Καλό θα ήταν να αναζητηθούν ευθύνες για τις αποκλίσεις τόσο στα έσοδα όσο και στις δαπάνες του προϋπολογισμού
Το γεγονός ότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2008 δεν εφαρμόζεται είναι πασιφανές. Τα έσοδα υπολείπονται των στόχων, ενώ οι δαπάνες ξεπέρασαν κάθε δυσοίωνη πρόβλεψη. Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη προωθείται η εύκολη «λύση», δηλαδή η αύξηση των εσόδων μέσω της φορολογίας, η οποία θίγει τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση καλεί τους πολίτες να πληρώσουν τα λάθη της και τις παραλείψεις της που οδήγησαν και πάλι τη χώρα στα πρόθυρα της επιτήρησης της οικονομίας της. Αυτό όμως είναι το ένα σκέλος της υπόθεσης που μας απασχολεί. Το άλλο σκέλος (η άλλη όψη του νομίσματος) είναι τι θα κάνει τα χρήματα που θα συγκεντρώσει η κυβέρνηση από την αύξηση της φορολογίας; Θα τα διαθέσει στην Παιδεία; στην Υγεία; στην προστασία του περιβάλλοντος; στην έρευνα και στην ανάπτυξη; στη βελτίωση του ανθρωπίνου δυναμικού; στην καταπολέμηση της φτώχειας;
Οχι βέβαια, διότι διαφορετικά κάθε επιπλέον ευρώ (που λέει ο λόγος) που θα συγκέντρωνε η κυβέρνηση από την αύξηση της φορολογίας θα μας έλεγε και πού θα το διαθέσει. Θα μας έλεγε επίσης πότε το διέθεσε και το αναπτυξιακό αποτέλεσμα της επένδυσης. Ας μη γελιόμαστε όμως. Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει. Η πρακτική που ακολουθείται είναι δεδομένη. Αποφασίζει η κυβέρνηση την αύξηση της φορολογίας, οι πολίτες πληρώνουν (όποιοι πληρώνουν, αφού η φοροδιαφυγή καλά κρατεί) και στο τέλος ούτε που μαθαίνουν τι έγιναν τα χρήματά τους. Ή μάλλον στο τέλος μαθαίνουν ότι έγιναν χιλιάδες νέοι διορισμοί «από το παράθυρο». Ούτως ή άλλως, καλό θα ήταν να σκεφθούμε και το σενάριο σύμφωνα με το οποίο η κυβέρνηση επιζητεί τόσο την αύξηση των δαπανών (υπέρ των προσλήψεων) όσο και την «τρύπα» στα φορολογικά έσοδα, αφού έτσι μπορεί να παίζει το παιχνίδι της προς όφελος κάποιων συγκεκριμένων συμφερόντων και της παράταξης. Σύμφωνα λοιπόν με το σενάριο, εάν την κυβέρνηση την απασχολούσε πράγματι η αύξηση των εσόδων και ο περιορισμός ή έστω η συγκράτηση δαπανών θα μπορούσε να εφαρμόσει τη μέθοδο των «δωδεκατημορίων», όπως εφαρμόστηκε για κάποιο διάστημα στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό. Η πλήρης εφαρμογή της μεθόδου σημαίνει ότι ο προϋπολογισμός «χωρίζεται» σε 12 στάδια, ένα κάθε μήνα. Τίθεται συγκεκριμένος στόχος για τα έσοδα και τις δαπάνες και στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί ο στόχος αυτός οι προσπάθειες πολλαπλασιάζονται τον επόμενο μήνα, ώστε να καλυφθούν τα όποια κενά του προηγούμενου μήνα. Ετσι, προλαμβάνεται εγκαίρως κάθε απόκλιση, η οποία διαμορφώνεται σχεδόν «άμα τη εμφανίσει». Δεν γνωρίζουμε εάν η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει και την αναζήτηση ευθυνών στην περίπτωση απόκλισης από τους στόχους. Καλό ωστόσο θα ήταν να αναζητηθούν ευθύνες τόσο για το σκέλος των εσόδων όσο και για το σκέλος των δαπανών. Εν πάση περιπτώσει κάποιοι φταίνε.
Βέβαια, το γεγονός ότι ένας προϋπολογισμός δεν εφαρμόζεται δεν είναι πρωτοφανές. Σύμφωνοι. Τώρα ωστόσο «ο κόμπος έφτασε στο κτένι».
