυνθούν προς τα εκεί που το ενδιαφέρον παραμένει ζωηρό» . Το πάρτι δεν τέλειωσε, απλώς μετακόμισε, και φυσικά οι Ελληνες ακολουθούν το πάρτι.
Στην ερώτηση αν υπάρχει ανησυχία ο κ. Παχούλης αναφέρει ότι υπάρχει σε κάποιους που είναι πολύ ανοιγμένοι στη συγκεκριμένη κατηγορία πλοίων, αλλά σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι στην Ακτή Μιαούλη θεωρούν ότι βρισκόμαστε σε μια κατάσταση διόρθωσης η οποία θα κλείσει με νέα άνοδο των ναύλων.
Ηδη οι ναύλοι ήταν πάρα πολύ υψηλοί, σε τέτοια επίπεδα που αν κανείς έλεγε στους διαχειριστές πλοίων πριν από έξι χρόνια ότι θα έφταναν ακόμη και τις 19.000 μονάδες θα τον έλεγαν τρελό. Στις 3 Σεπτεμβρίου ο βασικός ναυλάριθμος των φορτηγών πλοίων (ΒDΙ) έκλεισε στις 11.500 μονάδες και προχθές έκλεισε στις 4.740 μονάδες, καταγράφοντας πτώση σχεδόν 60% και προκαλώντας τρόμο στους αμύητους. Πρακτικά όμως τι σημαίνει αυτή η πτώση;
«Το 2002» λέει ο κ. Παχούλης «ο σίδηρος στη Βραζιλία είχε 15 δολάρια ο τόνος και τα μεταφορικά του κινούνταν μεταξύ 9 και 12 δολαρίων ανά τόνο από τη Βραζιλία στην Απω Ανατολή.Το 2008 ο ίδιος τόνος σιδήρου είχε 185 δολάρια και η μεταφορά του έφτασε να κοστίζει 108 δολάρια ανά τόνο στην ίδια διαδρομή,Βραζιλία- Απω Ανατολή».
Αντίστοιχες ήταν και οι αυξήσεις τόσο της αξίας του σιταριού και του άνθρακα ή της ζάχαρης όσο και των μεταφορικών τους. Από το 2002 ως και το 2008 αυξήθηκαν σχεδόν κατά 300%, ακόμη και 400% σε κάποι ες χρονικές στιγμές.
Οι ναύλοι κινούνται ακόμη σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα κόστη των πλοίων
«Αυτή η κατάσταση όπως είναι αντιληπτό» συνεχίζει ο κ. Παχούλης «δεν ήταν δυνατόν να συνεχιστεί για πολύ ακόμη.Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι αυτές οι απίστευτες αυξήσεις μετακυλούνταν στους τελικούς αποδέκτες των εμπορευμάτων,τους καταναλωτές».
Συνεπώς η διόρθωση και αναγκαία ήταν και απαραίτητη, αλλά ακόμη και διορθωμένοι οι ναύλοι συνεχίζουν να κινούνται σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα κόστη λειτουργίας των πλοίων. Εκεί που φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα είναι στις νέες παραγγελίες, και αυτό γιατί οι τιμές των πλοίων ακολουθώντας την πορεία των ναυλαγορών έγιναν πολύ ακριβές σε επίπεδο κτήσης.
Αλλοι ναυλομεσίτες στον Πειραιά επιλέγουν να μη μιλήσουν δημοσίως, αφήνουν όμως να εννοηθεί ότι υπάρχουν πολλοί έλληνες διαχειριστές που βλέπουν την πτώση των ναυλαγορών ως την απαρχή της πτώσης των τιμών κτήσης των πλοίων.
Οι Ελληνες δεν ανησυχούν και δείχνουν πλέον σαφή προτίμηση στα δεξαμενόπλοια
«Αν λάβει κανείς υπόψη του τη ρευστότητα των Ελλήνων αυτή τη στιγμή, εύκολα φαντάζεται τι θα ακολουθήσει όταν οι τιμές των πλοίων ακολουθήσουν τις ναυλαγορές προς τα κάτω.Πολύς κόσμος περιμένει στον Πειραιά να δει τις τιμές κτήσης των πλοίων να λογικεύονται» προσθέτουν.
Μιλώντας για τους λόγους που ώθησαν τις ναυλαγορές των φορτηγών πλοίων στην πτωτική πορεία ο κ. Παχούλης μιλάει για τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης της Κίνας στον ρυθμό ανάπτυξης.
«Πέρυσι» λέει «οι Κινέζοι μάς είπαν ότι επισήμως είχαν ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 11%,αν και στην πραγματικότητα ο ρυθμός αυτός άγγιξε τα επίπεδα του 16%.Είναι λογικό να φοβούνται μήπως η ανάπτυξη αυτή γίνει μπούμερανγκ για την εθνική τους οικονομία και γι΄ αυτό επιλέγουν να κατεβάσουν ταχύτητα. Αυτό το κατέβασμα συνέπεσε με την κρίση στις ΗΠΑ,αλλά ακόμη και η αμερικανική κρίση σχετίζεται με το δολάριο.Καθώς διανύουμε προεκλογική περίοδο, θα πρέπει να αναμένουμε μια στήριξη του δολαρίου, οπότε μάλλον για διόρθωση πρέπει να μιλάμε παρά για καταστροφή.Απλώς κάποιοι ανησυχούν διότι οι τράπεζες δεν μπορούν πλέον να υποστηρίξουν εκτεταμένα προγράμματα νέων ναυπηγήσεων».
Υπάρχουν και εκείνοι στον Πειραιά που μιλάνε για ξεκαθάρισμα του τοπίου.
«Η ναυλαγορά» λένε «κάνει σωστά τη δουλειά της,διότι είναι σοφή.Θα αφήσει αυτούς που πρέπει να αφήσει και θα διώξει αυτούς που πρέπει να διώξει».