«Δεν εξυπηρετεί ούτε η δαιμονοποίηση ούτε η αγιοποίηση των κρατικών funds της Ανατολής»

Ε μβληματικές αποδείξεις μιας νέας οικονομικής ισορροπίας μεταξύ Βορρά και Νότου, πηγές ανησυχίας, αφορμές για κυνήγι φαντασμάτων, τα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια επιβεβαιώνουν μήνα με τον μήνα τον ολοένα πιο δυναμικό ρόλο που διαδραματίζουν στην παγκόσμια οικονομία. Αφού έσπευσαν να σώσουν τις μεγάλες αμερικανικές τράπεζες από την κατάρρευση εξαιτίας της πιστωτικής κρίσης, τα funds αυτά των λεγόμενων αναδυόμενων αγορών διέψευσαν όσους τα θεωρούσαν ακραιφνώς ωφελιμιστικά.

Παραφουσκωμένα από τα εμπορικά πλεονάσματα και από πετροδολάρια, συμμετέχουν στο δεύτερο κύμα αύξησης κεφαλαίου του τραπεζικού κλάδου των ΗΠΑ αλλά και της Ευρώπης.

Στην αντίπερα ακτή του Ατλαντικού, το Τemasek που ελέγχεται από την κυβέρνηση της Σιγκαπούρης κατέχει πλέον μερίδιο 15% της Μerrill Lynch, της επενδυτικής τράπεζας που αποτελούσε κάποτε το στολίδι της Wall Street. Στη Βρετανία βασικοί μέτοχοι της ιδρυθείσης τον 17ο αιώνα Βarclays είναι η Επενδυτική Αρχή του Κατάρ (QΙΑ), που κατέχει μερίδιο 6,4% του μετοχικού κεφαλαίου, αλλά και το Τemasek με μερίδιο 3% και το fund Challenger του πρωθυπουργού του Κατάρ με μερίδιο 2% της τράπεζας. Το κύμα των κεφαλαίων που εισρέουν προς τη Δύση από κρατικά επενδυτικά ταμεία της Μέσης Ανατολής και της Ασίας δεν βρίσκεται παρά στην αρχή του. Αυτοί οι γίγαντες του χρηματοοικονομικού κλάδου, η οικονομική δύναμη των οποίων ενδέχεται να πενταπλασιαστεί την επόμενη πενταετία και να περάσει από τα 3 τρισ. δολάρια (1,920 τρισ. ευρώ) στα 15 τρισ. δολάρια, εκδηλώνουν τώρα το ενδιαφέρον τους και για άλλους τομείς της οικονομίας. Την περασμένη Δευτέρα οι αρχές του Μιλάνου αποκάλυψαν ότι επενδυτικά κεφάλαια από το Κατάρ «και από άλλες χώρες του Περσικού Κόλπου» συνωστίζονταν για να χρηματοδοτήσουν μεγάλα προγράμματα έργων υποδομής που θα κατασκευαστούν εν όψει της διεθνούς έκθεσης Εxpo 2015 που ανέλαβε να διοργανώσει η ιταλική πόλη. Η ανακοίνωση αυτή είναι συμβολική, καθώς ανάγει τα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια του Περσικού σε στρατηγικούς εταίρους του ιταλικού κράτους και των τοπικών αρχών. Επίσης, επιβεβαιώνει την πρόθεση των κρατών της Μέσης και της Απω Ανατολής να γίνουν μακροπρόθεσμοι επενδυτές στη Δύση.

Για τον Αλέν Ντεμαρόλ, οικονομικό επιθεωρητή και συγγραφέα μιας έκθεσης για τα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια της Ανατολής που έθεσε υπόψη της γαλλικής κυβέρνησης τον περασμένο Μάιο, θα έπρεπε να συνηθίσουμε στην ιδέα μιας μόνιμης εγκατάστασης των μεγάλων αυτών επενδυτών στις οικονομίες των «παλαιών ανεπτυγμένων κρατών». «Τα funds αυτά συνιστούν μια εκ των βασικών πηγών ρευστότητας.Εφεξής η ζήτηση για επενδυτικά κεφάλαια στον Βορρά θα αναζητεί όλο και πιο πολύ την προσφορά του Νότου» υπογραμμίζει ο Ντεμαρόλ. Για τον πρόεδρο του Κύκλου των Οικονομολόγων Ζαν-Ερβέ Λορενζί , «τα επενδυτικά κεφάλαια της Μέσης και της Απω Ανατολής μάς δίνουν την ευκαιρία για να ξανασκεφθούμε ποιοι είναι σήμερα οι κεφαλαιούχοι του πλανήτη». Ο ερευνητής οικονομολόγος προσθέτει ωστόσο ότι «πρέπει να ξεπεράσουμε τη δαιμονοποίηση ή την αγιοποίηση των κρατικών αυτών funds,καθώς οι αναδυόμενες χώρες του Κόλπου είναι φυσιολογικό να αναζητούν την επιβεβαίωση τόσο της ενεργειακής όσο και της οικονομικής ασφάλειάς τους».

Η αλματώδης ανάπτυξη των κρατικών επενδυτικών κεφαλαίων στη δυτική οικονομία καταγράφεται ήδη με αριθμούς. Ερευνα που διενήργησε η βρετανική εταιρεία Dealogic για λογαριασμό του «Μonde» δείχνει ότι οι επενδύσεις τους σε δυτικές επιχειρήσεις εκτινάχθηκαν από τα 60 εκατ. δολάρια που ήταν το 1995 στα 429 εκατ. δολάρια το 2000, στα 5,1 δισ. δολάρια το 2004, στα 18,5 δισ. δολάρια το 2006, στα 54,1 δισ. δολάρια το 2007 και ήδη τη χρονιά που διανύουμε σε 43 μεγάλες εξαγορές που έχουν πραγματοποιήσει τα funds αυτά έχουν επενδυθεί 49,2 δισ. δολάρια. Αλλωστε σε έρευνα που δημοσιοποίησε στα τέλη Ιουνίου η αμερικανική τράπεζα State Street, σε μία πενταετία τα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια θα κατέχουν το 5,5% του μετοχικού κεφαλαίου των 8.000 μεγαλύτερων εισηγμένων επιχειρήσεων στον κόσμο.