Ταυτόχρονη μετακύλιση των τιμών στην ευρεία κατανάλωση και κατάρρευση του οικονομικού κλίματος ισοδυναμούν με χαλάρωση της συνοχής
Σχεδόν έναν χρόνο μετά την έναρξη της πιστωτικής κρίσης, μιας από τις πιο σοβαρές των τελευταίων τριάντα χρόνων, οι κεντρικές τράπεζες, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, εξακολουθούν να μην έχουν βρει τη λύση στην έκταση αυτών των προβλημάτων. Και μεσοπρόθεσμα μοιάζουν καταδικασμένες σε ακινησία. Ο λόγος είναι ότι η σημερινή κρίση συνδυάζει την οικονομική επιβράδυνση με πληθωρισμό που προκαλεί η άνοδος των τιμών ενέργειας και πρώτων υλών, αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν «στασιμοπληθωρισμό» . Η παροχή όμως ενίσχυσης της ανάπτυξης απαιτεί μείωση των επιτοκίων, ενώ ο πληθωρισμός, αντιστρόφως, την αύξησή τους. Σήμερα οι κίνδυνοι αυτοί φαίνεται να εκτιμώνται ισομερώς.
«Ακόμη και αν οι κίνδυνοι εξασθένησης της ανάπτυξης παραμένουν,οι κίνδυνοι ανόδου του πληθωρισμού προκαλούν επίσης σοβαρή ανησυχία» εξήγησε η Fed την Τρίτη, αφήνοντας άθικτα τα επιτόκιά της. Σχετικά με τα τελευταία η προοπτική status quo για καιρό στις ΗΠΑ φαίνεται να βολεύει τους επενδυτές. Μακροπρόθεσμα όμως το περιβάλλον παραμένει διφορούμενο. Πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση; Η ανάπτυξη θα επανέλθει; Ο πληθωρισμός θα επιδεινωθεί;
Η Fed δεν μπορεί πλέον να χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική της για να στηρίξει την ανάπτυξη, χωρίς να διακινδυνεύσει να επιδεινώσει έναν πληθωρισμό ο οποίος στις ΗΠΑ τον Ιούνιο ανήλθε σε 4,1%, τον υψηλότερο από τον Μάιο του 1991. Και το χειρότερο, οι βιομηχανικές εταιρείες όπως η Ρrocter & Gamble τροφοδοτούν την αύξηση των τιμών, μετακυλίοντας ένα τμήμα του κόστους των πρώτων υλών στην ευρεία κατανάλωση. Επιπλέον, αν η αμερικανική οικονομία παραμένει ευάλωτη, η ύφεση ως τώρα έχει αποφευχθεί χάρη κυρίως στη δημοσιονομική στήριξη ( «πλάνο Μπους» – επιστροφή φόρων 157 δισ. δολαρίων σε περισσότερα από 100 εκατ. νοικοκυριά) και στο αδύναμο δολάριο. Ετσι, η Fed δεν φαίνεται να μπορεί να παρέμβει παρά μόνο αν είναι σίγουρη ότι τα μεγέθη της οικονομίας και της απασχόλησης θα πάψουν να επιδεινώνονται.
Στην Ευρώπη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) επικεντρώθηκε στον αγώνα κατά των αυξήσεων των τιμών, τόσο που μάλιστα αύξησε συμβολικά (0,25 της μονάδας) τα επιτόκιά της τον Ιούλιο. Θα μπορούσε όμως πλέον να υποχρεωθεί να αλλάξει, καθώς εδώ και μερικές εβδομάδες όλα τα σημάδια παραπέμπουν στο κόκκινο. Το ηθικό επιχειρηματιών και νοικοκυριών καταρρέει, ακόμη και στη Γερμανία, την ατμομηχανή της ανάπτυξης. Ωστόσο για να αλλάξει τόνο η ΕΚΤ θα πρέπει πρώτα να έχει ορατή ένδειξη της υποχώρησης του πληθωρισμού, η οποία δεν αναμένεται πριν από τις αρχές του 2009.
