Μιχαλακοπούλου 80, Αθήνα 115 28 ●Τηλ.: 211-365.7000 ● Fax: 211-365.8004

● Ε-mail: epistoles@tovima.gr

«Βαρντάρσκα, και πολύ τους πέφτει!»
Αυτοί οι πωρωμένοι και ανιστόρητοι Σκοπιανοί βρήκαν το κόλπο! Σκόπιμα πλέον επιδιώκουν το «μείζον» για να πετύχουν το «έλασσον». Ζητούν πάρα πολλά ώστε στο τέλος να πετύχουν τα λίγα. Δηλαδή, το όνομα. Με ένα απύθμενο θράσος και αναίδεια μιλούν για μειονότητες, για περιουσίες και για άλλα τέτοια φανταστικά, φαιδρά και ανόητα. Η υπομονή μας έχει πλέον εξαντληθεί. Τέρμα οι υποχωρήσεις και η «καλή θέληση». Η αντίδραση της Ελλάδας από ΄δώ και πέρα πρέπει να είναι μία, και μόνο μία: να τους αρνηθούμε οριστικά και αμετάκλητα και το «έλασσον». Δηλαδή, ούτε «Βόρεια Μακεδονία» ούτε «Ανω Μακεδονία» ούτε τίποτα άλλο που να περιέχει τη λέξη «Μακεδονία». Η ονομασία «Βαρντάρσκα», όπως λεγόταν ως το 1945, και πολύ τους πέφτει. Μόνο έτσι θα αναγκαστούν αυτοί οι αλλοπρόσαλλοι να συμμορφωθούν και να προσγειωθούν στο έδαφος της πραγματικότητας.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΟΥΚΑΣ Καθηγητής Φυσ. Αγωγής, Θεσσαλονίκη

«Η γραφειοκρατία “έφαγε” τη δωρεά»
Στο φύλλο του Σαββάτου 5.7.2008 της έγκριτης εφημερίδας σας δημοσιεύθηκε κείμενο με τίτλο «Δώδεκα χρόνια κοινωφελούς δραστηριότητος, με 1.561 δωρεές». Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε ότι σε συνεργασία με την Ι. Μητρόπολη Μονεμβασιάς και Σπάρτης πραγματοποιήθηκαν, ως τώρα, 12 δωρεές υπέρ ευπαθών κοινωνικών ομάδων κτλ. Ως είμαι σε θέση να γνωρίζω, η ενταύθα Ι. Μητρόπολη Υδρας- Σπετσών και Αιγίνης με την από μήνα Ιούνιο 2004 αίτησή της προς το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» εζήτησε χρηματική ενίσχυση για την αναστήλωση, ανακαίνιση, στερέωση και τελικώς διάσωση από επερχόμενη κατάρρευση του κατά Σεπτέμβριο 1808 ανεγερθέντος ναού «Η Γέννηση του Χριστού», γνωστού ως εκκλησίας της ιστορικής υδραϊκής οικογένειας των Οικονόμων. Το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» ανταποκρίθηκε και κατά μήνα Φεβρουάριο 2005 ενέκρινε ποσό ύψους 200.000 ευρώ για τις εργασίες διάσωσης του ναού. Επειδή ο ναός αυτός έχει κηρυχθεί, μεταξύ άλλων ναών και μοναστηριών, ως διατηρητέο αρχαιολογικό και ιστορικό μνημείο (ΒΔ 28/7/1936- ΦΕΚ 332/6.8.1936 Α΄), η Ι. Μητρόπολη Υδρας- Σπετσών και Αιγίνης απετάθη, ως όφειλε, εις την αρμοδία Αρχαιολογική Υπηρεσία του ΥΠΠΟ για τις απαιτούμενες άδειες έναρξης των σωστικών εργασιών. Η Αρχαιολογική Υπηρεσία όμως, με τις γνωστές χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες, εβράδυνε υπερβολικά διά την έκδοση των σχετικών αδειών, με συνέπεια το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» κατά μήνα Δεκέμβριο 2006 να προβεί στην ανάκληση της έγκρισης της παραπάνω ενίσχυσης των 200.000 ευρώ.

Φρονώ ότι το ίδρυμα ορθά έπραξε, καθόσον παρήλθε κάθε εύλογο χρονικό διάστημα απορρόφησης της εγκριθείσης ενίσχυσης. Και τώρα ως υδραίος πολίτης ερωτώ τους αρμοδίους: Αν ο ναός, ο οποίος, όπως προεξέθεσα, έχει κηρυχθεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο, δεν αντέξει πλέον τη φθορά, την οποία υφίσταται από τον χρόνο και τη φύση και αυτό προκύψει ως αποτέλεσμα, ίσως, μιας ασύγγνωστης αμέλειας, ποιος θα φέρει την ευθύνη;

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ Ε. ΡΑΦΑΛΙΑΣ Υδρα

«Σε ακτοπλοϊκή ομηρεία το Ρέθυμνο»
Πριν από χρόνια οι Ρεθυμνιώτες είχαν τη δυνατότητα της ακώλυτης μετακίνησής τους σε καθημερινή βάση (είτε με το «Αρκάδι» είτε με το «Πρέβελη»). Κατά την υπογραφή της συμφωνίας για συγχώνευση της Ρεθυμνιακής με την ΑΝΕΚ, έπρεπε να είχε προβλεφθεί ρητώς η δέσμευση της ΑΝΕΚ για τη διατήρηση των δρομολογίων σε καθημερινή βάση. Φυσικά, για την παράλειψη αυτή υπάρχουν πελώριες ευθύνες των αρμοδίων. Σήμερα υπάρχει απευθείας σύνδεση Ρέθυμνο- Πειραιάς μόνο τρεις φορές την εβδομάδα με το ταχύπλοο. Αυτό δημιουργεί τεράστια προβλήματα, αφού κάθε προγραμματισμός γίνεται ανέφικτος και οι Ρεθυμνιώτες αναγκάζονται να ταξιδεύουν πολλές δεκάδες χιλιόμετρα για Ηράκλειο ή Χανιά, προκειμένου να αναχωρήσουν από εκεί, μια και δεν υπάρχει ούτε αεροδρόμιο. Αυτό σημαίνει μεγάλο κόστος και αφάνταστη ταλαιπωρία. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι οι Κρητικοί, που δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους και που χωρίς λόγο είχαν κατέβει στα λιμάνια για να αποκλείσουν την προσέγγιση άλλων πλοίων (μη κρητικών συμφερόντων), τώρα τηρούν ένοχη και αιδήμονα σιωπή. Παρά το γεγονός ότι από αυτή την τραγελαφική κατάσταση οι όμηροι είναι χιλιάδες, ποτέ δεν διάβασα έστω και μία επιστολή διαμαρτυρίας. Δυστυχώς, οι βουλευτές του νομού και οι Αρχές, ευρισκόμενοι σε πλήρη απραξία, δεν έχουν επιτύχει τίποτε ως σήμερα για την απεμπλοκή των συμπολιτών τους από αυτή την ομηρεία. Θεωρώ ότι επέστη ο καιρός να συσταθεί μια νέα ναυτιλιακή εταιρεία με προεξάρχοντες τους ιδιοκτήτες των μεγάλων ξενοδοχείων και τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, οι οποίοι έχουν συμφέρον προς τούτο, ώστε να ισχύσει και πάλι η αρχική επί καθημερινής βάσεως διακίνηση. Αυτό θα εξυπηρετεί τους ντόπιους και τους τουρίστες και θα συμβάλλει στην ταχύτατη διακίνηση των προϊόντων.

Γ. ΤΡΑΝΤΑΛΙΔΗΣ Πειραιάς

«Τιμωρήθηκε κανείς; Οχι! Αυτοκτόνησε κανείς; Οχι!»
Συμπληρώθηκαν 34 χρόνια από την αποφράδα ημέρα του πραξικοπήματος και της εισβολής. Το έγκλημα της Κύπρου χαρακτηρίστηκε ως έγκλημα εσχάτης προδοσίας. Και είναι. Εκατόν τριάντα ένας μάρτυρες, υπουργοί, διπλωμάτες, δημοσιογράφοι, ανώτεροι και ανώτατοι στρατιωτικοί κατέθεσαν τη μαρτυρία τους στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής, ερευνήθηκαν έγγραφα των υπουργείων Αμύνης, Εξωτερικών κτλ. Το υλικό που συγκεντρώθηκε ανήλθε στις 20.800 σελίδες, σε 260 φακέλους, οι οποίοι τοποθετήθηκαν σε κιβώτια τα οποία εν συνεχεία τέθηκαν στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας, στα υπόγεια της Βουλής. Το πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής δεν οδηγήθηκε στις δικαστικές αίθουσες. Δεν συγκροτήθηκε ειδικό δικαστήριο για να δικάσει τους υπευθύνους του εγκλήματος της εσχάτης προδοσίας. Η ευθύνη ανήκει σε όλα τα κόμματα, κυρίως στο κόμμα της εξουσίας της δεκαετίας του ΄80. Δεν υπήρξε καμία διαμαρτυρία από τους συνήθως διαμαρτυρόμενους στους δρόμους της Αθήνας. Στην Κύπρο επίσης καμία διαμαρτυρία. Εξακόσιοι εβδομήντα πέντε στρατιωτικοί υπηρετούσαν την τραγική περίοδο στο νησί, εξετάστηκαν μόνο 23, τρεις του κλιμακίου της ελλαδικής ΚΥΠ στη Λευκωσία, ένας μόνο από τον χώρο της τουρκικής εισβολής, ουδείς Κύπριος. Αφθονο ελληνοκυπριακό, ελλαδικό αίμα πότισε το χώμα της μαρτυρικής νήσου, Ελληνοκύπριοι βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν, κρεμάστηκαν, Ελληνοκύπριοι και Ελλαδίτες τραυματίστηκαν ελαφρά, βαριά, θανάσιμα, πολλοί εξ αυτών κάηκαν από τις βόμβες ναπάλμ. Το αποτέλεσμα τραγικό, το 38% της νήσου στους Τούρκους. Τιμωρήθηκε κανένας; Οχι.

Το κυπριακό πρόβλημα έχει διάρκεια 58 ετών, άρχισε με το αίτημα της ενώσεως με την Ελλάδα, κατέληξε σε ανεξάρτητο κράτος το οποίο έπρεπε να εξασφαλίσουμε αμυντικά, να προστατεύσουμε την ανεξαρτησία του, την ελευθερία των κατοίκων του, την ακεραιότητά του. Την εξασφάλισε ο Γ. Παπανδρέου με την αποστολή στο νησί ενισχυμένης μεραρχίας. Την αποδυνάμωσαν οι στρατιωτικοί, υπέγραψαν χωρίς καμία αντίδραση το αίτημα των Τούρκων για απόσυρση της μεραρχίας. Αξιωματικοί και οπλίτες επέστρεψαν στην Ελλάδα ταπεινωμένοι, ντροπιασμένοι, εξευτελισμένοι. Διαμαρτυρήθηκε κανένας; Ουδείς. Ο περίγυρος του Ιωαννίδη δεν ασχολήθηκε με την άμυνα του νησιού, ασχολήθηκε με τη δολοφονία του Μακάριου, με προετοιμασία και εκτέλεση πραξικοπήματος, με αποτέλεσμα την εισβολή των Τούρκων στο νησί. Και το βόρειο τμήμα του νησιού στους Τούρκους. «Το Κυπριακό λύθηκε» είπε ο Ετζεβίτ. «Οι Ελληνες πρέπει να μας ευγνωμονούν,αποκαταστήσαμε τη δημοκρατία στην Ελλάδα». Πέντε ημέρες χρειάστηκαν οι Τούρκοι για να πάρουν αυτό που ήθελαν. Εμείς για 58 χρόνια πετύχαμε να παραδώσουμε σχεδόν αμαχητί το καλύτερο κομμάτι του νησιού στους Τούρκους. Αυτοκτόνησε κανείς από τους υπευθύνους της συμφοράς; Ούτε ένας. Υπενθυμίζω αυτό που είπε ο Ινονού στους στρατιωτικούς: «Ετοιμαστείτε και μη βιάζεστε, περιμένετε τους Ελληνες να φαγωθούν πρώτα μεταξύ τους και μετά μπάτε μέσα και πάρτε αυτό που θέλετε». Αυτό έκαναν οι Τούρκοι με εντολή Ετζεβίτ.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΙΚΟΣ, στρατιωτικός ε.α., Μαρούσι, Αθήνα

«Αν η Κύπρος ήταν μέλος του ΝΑΤΟ δεν θα πατούσε το νησί ο Τούρκος»
Η 34η επέτειος του καταστροφικού πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου και της επακολουθησάσης τουρκικής εισβολής οξύνει τα οδυνηρά συναισθήματα όσων έζησαν τη ζοφερή εκείνη εποχή, επαναφέρει όμως και ερωτηματικά για τις αντιμαχηθείσες (1967-1974) πλευρές Αθηνών- Λευκωσίας, αλλά και για την ανεμπόδιστη εισβολή του Αττίλα στο πανάρχαια ελληνικό μεγαλονήσι του Νότου. Διαφωνίες μεταξύ Αθηνών- Λευκωσίας υπήρχαν (σκληρή η αλήθεια και πρέπει να τονίζεται) και πριν την 21η Απριλίου 1967. Δεν το έκρυψε ούτε ο αλησμόνητος πρεσβευτής Νίκος Κρανιδιώτης στο δίτομο τίμια γραμμένο έργο του «Κύπρος, Η ανοχύρωτη πολιτεία» (εκδ. Εστίας). Δεν το άφησε ούτε ο πρέσβης πρ. ευρωβουλευτής κ. Χρήστος Ζαχαράκις στο πρόσφατα κυκλοφορήσας βιβλίο του (εκδ. Λιβάνη), συνταρακτικό και απομυθοποιητικό για το Κυπριακό, όπως κ.ά. Οσο όμως υπήρχε κοινοβουλευτισμός στην Ελλάδα, καμιά κυβέρνηση δεν εσκέφθη να αντιδράσει όπως η Ιωαννιδική χούντα κατά του Μακαρίου, παρά τις διαφωνίες. Το πραξικόπημα ήταν η στερούμενη φρόνησης κατάληξη των σχέσεων Αθηνών- Μακαρίου.

1) Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος εγνώριζε τις ειλικρινές διαθέσεις έναντι της Κύπρου των δύο υπερδυνάμεων τότε. Επίμονη η απορία: Γιατί άσκησε προκλητική εξωτερική πολιτική κατά της κυρίαρχης Δύσης; 2) Δεδομένου ότι η δολοφονική ΕΟΚΑ Β΄ είχε εξαρθρωθεί, δεδομένου ότι υπήρχε ένταση στο Αιγαίο, δεδομένου ότι η άμυνα της Κύπρου εστηρίζετο αποκλειστικά στην Εθνοφρουρά (της ισχυρότατης Μεραρχίας αποσυρθείσης προδοτικά το 1967), γιατί ο αείμνηστος ευφυέστατος Αρχιεπίσκοπος προτίμησε την ανοικτή ρήξη με την Ιωαννιδική δικτατορία (επιστολή προς Γκιζίκη), η οποία (παράνομα βέβαια) ήταν η εξουσία των Αθηνών;

Με ποια εγγύηση για την κυπριακή άμυνα ο Μακάριος ζητούσε από τη δικτατορική Αθήνα τη διάλυση της Εθνοφρουράς; Η εχθρότητα Αθηνών- Λευκωσίας γνωστότατη, και παρακολουθούμενη από την Αγκυρα. Κάτι το οποίον δεν υπελόγισαν ούτε στην Αθήνα ούτε στη Λευκωσία. Το πραξικόπημα εξεδηλώθη στις 15 Ιουλίου 1974. Στις 20 οι Τούρκοι εισέβαλαν. Και μια δύναμη εισβολής δεν ήταν δυνατό να οργανωθεί και να ετοιμαστεί μέσα σε 4 ημέρες… Ο Μακάριος είχε προειδοποιηθεί για το επικείμενο πραξικόπημα. Δεν έλαβε μέτρα και δεν είναι άδικο το ερώτημα: Πώς κατάφερε να σωθεί και με αγγλική βοήθεια να φθάσει στο Λονδίνο; Περισσότερες ασύγκριτα οι ευθύνες της Ιωαννιδικής δικτατορίας. Γιατί ο Ιωαννίδης προχώρησε στη βίαιη αντιμακαριακή ενέργεια; Δεν τον εδίδαξε το ιστορικό «Μην έχετε εμπιστοσύνη στους ξένους!»; Δεν τον υπόπτευσε το γεγονός ότι λίγες ημέρες πριν από την 15η Ιουλίου 1974 παραιτήθησαν ο ΥΠΕΞ Σ. Τενενές και άλλοι πρεσβευτές; Παραιτήθησαν διότι διέβλεπαν την τουρκική εισβολή. Γιατί (παρά τις πολυάριθμες προειδοποιήσεις ακόμα και από το ίδιο το ΒΒC, όπως το άκουσα το βράδυ της 19.7.1974) δεν ελήφθη κανένα προληπτικό μέτρο κατά της τουρκικής αντίδρασης στο πραξικόπημα, το οποίο νομικά όπλισε την Αγκυρα; Διχασμός- χαλασμός εσωτερικός στην Κύπρο, ανοχύρωτες οι ακτές της Κερύνειας και η καταστροφή ήρθε ανενόχλητη. Το μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχει η αντιδυτική πολιτική της Λευκωσίας. Αν η Κύπρος ήταν μέλος του ΝΑΤΟ (όπως πρόβλεπαν μυστικά οι Συμφωνίες Ζυρίχης- Λονδίνου) δεν θα τολμούσε να πατήσει το άτυχο νησί ο Τούρκος.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΙΟΝ. ΑΓΡΑΠΙΔΗΣ Ανδραβίδα Ηλείας

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ

Σχετικά με την επιστολή του ε.α. υποστρατήγου κ. Μιχ. Κουβάτσου για τη μη δράση υποβρυχίων κατά των τουρκικών πλοίων στις ακτές της Κερύνειας την προδοτική ημέρα της 20ής Ιουλίου 1974 και βάσει μελετών και προσωπικών εμπειριών θεωρώ χρέος μου να σημειώσω τα ακόλουθα: Οήδη μακαρίτης- αρχηγός του Ναυτικού το 1974 αντιναύαρχος Πέτρος Αραπάκης έγραψε τη δική του θέση στο βιβλίο του «Το τέλος της Σιωπής» (εκδ. Λιβάνη) για τα υποβρύχια και για τα αεροσκάφη Φάντομ (Α/Δ Ανδραβίδας- Α/Δ Ηρακλείου Κρήτης). Ενθυμούμαι προσωπικά τη δίκη Αραπάκη με μηνυτή τον δ/ντή (1976) της «Εστίας» κ. Αδωνι Κύρου.

Στην απολογία του ο αντιναύαρχος Π. Αραπάκης είπε ότι τα υποβρύχια εστάλησαν με προσωπική του πρωτοβουλία εν αγνοία του αρμοδίου (με τις υπέρμετρες εξουσίες το 1974) αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγού Γρ. Μπονάνου διατάξαντος την επιστροφή των λόγω κινδύνου γενικωτέρας ελληνοτουρκικής συρράξεως. Αλλα γράφει ο Μπονάνος στο βιβλίο του «Η Αλήθεια». Καμιά υπεύθυνη μαρτυρία δεν υπάρχει για την ύπαρξη ελληνικών υποβρυχίων στις ακτές Κερύνειας. Ακόμα το 1974 η Ελλάδα διέθετε 6 υποβρύχια έναντι 15 της Τουρκίας! Ηταν αργά όταν διετάχθη ο υποβρύχιος πλους εις Κύπρον (Πρακτικά Εξετ. Επιτροπής Βουλής για το 1974): α) Λόγω αποστάσεως και β) διότι υπήρχαν στον θαλάσσιο κυπριακό χώρο τουρκικά υποβρύχια. Επρεπε οι αρμόδιοι να είχαν εφοδιάσει την Κύπρο με 1 ή 2 υποβρύχια μόνιμης στάθμευσης στη Μεγαλόνησο χρόνια προ του Ιουλίου 1974. Υπάρχουν σίγουρα επιζώντες ικανότεροι, αρμοδιότεροι διά να απαντήσουν στα αναπάντητα εδώ και 34 έτη ερωτήματα: Γιατί δεν έφθασαν στην Κύπρο τα μαχητικά αεροπλάνα προς προσβολή του αποβατικού στόλου, όταν επετεύχθη (αποστολή αυτοκτονίας) η αποστολή των μεταγωγικών Νoratlas; Γιατί δεν απεστάλη ένα έστω υποβρύχιο πολύ προ της 20ής Ιουλίου;

34 χρόνια πρόσφυγες
«Μετά την τουρκική εισβολή,/ Τώρα πια πώς θα μπορέσουμε να πεθάνουμε/ τώρα πια πώς θα μπορέσουμε να πεθάνουμε/ μ΄ αυτή την έγνοια πίσω μας; Αναγκαστικώς θ΄ αναβάλουμε. Κώστας Μόντης, Στιγμές (1958-1975)».

20 Ιουλίου 1974. Το εορτολόγιο έλεγε, Προφήτου Ηλίου του Θεσβίτου. Μια μέρα που φαινότανε ήσυχη, ήρεμη. Σαν όλες τις άλλες μέρες στην Κερύνειά μας. Κανείς δεν μπορούσε να μαντέψει το κακό. Τον πόνο, τον ξεριζωμό, την προσφυγιά, κανείς δεν μπορούσε να τα μαντέψει, κανείς… Ξαφνικά άρχισαν οι βομβαρδισμοί, ο φόβος, ο πανικός. Ο κόσμος έτρεχε να κρυφτεί σε υπόγεια, να σωθεί. Πολλοί άνθρωποι μαζί, μέσα σε υπόγεια σπιτιών προσπαθούσαν να καταλάβουν τι γινότανε, τι ήτανε όλο αυτό το κακό. Το βράδυ ησυχία, και το πρωί, πάλι βομβαρδισμοί. Πάλι και πάλι… Επιχείρηση για δίωξη του ντόπιου πληθυσμού. Επετεύχθη! Οι άνθρωποι άρχισαν να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, να ξεφύγουν απ΄ τους βομβαρδισμούς. Γυναίκες με μικρά παιδιά να τρέχουν να φύγουν, να γλιτώσουν το κακό. Κανείς δεν φανταζόταν ότι δεν θα γύριζαν πίσω. Κανείς. Εφευγαν με τη σκέψη πως σε μερικές ώρες, σε μερικές μέρες, όταν περάσει το κακό θα επιστρέψουν και πάλι στα σπίτια τους, στον τόπο τους, στην Κερύνειά τους. Και οι ώρες έγιναν μέρες, οι μέρες έγιναν μήνες, οι μήνες χρόνια. Τριάντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια αναμονή. Τριάντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια θύμησες. Τριάντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια πρόσφυγες…

ΜΑΡΙΑ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ Αθήνα

Μιχαλακοπούλου 80, Αθήνα 115 28 ●Τηλ.: 211-365.7000 ● Fax: 211-365.8004

● Ε-mail: epistoles@tovima.gr