Ηταν λίγο μετά τις 6 το πρωί της Παρασκευής όταν το όνειρο της ανεξαρτησίας κατέρρευσε για τους 1.617.989 κατοίκους της Σκωτίας που είχαν ψηφίσει «Ναι». Λίγες ώρες μετά, στο Εδιμβούργο, έμοιαζε να επικρατούν αντιφατικά συναισθήματα. Ο ενθουσιασμός και η αγωνία των προηγούμενων ημερών είχαν αντικατασταθεί είτε από σκεπτικισμό είτε από συναισθήματα συγκρατημένης αισιοδοξίας για το μέλλον.
Ενας από τους ανθρώπους που δεν εξεπλάγησαν με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν ο καθηγητής Αιμίλιος Αυγουλέας, κάτοχος της έδρας Διεθνούς Τραπεζικού Δικαίου και Χρηματοοικονομικών Αγορών στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Η εκστρατεία του «Ναι», κατά τη γνώμη του, υπέπεσε σε λάθη που οδήγησαν σε αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα. «Αγνόησαν όλες τις συμβουλές που τους δόθηκαν στο θέμα του νομίσματος, ενώ δεν έδωσαν στοιχεία τα οποία να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα σε σχέση με τα αποθέματα πετρελαίου. Επίσης, δεν αναγνώρισαν ότι θα αντιμετώπιζαν εμπόδια με τη συμμετοχή της Σκωτίας σε διεθνείς οργανισμούς και την ένταξή της στην ΕΕ. Τέλος, δεν έκαναν τίποτε για να διαλύσουν τους οικονομικούς μύθους που δημιούργησαν κάποιοι ενωτικοί» σχολιάζει μιλώντας προς «Το Βήμα».
Ο καθηγητής παραμένει, όμως, αισιόδοξος για την πορεία της Σκωτίας. «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα τα καταφέρουν, όταν αποκτήσουν δημοσιονομική κυριαρχία, διότι μέχρι στιγμής έχουν κάνει θαύματα από πλευράς κοινωνικής ανασυγκρότησης. Μπορεί να υπέστησαν μια ιστορική ήττα, αλλά την ίδια στιγμή πέτυχαν και μια ιστορική νίκη, αφού θα αποκτήσουν δημοσιονομική ανεξαρτησία, κάτι που θα μπορούσαμε να είχαμε πετύχει και εμείς στην Ελλάδα διαπραγματευόμενοι καλύτερα το Μνημόνιο και απειλώντας με έξοδο από την ευρωζώνη» συμπληρώνει.
Στους δρόμους δεν συμμερίζονται όλοι τα συναισθήματα του κ. Αυγουλέα, καθώς αρκετοί απογοητευμένοι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας αλλά και διστακτικοί οπαδοί του «Οχι» αντιμετωπίζουν με αμφιβολία τις υποσχέσεις των πολιτικών ηγετών της Μεγάλης Βρετανίας περί νέας μεταφοράς αρμοδιοτήτων από το Γουεστμίνστερ στo Χόλιρουντ (σκωτσεζικη Βουλή). Ανάμεσα σε αυτούς είναι και ο 40χρονος Ρόρι, υποστηρικτής της απόσχισης. «Το περίμενα αυτό το αποτέλεσμα. Μπορεί να υπήρχε ενθουσιασμός και το κλίμα να ήταν υπέρ μας, αλλά οι δημοσκοπήσεις έδειχναν συστηματικά ότι μάλλον θα χάσουμε. Τώρα μένει να δούμε αν οι πολιτικοί θα τηρήσουν τις υποσχέσεις τους» μας λέει. Και τονίζει: «Ολοι έλεγαν ότι η απόσχιση θα προκαλούσε αβεβαιότητα. Ομως αβεβαιότητα για το μέλλον της Σκωτίας έχει φέρει και αυτό το αποτέλεσμα. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει αύριο, αν θα δώσουν πράγματι στο κοινοβούλιο περισσότερες εξουσίες».
Η 65χρονη Χέδερ χαμογελά όταν τη ρωτά κανείς πώς της φάνηκε το αποτέλεσμα. «Ευτυχώς επικράτησε η λογική» λέει. Ωστόσο, οι πολιτικές περιπέτειες αυτής της μικρής γωνιάς του πλανήτη δεν έχουν τελειώσει ακόμη. «Ελπίζω το Γουεστμίνστερ να τηρήσει τις υποσχέσεις του. Θα αντιμετωπίσουν όμως δυσκολίες με τόσους Τόρις να αντιδρούν ήδη στο ενδεχόμενο περισσότερων εξουσιών προς τη Σκωτία. Αλλά πρέπει να το κάνουν».
Στο Εδιμβούργο ηττημένοι και νικητές προσβλέπουν στην επόμενη ημέρα. Ολοι συμφωνούν ότι το δημοψήφισμα υπήρξε «απόλυτα δημοκρατικό και το ποσοστό συμμετοχής συντριπτικό». Και όπως μας είπε και η Εμιλι, καθώς έστηνε τον πάγκο με τα κοσμήματά της στην αγορά του Εδιμβούργου, «οι Σκωτσέζοι είμαστε πολύ δυνατοί. Ενα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού έδειξε ότι θέλει την αλλαγή. Και νομίζω ότι κάποια πράγματα θα γίνουν, αν και οι πολιτικοί κουβεντιάζουν πολύ και κάνουν λίγα».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ