Η ομιλία του βρετανού πρωθυπουργού και ανακοίνωσή του περί δημοψηφίσματος το 2014 για την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μία κίνηση που ο Ντέιβιντ Κάμερον προετοίμαζε για καιρό.
Αυτό εκτιμά ο πολιτικός αναλυτής του BBC Ίαν Γουότσον λέγοντας επιλέον ότι η κίνηση Κάμερον σηματοδοτεί απλώς την αρχή μιας διαδικασίας μακροχρόνιων και όχι απαραιτήτως εύκολων πολιτικών ζυμώσεων.
«Οι πολυάριθμοι ευρω-σκεπτικιστές στο κόμμα του θα χαρούν για το δημοψήφισμα, αν και ορισμένοι θα θεωρήσουν την κίνησή του μάλλον αργοπορημένη. Υπάρχουν όμως σημαντικά εμπόδια. Ο Κάμερον θα πρέπει να κερδίσει τις επόμενες εκλογές και να σχηματίσει κυβέρνηση με πλειοψηφία, ενώ παράλληλα οι Ευρωπαίοι εταίροι του θα πρέπει να είναι πρόθυμοι να αναδιαπραγματευτούν την σχέση τους με την Βρετανία», επισημαίνει ο Γουότσον.
Φυσικά πρόκειται για κίνηση που προοιωνίζεται κλυδωνισμούς. «Ενώ η υπόσχεση ενός δημοψηφίσματος θα ενώσει πολλούς υπό την σκέπη του κόμματός του ενόψει εκλογών, η διαδικασία της αναδιαπραγμάτευσης ενδέχεται να δημιουργήσει νέους διχασμούς.
»Αυτό που δεν είπε σήμερα ο πρωθυπουργός είναι τι θα κάνει αν οι διαπραγματεύσεις δεν αποδώσουν όσα αναμένει. Σε αυτή την περίπτωση θα προχωρήσει με το δημοψήφισμα; Θα συνεχίσει να υποστηρίζει το «Ναι» της εξόδου; Άλλοι στο κόμμα του, προετοιμασμένοι να παραμείνουν στην ΕΕ υπό τους σωστούς όρους, θα αυτομολήσουν στο στρατόπεδο του «Όχι» αν δεν είναι ικανοποιημένοι με την συμφωνία που θα συνάψει ο Κάμερον με τις Βρυξέλλες;
Μετέωρη παραμένει πλέον και η στάση των Εργατικών και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, καθώς παραμένει αμφίβολο εάν θα επιτρέψουν στον Κάμερον να είναι ο μόνος αρχηγός κόμματος που θα παρέχει στους πολίτες τη δυνατότητα απόφασης για το αν θα παραμείνουν στην ΕΕ ή όχι.
Η πιθανότητα ενός δημοψηφίσματος αναμένεται να προκαλέσει ταραχή στους επιχειρηματικούς κύκλους και να δημιουργήσει «πονοκέφαλο» στα άλλη κράτη-μέλη που αυτή την περίοδο εστιάζουν στο να ανακόψουν την πορεία της κρίσης χρέους της ευρωζώνης.
Η ομιλία του Κάμερον έχει ήδη δημιουργήσει ανησυχία σε ολόκληρο τον κόσμο, που όπως τονίζουν οι περισσότεροι αναλυτές αποτελεί απόδειξη της σημασίας της Βρετανίας για την ΕΕ, αλλά για τις οικονομικές συνέπειες σε περίπτωση αποχώρησής της από αυτήν.
Ακόμη και οι ΗΠΑ που υπό φυσιολογικές συνθήκες μένουν έξω από διαμάχες μεταξύ των μελών της ΕΕ, ενεπλάκησαν στην υπόθεση. Ο Λευκός Οίκος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε στον βρετανό πρωθυπουργό σε τηλεφωνική τους συνομιλία ότι «οι ΗΠΑ θεωρούν σημαντική μια ισχυρή θέση της Βρετανίας εντός της ΕΕ».
Πολλοί από τους επικριτές του Κάμερον τον κατηγορούν ότι έχει μια προσέγγιση «α λα καρτ» μέλους ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ίδιος επέμεινε την Τετάρτη ότι η προσέγγιση που θέλει την Ευρώπη να είναι «ένα κοστούμι που κάνει σε όλους» είναι λανθασμένη.
«Ας μην απατώμαστε από την πλάνη ότι μια βαθιά και λειτουργική ενιαία αγορά απαιτεί τα πάντα να είναι εναρμονισμένα, να τρέχουν πίσω από ένα άπιαστο και απέραντα ευθυγραμμισμένο πεδίο δράσης. Κάθε χώρα είναι διαφορετική. Καθεμία κάνει διαφορετικές επιλογές. Δεν μπορούμε να εναρμονίσουμε τα πάντα», είπε χαρακτηριστικά.
