? Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες, ο οποίος θεωρείται ο «χαμένος» των εξελίξεων, συνεχάρη τηλεφωνικώς τον κολομβιανό πρόεδρο Ουρίμπε
? Αγνωστο παραμένει αν η ευκολία με την οποία επιτεύχθηκε η απελευθέρωση των ομήρων συνδέεται με κάποια ανταλλάγματα που δόθηκαν προς τους αντάρτες
? Κατά την κυβερνητική εκδοχή, μυστικοί πράκτορες έδωσαν στον στρατό το ακριβές στίγμα της τοποθεσίας όπου κρατούνταν οι όμηροι
ΜΠΟΓΚΟΤΑ Με μια καλοστημένη επιχείρηση που θύμιζε σκηνή από κινηματογραφική ταινία, με πρωταγωνιστές κολομβιανούς κομάντος και πτήση με ελικόπτερο επάνω από τη ζούγκλα, απελευθερώθηκε η Ινγκριντ Μπετανκούρ χωρίς να χυθεί ούτε μία στάλα αίμα. Η σημαντικότερη όμηρος των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FΑRC) και άλλοι 14, τρεις Αμερικανοί και 11 Κολομβιανοί, μίλησαν από το αεροδρόμιο της Μπογκοτά για την επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Ρουά ματ» που τους χάρισε την ελευθερία. Ερωτηματικά παραμένουν για το αν προηγήθηκαν διαπραγματεύσεις και ανταλλάγματα ανάμεσα στην κυβέρνηση του Αλβάρο Ουρίμπε και στους Αριστερούς αντάρτες. Σύμφωνα με την κυβερνητική εκδοχή, πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών της Κολομβίας έδωσαν στον στρατό το ακριβές στίγμα της τοποθεσίας στην οποία κρατούνταν η κυρία Μπετανκούρ και οι άλλοι όμηροι.

Στη συνέχεια, όπως διηγήθηκε μετά την απελευθέρωσή της η γαλλοκολομβιανή πολιτικός και πρώην υποψήφια πρόεδρος, στρατιώτες που παρουσιάστηκαν σαν μέλη μιας φανταστικής, μη κυβερνητικής οργάνωσης φιλικά προσκείμενης προς τους αντάρτες των FΑRC είπαν στους δεσμοφύλακές τους ότι θα μετέφεραν με ελικόπτερο τους ομήρους σε άλλο στρατόπεδο, προκειμένου να συναντήσουν τον ηγέτη των ανταρτών ΑλφόνσοΚάνο. « Μας ανάγκασαν να μπούμε στο ελικόπτερο με δεμένα τα χέρια, το οποίο ήταν πολύ ταπεινωτικό » είπε η κυρία Μπετανκούρ από το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Μπογκοτά, όπου είδε ξανά χθες τη μητέρα της. Η ίδια πίστεψε ότι πράγματι τους μετέφεραν σε άλλο στρατόπεδο των ανταρτών, αφού ορισμένα από τα μέλη του πληρώματος φορούσαν μπλούζες του Τσε Γκεβάρα, ξεγελώντας έτσι και τους δεσμοφύλακές της, αλλά και την ίδια, η οποία αρνήθηκε να φορέσει ένα παλτό όπως της συνέστησαν οι στρατιώτες.

« Τότε ξαφνικά αφόπλισαν τους δύο αντάρτες που βρίσκονταν μαζί μας στο ελικόπτερο και ο επικεφαλής της επιχείρησης φώναξε: “Είμαστε ο κολομβιανός στρατός και είστε ελεύθεροι”. Πετάξαμε από χαρά, πίστευα ότι ήταν ένα θαύμα . Το ελικόπτερο κόντεψε να συντριβεί επειδή όλοι αρχίσαμε να χειροκροτούμε,να ουρλιάζουμε και να χοροπηδάμε πάνω κάτω » είπε. Με δάκρυα στα μάτια, η κυρία Μπετανκούρ, η οποία αναγκαζόταν πολλές φορές από τους αντάρτες να κοιμάται αλυσοδεμένη από τον λαιμό, ευχαρίστησε τον κολομβιανό στρατό για την τόλμη του και την « άψογα εκτελεσμένη» επιχείρηση διάσωσης.

Αγνωστο παραμένει αν η ευκολία με την οποία επιτεύχθηκε η απελευθέρωση των ομήρων ή η πληροφορία που δόθηκε για την τοποθεσία όπου βρίσκονταν συνδέονται με κάποια ανταλλάγματα που δόθηκαν προς τους αντάρτες. Η κυρία Μπετανκούρ θυμήθηκε ότι είδε τον διοικητή των ανταρτών, ο οποίος την κρατούσε, ξαφνικά στο πάτωμα αφού του είχαν αφαιρέσει τα όπλα του. « Είδα αυτόν τον διοικητή,ο οποίος ήταν τόσο συχνά απάνθρωπος σε μας,στο πάτωμα,αλλά δεν ένιωσα χαρά.Ενιωσα λύπη » είπε.

« Νιώθω σαν να επέστρεψα από ένα ταξίδι στο παρελθόν,από την προϊστορική περίοδο. Είναι πολύς καιρός που δεν έχω δει ηλεκτρικό φως ή δεν είχα τρεχούμενο ή ζεστό νερό » πρόσθεσε.

Η επιχείρηση διάσωσης στη νότια επαρχία Γκουαβιάρε, θεωρείται μεγάλη νίκη για τον πρόεδρο Ουρίμπε, ο οποίος κράτησε από την αρχή σκληρή στάση απέναντι στους αντάρτες.

« Ηταν μια μυστική επιχείρηση που μπορεί να συγκριθεί με τους μεγαλύτερους άθλους της ανθρώπινης ιστορίας,αλλά χωρίς να χυθεί σταγόνα αίματος,χωρίς να πέσει ούτε ένας πυροβολισμός » δήλωσε.

Ο υπουργός Αμυνας Χουάν Μανουέλ Σάντος έκρινε ότι η επιχείρηση εκτυλίχθηκε « όπως σε ταινία ».

Ενα λευκό ελικόπτερο Μi-17 χωρίς διακριτικά παρέμεινε για 22 λεπτά στο έδαφος, προτού απογειωθεί μαζί με τους πρώην ομήρους: « Ηταν τα μακρύτερα λεπτά της ζωής μου » είπε ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας, στρατηγός Μάριο Μοντόγια.

« Νιρβάνα,παράδεισος,αυτά είναι πολύ κοντά σε ό,τι αισθάνομαι αυτή τη στιγμή ». Ηταν τα λόγια της Ινγκριντ Μπετανκούρ, ενώ προσπαθούσε να συγκρατήσει τα δάκρυά της την ώρα που ο 19χρονος γιος της Λορέντζο ήταν έτοιμος να τη φιλήσει για πρώτη φορά ύστερα από τα έξι χρόνια της ομηρείας της στη ζούγκλα.

Μαζί με την 22χρονη αδελφή του Μελανί ταξίδεψαν με αεροσκάφος της γαλλικής κυβέρνησης από το Παρίσι στην Μπογκοτά για να ξαναδούν τη 46χρονη μητέρα τους. Η κυρία Μπετανκούρ είπε ότι ανυπομονεί να βρεθεί στη Γαλλία. « Βιάζομαι να βρεθώ στην Γαλλία, βιάζομαι να βρεθώ στο σπίτι μου. Θέ λω να αγκαλιάσω τον (σ.σ.: πρώην πρόεδρο) Ζακ Σιράκ και τον παντοτινό μου φίλο (σ.σ.: πρώην πρωθυπουργό) Ντομινίκ ντε Βιλπέν, που αγωνίστηκαν για τους ομήρους,για όλους εμάς. Θέλω να αγκαλιάσω τον πρόεδρο Σαρκοζί για να του πω ότι τον θαυμάζω και του οφείλω το γεγονός ότι είμαι εδώ σήμερα » είπε.

Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες, ο οποίος θεωρείται «χαμένος» των εξελίξεων, γιατί δεν είχε τη «δόξα» να απελευθερώσει την κυρία Μπετανκούρ, παρά τις μεσολαβητικές προσπάθειες με τους αντάρτες, συνεχάρη τηλεφωνικώς τον πρόεδρο Ουρίμπε.

Η Ινγκριντ Μπετανκούρ αναμένεται να φθάσει στο Παρίσι σήμερα το απόγευμα. Κατά πληροφορίες, θα είναι η επίτιμη προσκεκλημένη του προέδρου Νικολά Σαρκοζί στους εορτασμούς για την εθνική επέτειο της Γαλλίας στις 14 Ιουλίου.

Ο μαρασμός των FΑRC

ΜΠΟΓΚΟΤΑ. Σε μεγάλη κρίση, ύστερα από 40 χρόνια ένοπλης δράσης, έχουν βυθιστεί οι Ενοπλες Επαναστατικές Δυνάμεις της Κολομβίας (FΑRC). Η επιτυχία της επιχείρησης για την απελευθέρωση της Ινγκριντ Μπετανκούρ δείχνει, κατά τους αναλυτές, πόσο έχει μειωθεί η ισχύς των ανταρτών των FΑRC.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι δυνάμεις των FΑRC, οι οποίες περιλαμβάνονται στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έχουν μειωθεί σημαντικά εξαιτίας στρατιωτικών αποτυχιών και λιποταξιών.

Πιστεύεται ότι αριθμούν σήμερα 9.000 αντάρτες, άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι έχουν αποσυρθεί σε απομακρυσμένες περιοχές. Χρησιμοποιούν το εμπόριο της κοκαΐνης και τις απαγωγές για τη χρηματοδότησή τους.

Στην πλήρη ανάπτυξή τους οι FΑRC είχαν περισσότερα από 17.000 μέλη, γεγονός που τους έδινε τη δυνατότητα να επιτίθενται σε όποια πόλη ήθελαν και να κάνουν απαγωγές.

Το αντάρτικο δημιουργήθηκε το 1966 σαν ένοπλη πτέρυγα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κολομβίας. Ιστορικός ηγέτης ήταν ο Μανουέλ Μαρουλάντα , γνωστός ως «το σίγουρο βόλι». Πέθανε από καρδιακή προσβολή, όπως είπαν οι αντάρτες, τον περασμένο Μάρτιο. Τον διαδέχθηκε ο Αλφόνσο Κάνο.

Προηγήθηκαν άλλες δύο απώλειες για τις FΑRC. Ο υπαρχηγός του Μαρουλάντα, Ραούλ Ρέγες, σκοτώθηκε σε επιχείρηση του κολομβιανού στρατού στο έδαφος του γειτονικού Ισημερινού. Ενα άλλο ηγετικό στέλεχος, ο Ιβάν Ρίος, δολοφονήθηκε από άλλον αντάρτη.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η απελευθέρωση της Ινγκριντ Μπετανκούρ αποδυναμώνει και άλλο τη θέση των ανταρτών να διαπραγματευθούν, αν και κρατούν ακόμη πολλούς ομήρους. Μιλούν για «σοβαρή οργανωτική κρίση» των FΑRC και ενίσχυση της θέσης του προέδρου Αλβάρο Ουρίμπε. Οι αντάρτες έχουν απαιτήσει να αποσυρθεί ο στρατός της Κολομβίας από περιοχή έκτασης ίσης με τη Νέα Υόρκη για να διευκολυνθούν οι συνομιλίες με την κυβέρνηση. Αλλά ο πρόεδρος Ουρίμπε, ο πατέρας του οποίου είχε πέσει θύμα τους, προσέφερε έναν μικρότερο «ασφαλή χώρο» υπό διεθνή επιτήρηση και χωρίς την παρουσία ενόπλων από καμία πλευρά.

Οι πρώτες διαπραγματεύσεις για εκεχειρία έγιναν χωρίς επιτυχία το 1984, όταν είχαν άρχισαν να σχηματίζονται παραστρατιωτικές ομάδες και της άκρας Δεξιάς.

Το 1998 ο τότε πρόεδρος Αντρές Παστράνα παραχώρησε στις FΑRC μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη ίση με την Ελβετία όπου γίνονταν οι ειρηνευτικές συνομιλίες οι οποίες διήρκεσαν τέσσερα χρόνια.

Σε αυτή τη ζώνη συνελήφθη στις 23 Φεβρουαρίου του 2002 η Ινγκριντ Μπετανκούρ. Τον Μάιο του 2002 εξελέγη στην προεδρία ο Αλβάρο Ουρίμπε με ιδιαίτερα σκληρές θέσεις κατά των ανταρτών.