Η Ιστορία διδάσκει ότι οι περίοδοι πτώσης των μετοχών συμπίπτουν με εκείνες της υποχώρησης των κερδών
Η Ιστορία διδάσκει ότι οι περίοδοι κάμψης στις αγορές (bear markets) συμπίπτουν με τις περιόδους υποχώρησης των εταιρικών κερδών. Ετσι, οι τιμές των μετοχών καταρρέουν, τα κέρδη υποβαθμίζονται και η οικονομική συγκυρία καθίσταται ιδιαίτερα αρνητική. Με βάση την ιστορική εμπειρία σε περιόδους ύφεσης τα κέρδη πέφτουν κατά μέσον όρο 30%, ενώ την ίδια περίοδο οι αγορές υποχωρούν κατά μέσον όρο 35%.
Οι προσδοκίες των αγορών σήμερα αναφορικά με την εταιρική κερδοφορία του 2008 έχουν αναθεωρηθεί έντονα πτωτικά, καθώς από +12% στην αρχή του έτους τα τελευταία στοιχεία της Τhomson Financial (18.8.2008) κάνουν λόγο για ρυθμό αύξησης +2,8% για τις εταιρείες που απαρτίζουν τον παγκόσμιο δείκτη ΜSCΙ World. Ωστόσο οι αγορές δείχνουν να φοβούνται νέες πτωτικές αναθεωρήσεις και γι΄ αυτό συνεχίζουν να ταλαιπωρούνται. Εξάλλου είναι μάλλον πολύ νωρίς ακόμη για μια ουσιαστική εξυγίανση των αγορών.
Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση αναμένεται να επιδεινωθεί στο μέλλον, ενώ δεν αποκλείεται να καταρρεύσει μεγάλη αμερικανική τράπεζα μέσα στους επόμενους μήνες, δήλωσε χθες ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, εκτιμώντας ότι «δεν έχουμε δει ακόμη τα χειρότερα». Αν πάντως οι πρωτογενείς επιπτώσεις της κρίσης μπορεί να ξεπεραστούν τα ερχόμενα τρίμηνα, σε αυτό που δείχνουν να συμφωνούν οι οικονομολόγοι είναι ότι οι δευτερογενείς επιπτώσεις της κρίσης στην πραγματική οικονομία θα ταλαιπωρήσουν αρκετά τις δυτικές οικονομίες.
Αν συγκρίνουμε εξάλλου τις τρέχουσες αποτιμήσεις των μετοχών με τον μεταπολεμικό μέσον όρο, διαπιστώνουμε ότι φαίνονται περισσότερο δίκαιες παρά φθηνές. Ακόμη κι έτσι όμως, υπάρχει υποκείμενη αξία και αυτό μπορεί να βοηθήσει τις μετοχικές αγορές να βρουν μια ισορροπία, έστω και αν οι καθοδικές αναθεωρήσεις κερδών έχουν ακόμη δρόμο να διαβούν. Οι αναλυτές λένε ότι είναι αρκετά πιθανό οι μετοχικές αγορές να ξεκινήσουν μια διατηρήσιμη ανοδική πορεία (bull market) μερικούς μήνες προτού τα εταιρικά κέρδη φθάσουν το κατώτερο σημείο τους, που οριοθετείται στο β΄ εξάμηνο του 2009 το νωρίτερο, καθώς η κάμψη των εταιρικών κερδών πιθανώς να διαρκέσει αρκετά ώστε να αποκατασταθούν οι καταναλωτικές υπερβολές της προηγούμενης 10ετίας.
Ωσπου να ξεκινήσει πάντως η ανάκαμψη, οι αγορές μάλλον θα κυμανθούν σε μεγάλο εύρος τιμών, όπου οι πτωτικές αναθεωρήσεις κερδών θα εμποδίζουν την άνοδο, ενώ οι χαμηλές αποτιμήσεις θα εμποδίζουν την πτώση. Ετσι, αν και ως το τέλος του έτους υπάρχει περιορισμένος χώρος για τις μετοχικές τιμές να αναπληρώσουν το χαμένο έδαφος του πρώτου εξαμήνου, εν τούτοις οι μετοχές δείχνουν περιθώρια για μια ανοδική κίνηση ώστε να περιοριστούν οι απώλειες της χρονιάς.