Ο Δημοκρατικός υποψήφιος προσφέρει το όραμα που δεν έχουν παρουσιάσει ακόμη ο Μακ Κέιν και οι Ρεπουμπλικανοί
Με καθαρό πολιτικό λόγο και παρουσιάζοντας συγκεκριμένες προτάσεις για το μέλλον των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Μπαράκ Ομπάμα αποδέχθηκε το χρίσμα του Δημοκρατικού υποψήφιου προέδρου. Μπροστά σε ένα ενθουσιώδες πλήθος ο Ομπάμα ξεδίπλωσε το όραμά του για την Αμερική της νέας εποχής. «Αυτό που δεν κατανοούν οι επικριτές μου» τους είπε «είναι ότι αυτές οι εκλογές δεν αφορούν εμένα αλλά εσάς…». Πράγματι. Οι εκλογές της 4ης Νοεμβρίου αφορούν πρώτιστα τους ίδιους τους Αμερικανούς, οι οποίοι δείχνουν να ασφυκτιούν ύστερα από οκτώ χρόνια προεδρίας Μπους. Αφορούν όμως και εμάς τους υπόλοιπους διότι, είτε μας αρέσει είτε όχι, «όταν φταρνίζεται η Αμερική κινδυνεύει να κρυολογήσει ο πλανήτης».
Ως την ημέρα των προεδρικών εκλογών ο Ομπάμα θα πρέπει όχι μόνο να ενθουσιάσει, αλλά και να πείσει τους Αμερικανούς ότι μπορεί να φέρει την αλλαγή και να είναι ένας αποτελεσματικός πρόεδρος. Το εκλογικό σώμα στις ΗΠΑ είναι πολύπλευρο και αντιφατικό. Παρά τον μύθο που επικρατεί περί αδιαφορίας των Αμερικανών για την πολιτική, οι πολίτες παρακολουθούν με αυξημένο ενδιαφέρον την προεκλογική εκστρατεία και επιζητούν συγκεκριμένες πολιτικές προτάσεις για να αντιμετωπιστούν τα καθημερινά προβλήματα. Η μεγάλη πρόκληση για τον Δημοκρατικό υποψήφιο είναι να παρουσιάσει μια αξιόπιστη σύνθεση προτάσεων και πολιτικών η οποία να προσφέρει διέξοδο από τη σημερινή οικονομική και πολιτική στασιμότητα. Υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να το επιτύχει; Η απάντηση είναι καταφατική. Θα τα καταφέρει;
Η οκταετία Μπους έχει κουράσει τους Αμερικανούς. Η χώρα έμπλεξε σε έναν ατελείωτο πόλεμο στο Ιράκ από τον οποίο δεν φαίνεται ότι θα μπορέσει να απεμπλακεί εύκο λα. Η οικονομία είναι σε ύφεση και οι Ρεπουμπλικανοί δεν έχουν προτείνει αξιόπιστη διέξοδο από την κρίση. Αντίθετα, η κυβέρνηση Μπους προβάλλει ανήμπορη να αντιμετωπίσει τα προβλήματα. Η κόπωση αυτή οδηγεί τους Αμερικανούς να γυρίσουν την πλάτη στον Μπους και να αντιμετωπίζουν τον Τζον Μακ Κέιν και τους Ρεπουμπλικανούς με μεγάλο σκεπτικισμό.
Ταυτόχρονα, η κοινωνία είναι έντονα πολωμένη. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 η κυβέρνηση Μπους προσπάθησε να επιβάλει τον έλεγχο μέσα από τη γνωστή μέθοδο του διαχωρισμού των πολιτών μεταξύ «πατριωτών» και «προδοτών». Παράλληλα, κοινωνικά θέματα όπως τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, οι αμβλώσεις, η οπλοφορία και η θανατική ποινή βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Η άκρως συντηρητική πολιτική Μπους στα θέματα αυτά έχει ενεργοποιήσει κοινωνικά κινήματα τα οποία αντιδρούν στην πολιτική που ακολουθείται. Η επιλογή της πολύ συντηρητικής Σάρας Πέιλιν ως αντιπροέδρου στο ψηφοδέλτιο των Ρεπουμπλικανών θα κινητοποιήσει ακόμη πιο έντονα όσους αντιδρούν στη νεοσυντηρητική πολιτική Μπους και θα αποξενώσει τους κεντρώους ψηφοφόρους.
Η άτεγκτη πολιτική Μπους, από τη μια, και η παρουσία ενός φρέσκου, ενεργητικού και γεμάτου ζωντάνια πολιτικού όπως ο Ομπάμα, από την άλλη, δημιούργησαν μια άνευ προηγουμένου κοινωνική κινητοποίηση για να ανατραπεί η σημερινή κατάσταση. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που πολλοί αναλυτές αναμένουν ότι η συμμετοχή στις εκλογές ενδεχομένως θα αγγίξει ποσοστά ρεκόρ για τα αμερικανικά δεδομένα. Ιδιαίτερα αυξημένη αναμένεται να είναι η συμμετοχή των Αφροαμερικανών, των ισπανοφώνων καθώς και των άλλων μειονοτικών ψηφοφόρων. Η κυριαρχία της «λευκής» ψήφου φθάνει αισίως στο τέλος της. Με άλλα λόγια, οι Αγγλοσάξονες δεν μπορούν από μόνοι τους να καθορίσουν το αποτέλεσμα των εκλογών. Ο Ομπάμα έχει την απόλυτη ηγεμονία στη «μαύρη» ψήφο, στους νέους ψηφοφόρους και στις γυναίκες. Η πρόκληση είναι να κερδίσει και τους ισπανοφώνους. Το γεγονός ότι οι αντικειμενικές συνθήκες ευνοούν την εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα δεν σημαίνει ότι οι εκλογές θα είναι περίπατος. Παρά τις αντιφάσεις και τις πολλές ελλείψεις που παρουσιάζει η προεκλογική εκστρατεία των Ρεπουμπλικανών, ο Τζον Μακ Κέιν παραμένει δύσκολος αντίπαλος για τους Δημοκρατικούς. Ο Μακ Κέιν δεν είναι ο παραδοσιακός Ρεπουμπλικανός υποψήφιος και αυτό του δίνει σχετική ευελιξία. Από την άλλη, το κλίμα για αλλαγή που επικρατεί στις ΗΠΑ, η αναπόφευκτη ταύτισή του με την οκταετία Μπους, η δυσκολία που έχει να συνθέσει παραδοσιακές ρεπουμπλικανικές πολιτικές με τις δικές του επιλογές και η ηλικία του είναι σημαντικά εμπόδια για την εκλογή του. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν και παίρνουν. Οι περισσότερες δίνουν προβάδισμα στον Ομπάμα. Αλλες στον Μακ Κέιν. Ολοι οι αναλυτές συμφωνούν όμως ότι είναι νωρίς ακόμη για ασφαλείς προβλέψεις ειδικά από δημοσκοπήσεις που δίνουν αποτέλεσμα σε εθνικό επίπεδο. Διότι μεγαλύτερη σημασία έχουν οι τάσεις σε κάθε Πολιτεία ξεχωριστά, όπου σημαντικό ρόλο στο τέλος της ημέρας θα παίξουν οι αμφίρροπες Πολιτείες όπως το Οχάιο. Στις 4 Νοεμβρίου θα έχουμε, ουσιαστικά, 52 ξεχωριστές εκλογές! Διότι, ως γνωστόν, ο εκάστοτε πρόεδρος των ΗΠΑ εκλέγεται από το άθροισμα των εκλεκτόρων που θα συγκεντρώσει ανά Πολιτεία. Μένει να δούμε πού θα κάτσει τελικά η μπίλια.
Ο Ομπάμα μπορεί να κερδίσει αυτές τις εκλογές. Εχει όλα τα εχέγγυα, βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση και η συγκυρία τον ευνοεί. Ο Δημοκρατικός υποψήφιος προσφέρει το όραμα που δεν έχουν παρουσιάσει ακόμη ο Μακ Κέιν και οι Ρεπουμπλικανοί. Το διακύβευμα για τον Ομπάμα είναι να πείσει το εκλογικό σώμα ότι το όραμά του είναι πρωτοπόρο, ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο.
Ο κ. Φ. Σαββίδης είναι πολιτικός επιστήμονας- διεθνολόγος.
