«Οι Ιρανοί ξεκίνησαν» πληροφορούσε τους τηλεθεατές του CNN την περασμένη Κυριακή ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζον Μακ Κέιν εννοώντας την κατάκτηση από τους «αγιατολάχ», αν όχι του κόσμου, τουλάχιστον της Μέσης Ανατολής. Σχολίαζε την κατάληψη της εξουσίας στην Υεμένη από τους φιλοϊρανούς σιίτες, προσθέτοντας ότι έχει προηγηθεί η «ιρανοποίηση» της Συρίας, του Λιβάνου και του Ιράκ. Πιο συγκεκριμένος ο συνταγματάρχης ε.α. Ραλφ Πίτερς 24 ώρες νωρίτερα στο τηλεοπτικό δίκτυο της Fox είχε προειδοποιήσει τον Λευκό Οίκο ότι η Τεχεράνη «δημιουργεί τώρα μια νέα περσική αυτοκρατορία».
Δεν είναι πρωτόγνωρος ο «δομημένος θόρυβος» – κατά τον χαρακτηρισμό του αρθρογράφου του «Washington Post» –ούτε η υστερία που έχει καταλάβει αυτόν τον καιρό τα πολιτικά και παραεπιστημονικά κέντρα των συντηρητικών στην Αμερική. Στο τέλος Μαρτίου λήγει η παράταση του χρόνου των συνομιλιών της Δύσης με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμά του. Και οι συντηρητικοί, με επικεφαλής τους Ρεπουμπλικανούς και όσους Δημοκρατικούς στηρίζει το ισραηλινό λόμπι, θέλουν να σταματήσουν οι συνομιλίες –μάλιστα στο Κογκρέσο έχουν ετοιμάσει σχέδιο απόφασης, με πολύ διαφανή τον ισραηλινό δάκτυλο, το οποίο επιβάλλει νέους περιορισμούς και μέτρα εναντίον του Ιράν. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα έχει δηλώσει ότι θα θέσει βέτο σε μια τέτοια απόφαση, αλλά οι ακραίοι συντηρητικοί επιμένουν.
Αφορμή για την αντιιρανική έκρηξη έδωσε η συνάντηση στα μέσα Ιανουαρίου στη Γενεύη του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι με τον ιρανό ομόλογό του Μοχάμαντ Γιαβάντ Ζαρίφ, για την οποία δεν έγινε καμία ανακοίνωση στην Ουάσιγκτον είτε στην Τεχεράνη, αν και είναι βέβαιον ότι αφορούσε το «τρίτο και τελικό» στάδιο των συνομιλιών της ομάδας των 5+1 (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, Κίνα συν Γερμανία) με τους Ιρανούς για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Η απουσία ενημέρωσης του Κογκρέσου και της κοινής γνώμης έδωσε την ευκαιρία σε όσους είναι αντίθετοι στη συμφωνία μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον να διατυπώσουν τις πλέον απαράδεκτες κατηγορίες για τη συμφωνία η οποία, κατά τον εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, θα εξασφαλίζει τη «διακοπή ορισμένων πτυχών (…) του πυρηνικού προγράμματος» του Ιράν έναντι «βοηθητικών μέτρων (εκ μέρους της Δύσης) που θα αποσκοπούν στη σταδιακή ανάκληση του περιορισμού συναλλαγών» της Δύσης με το Ιράν.
Ενεργώντας περισσότερο για λογαριασμό του Ισραήλ αλλά και για τη χρηματική και πολιτική υποστήριξή τους από το ισραηλινό λόμπι, Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί στη Βουλή και στη Γερουσία επεδίωξαν να αναγκάσουν τον Λευκό Οίκο να διακόψει τις συνομιλίες με την Τεχεράνη. Εφθασαν μάλιστα στο σημείο να διαπράξουν «μια πρωτοφανή απρέπεια έναντι του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα», η οποία όμως κατέληξε σε γκάφα ολκής με αρνητικές συνέπειες για τους εμπνευστές και δράστες.
Ο πρόεδρος της Βουλής, ο Ρεπουμπλικανός Τζον Μπένερ, με παρότρυνση του ισραηλινού πρεσβευτή στην Ουάσιγκτον Ρον Ντέρμερ, κάλεσε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου να μιλήσει σε κοινή συνεδρίαση Βουλής και Γερουσίας. Στην ουσία, να καταγγείλει την πολιτική Ομπάμα για «ήπια προσέγγιση στην Τεχεράνη».
Η πρόσκληση έγινε όχι μόνο δίχως τη συγκατάθεση του Λευκού Οίκου αλλά χωρίς καν την ενημέρωσή του. Ο πρόεδρος Ομπάμα αντέδρασε αμέσως και βίαια. Ανακοίνωσε ότι δεν επρόκειτο να συναντήσει κάποιον που δεν είχε καλέσει –«ένα γερό χαστούκι», κατά το «Washington Post».
Η παρέμβαση Ομπάμα
Αμερικανοί σχολιαστές έγραψαν και συνεχίζουν να γράφουν ότι η πρόσκληση και η (σχεδιαζόμενη) ομιλία στο Κογκρέσο αποτελούν προσπάθεια να εμφανιστεί ότι ο Λευκός Οίκος υποστηρίζει τον κ. Νετανιάχου στις εκλογές του Μαρτίου και στο Ισραήλ ξεσηκώθηκε η αντιπολίτευση με επικεφαλής τον ηγέτη της Ισαάκ Χέρτσογκ κατηγορώντας τον πρωθυπουργό ότι «εμπλέκει ξένους παράγοντες» στον προεκλογικό αγώνα με αποτέλεσμα να «θίγεται σοβαρά η ασφάλεια του Ισραήλ». Δύο δημοσκοπήσεις στις αρχές της περασμένης εβδομάδας έδειξαν πτώση της δημοτικότητας του κ. Νετανιάχου κατά 7 και 4,5 μονάδες.
Η σκληρή στάση του Λευκού Οίκου είχε απόηχο και στους Δημοκρατικούς. Την περασμένη Τετάρτη ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο υψηλόβαθμος Δημοκρατικός στην επιτροπή Εξωτερικών της Γερουσίας, επέδωσε στον Λευκό Οίκο επιστολή στην οποία αναφέρει ότι δέκα Δημοκρατικοί γερουσιαστές οι οποίοι υποστήριξαν τους Ρεπουμπλικανούς στην προσπάθειά τους να επιβληθούν νέες κυρώσεις στο Ιράν, άλλαξαν γνώμη –φυσικά, ύστερα από «απειλητική παρέμβαση» του Λευκού Οίκου, γράφει το «New Yorker». «Θα υπάρξει συνέχεια» προειδοποιεί σύμβουλος του προέδρου Ομπάμα. Δεν έδωσε λεπτομέρειες.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ