Η περίοδος ευνοεί τη φυσική εκκαθάριση και την εξαφάνιση των μικρών επιχειρήσεων
Μετά την παράλυση από την κρίση των subprimes οι επιχειρήσεις ξαναβρίσκουν τους ρυθμούς τους. Στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη, στις αναδυόμενες, στις ΒΡΙΚ (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) οι δημόσιες προσφορές εξαγοράς (ΔΠΕ) πολλαπλασιάζονται. «Το πρώτο τρίμηνο ήταν άθλιο, αλλά τον Ιούνιο και τον Ιούλιοοι μεγάλες ΔΠΕ ξανάρχισαν.Δεν περιμέναμε τέτοια κίνηση» υπογραμμίζει ο Μισέλ Παγιάν , υπεύθυνος του τμήματος συγχωνεύσεων και εξαγορών της Societe Generale. Η κίνηση αφορά όλες τις περιοχές και όλους τους κλάδους, όπως δείχνουν οι ΔΠΕ της βελγο-βραζιλιάνικης ζυθοποιίας Ιnbev για την αμερικανική Αnheuser Βusch, του ελβετικού ομίλου ορυχείων Χstrata για τη βρετανική Lonmin, της ισπανικής ενεργειακής Gas Νatural για τη συμπατριώτισσά της Union Fenosa ή της ελβετικής φαρμακοβιομηχανίας Roche για την αμερικανική βιοτεχνολογική Genentech. Ο όγκος των εξαγορών από τον Ιανουάριο του 2008 έφθασε στα 2.081 δισ. δολάρια (1.396 δισ. ευρώ) στις 11 Αυγούστου. Ο αριθμός παραμένει μικρότερος από του 2007, αλλά είναι ήδη κατά 4% υψηλότερος του 2006. «Που ήταν μια χρονιά ρεκόρ» λέει ο Βενσάν Φλασέρ της Τhomson Reuters.
Αν το ξεκίνημα αυτό εντυπωσιάζει, είναι ωστόσο σύνηθες για καιρούς κρίσης. «Στην κρίση υπάρχει φυσική εκκαθάριση.Οι κακοί χειροτερεύουν και εξαφανίζονται ή καταπίνονται» λέει ο Νταβίντ Τεζμάρ, καθηγητής στη γαλλική ΗΕC. Οι καλύτεροι επωφελούνται της κρίσης, όπως και της πτώσης του δολαρίου και των χρηματιστηρίων: ευκαιρία για φθηνή εξαγορά αντιπάλων. «Δεν ξέρει κανείς τι θα γίνει αύριο,αλλά μερικοί το διακινδυνεύουν για να καταλάβουν θέσεις ακόμη και σε κλάδους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες» λέει ο Πιερ-Αντουάν Σομιέ της UΒS.
Αν και ο εξασθενημένος τραπεζικός τομέας δεν προκαλεί ορέξεις, η πληττόμενη αγοραστική δύναμη δεν εμπόδισε την πλατιά κατανάλωση να πολλαπλασιάσει τέτοια βήματα. Η αμερικανική Μars επιτέθηκε στις τσίχλες Wrigley και η συμπατριώτισσά της Ηeinz των κέτσαπ στις σάλτσες Βenedicta, για να τονώσουν τα κέρδη τους με νέες αγορές, νέα προϊόντα ή έστω να σταθεροποιήσουν τα μερίδιά τους.
Η Μars επιτέθηκε στις τσίχλες Wrigley και η Ηeinz των κέτσαπ στις σάλτσες Βenedicta
Ηκρίση σπρώχνει και σε επιθετικότητες. Οι εχθρικές ΔΠΕ πολλαπλασιάζονται, όπως της γερμανικής Schaeffler για τη συμπατριώτισσά της Continental (αυτοκίνητα). Αν η έκβαση δεν είναι εγγυημένη οι διοικητές δύσκολα μπορούν να αρνηθούν προσφορές που μπορούν να προκαλέσουν ανάκαμψη στις τιμές και να ευχαριστήσουν τους μετόχους.
Επιπλέον, οι βιομήχανοι δεν ενοχλούνται πλέον από τα επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία υφίστανται περισσότερο την κρίση: Ο όγκος των εγχειρημάτων που έκαναν από τις αρχές της χρονιάς κατέρρευσε κατά 73% σε σχέση με το 2007 και κάτω και από το 2006. Οι τράπεζες, που δεν θέλουν να επαναλάβουν τις υπερβολές του παρελθόντος, τους δανείζουν λιγότερο, ενώ χρηματοδοτούν με μεγάλη χαρά βιομηχάνους οι οποίοι έχουν γερούς ισολογισμούς. Η φαρμακευτική Roche δεν δυσκολεύτηκε να βρει 44 δισ. δολάρια για τη δική της ΔΠΕ για την Genentec. «Οι τραπεζίτες ανταγωνίζονται για να συμμετάσχουν στο εγχείρημα» λέει ένας από αυτούς.
Γ ια τους παρατηρητές οι συγχωνεύσεις των τελευταίων μηνών διαφέρουν ωστόσο από τις παλαιότερες, καθώς αντικατοπτρίζουν βαθύτερες αλλαγές της οικονομίας. Από τη μια είναι το πετρελαϊκό σοκ και η έκρηξη των πρώτων υλών- και οι βιομήχανοι ξέρουν ότι το κόστος της ενέργειας θα παραμείνει υψηλό. Ο πολλαπλασιασμός των εξαγορών, πετυχημένων ή όχι (όπως της ΕDF για τη Βritish Εnergy) στην ενέργεια, δείχνει την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων. Οι εξαγορές στα ορυχεία επιβεβαιώνουν τη στενότητα πόρων: για να παραχθούν περισσότερα πρέπει να εξαγοραστεί ένας ανταγωνιστής.
Από την άλλη, οι αναδυόμενες χώρες προσελκύουν όλο και περισσότερο: οι προσφορές προς τις ΒΡΙΚ αυξήθηκαν κατά 35% εφέτος, υπερδιπλάσιες του 2006. Οι ώριμες βιομηχανίες της Δύσης, π.χ. αυτοκίνητο, ψάχνουν σκυτάλες ανάπτυξης.
«Τέτοια εγχειρήματα στην Κίνα και στην Ινδία αυξάνουναλλά αν η κρίση επιδεινωθείοι φιλοδοξίες των δυτικών εταιρειών θα μπορούσαν να σκοντάψουν στον προστατευτισμό των κρατών αυτών» προειδοποιεί ο Ερίκ Μαρίς της Lazard.
