Η αποτυχία του κ. Αλογοσκούφη οφείλεται σε έλλειμμα πολιτικής οξυδέρκειας, που τον οδήγησε σε σφάλματα στρατηγικής και τακτικής
Πολλοί λένε ότι επιστήμη και πολιτική δεν πάνε απαραίτητα μαζί. Σίγουρα, στη χώρα μας, πρέπει να έχουμε τώρα πειστεί ότι ο καλός οικονομολόγος δεν κάνει απαραίτητα και τον καλό υπουργό Οικονομίας. Ο κ. Αλογοσκούφης (μας λένε ότι) είναι ένας καλός οικονομολόγος, με διεθνή αναγνώριση. Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια και να τον περιμένει λαμπρό μέλλον σε κάποιον διεθνή οργανισμό. Οσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο γιατί ως υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών τα έχει κάνει θάλασσα σε βαθμό που καταντά επικίνδυνος. Ο μακροβιότερος, ίσως, ως τώρα υπουργός Οικονομίας παρέλαβε μια οικονομία με τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα, αλλά με εκπληκτικά μεσοπρόθεσμα αποτελέσματα (ΟΝΕ, ευρώ) και δυναμική (ρυθμοί ανάπτυξης). Αντί να κατοχυρώσει και να αξιοποιήσει πολιτικά τα αποτελέσματα και να επιδιώξει τη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων (φοροδιαφυγή και χαμηλή ανταγωνιστικότητα) έχασε μια ευκαιρία η οποία παρουσιάζεται μόνο μία φορά σε κάθε γενιά και, ίσως, κατέστρεψε τις προοπτικές της οικονομίας μας για χρόνια.
Η αποτυχία του κ. Αλογοσκούφη οφείλεται σε έλλειμμα πολιτικής οξυδέρκειας, η οποία τον οδήγησε σε σφάλματα στρατηγικής και τακτικής. Η στρατηγική του αποτυχία ήταν ότι δεν αξιολόγησε σωστά τη θέση της πολιτικής παντοδυναμίας της ΝΔ που της εξασφάλιζε άνετα μία οκταετία και ίσως περισσότερο. Αντί για την απαραίτητη «φυγή προς τα εμπρός» με ριζικές αλλαγές στο φορολογικό, το ασφαλιστικό στις ΔΕΚΟ και στη διοίκηση προχώρησε αμυντικά και χωρίς λόγο στην τραγική «απογραφή» που εξέθεσε τη χώρα και την έθεσε υπό επιτήρηση. Εχασε έτσι την ευκαιρία, που σπάνια παρουσιάζεται, να ανοίξει την οικονομία στο παγκόσμιο παιχνίδι με βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και απαλλαγή από τα βαρίδια της δημοσιονομικής στενότητας, ενώ μπορούσε να παίξει χωρίς πολιτικό αντίπαλο, αξιοποιώντας την ευνοϊκή συγκυρία.
Οι τακτικές του αποτυχίες είχαν να κάνουν με την προσκόλληση σε κομματικές επιλογές, όπως το ξεχαρβάλωμα του εισπρακτικού μηχανισμού και η μονόπλευρη φορολογική «μεταρρύθμιση» που δεν διεύρυνε τη φορολογική βάση, αλλά περιορίστηκε σε «δωράκια» στις επιχειρήσεις. Ενας οικονομολόγος, ο οποίος για χρόνια προετοιμαζόταν να γίνει υπουργός Οικονομίας, έδειξε να μη γνωρίζει τα προβλήματα και να μην έχει την πολιτική οξυδέρκεια και το θάρρος να προχωρήσει στη σωστή στρατηγική και στις απαραίτητες τακτικές κινήσεις. Την αποτυχία του θα πληρώσουμε όλοι.
Τώρα, πέντε χρόνια μετά, κάνει σωστές κινήσεις με τη φορολόγηση του κεφαλαίου και της περιουσίας, αλλά… το πουλί έχει πετάξει. Πολιτικά είναι αδύναμος, όπως και το κόμμα του, ο μηχανισμός του είναι διαλυμένος και άνευρος και η κοινωνία είναι θυμωμένη, δύσπιστη και χαμένη στα προβλήματα που δημιουργεί (και) η παγκόσμια κρίση.
Σε κλίμα γενικευμένης πολιτικής αμφισβήτησης είναι «ανοικτός» σε κάθε είδους (ακόμη και κακόπιστη) κριτική που θα ακυρώσει κάθε καλή προσπάθεια, όσο σωστή και αν είναι. Ενας υπουργός Οικονομίας που διαπιστώνει, έπειτα από πέντε χρόνια προετοιμασίας για τη θέση και πέντε χρόνια υπουργίας, ότι στην Ελλάδα… έχουμε φοροδιαφυγή δεν κάνει για τη θέση. Η μόνη δυνατότητα για τη χώρα να ξεφύγει από την επερχόμενη καταστροφή είναι ένας άλλος υπουργός που θα κάνει, τώρα, υπό πολύ δυσκολότερες συνθήκες, αυτό που δεν έκανε ο κ. Αλογοσκούφης. Οι ελπίδες είναι ελάχιστες, αλλά τον μονόδρομο που ανοίγεται μπροστά μας δεν μπορεί να τον περπατήσει αυτός που δεν τον έβλεπε τόσα χρόνια τώρα.
Ο κ. Λ. Λιαρόπουλος είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου των Αθηνών.
