Ο Μόντι δεν είπε την τελευταία του λέξη

Να μπει κανείς ή να μην μπει στην πολιτική; Ιδού η απορία για τον Μάριο Μόντι. Τα σενάρια δίνουν και παίρνουν από τότε που ο Μπερλουσκόνι απέσυρε τη στήριξη στην κυβέρνηση και ανάγκασε τον τεχνοκράτη πρωθυπουργό να ανακοινώσει ότι θα παραιτηθεί αμέσως μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού τα Χριστούγεννα. Είναι δυνατόν να επιστρέψει, διά της κάλπης, εκεί που πολύ θα ήθελαν να τον ξαναδούν το Βερολίνο, οι Βρυξέλλες και οι αδηφάγες «αγορές»; Για να μη μιλήσουμε για βιομηχάνους, επιχειρηματίες και τραπεζίτες. Προς το παρόν o Μόντι δηλώνει πρόθυμος να υπηρετήσει χωρίς κομματικό χρώμα αν δεν βγει σταθερή κυβέρνηση από τις πρόωρες εκλογές του Φεβρουαρίου του 2013. Αλλά είναι βέβαιον ότι εξετάζει πλέον σοβαρά το ενδεχόμενο υποψηφιότητας, υπόθεση επάνω στην οποία εργάζεται εδώ και καιρό ένα ευρύ κεντρώο μέτωπο που θέλει να τον προτείνει ως σωτήρα της κλυδωνιζόμενης από την κρίση Ιταλίας.

Πολλοί και διάφοροι, πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες τον παρακαλάνε να αφήσει τον ρόλο του τεχνοκράτη και να κατέβει «κανονικά» υποψήφιος πρωθυπουργός. Με τη σιωπηλή υποστήριξη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας οι «μοντιστές» ελπίζουν να ανασυγκροτήσουν γύρω από τον «προφεσόρε» μια παράταξη σαν την πάλαι ποτέ Χριστιανοδημοκρατία που κυβέρνησε την Ιταλία επί δεκαετίες μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Επειδή είναι ήδη ισόβιος γερουσιαστής, ο Μόντι δεν μπορεί να βάλει υποψηφιότητα για τη Βουλή. Αλλά θα μπορούσε να χαρίσει το όνομα και το κύρος του σε μια λίστα υποψηφίων που θα τον στήριζαν για πρωθυπουργό. Ο Λούκα Κορντέρο ντι Μοντετσέμολο, πρόεδρος της αυτοκινητοβιομηχανίας Φεράρι, έχει προσφερθεί ασμένως να είναι επικεφαλής σε ένα τέτοιο ψηφοδέλτιο. Στήριξη θα του έδιναν ευχαρίστως η Ενωση Κέντρου του Πιερ Φερντινάντο Καζίνι και το κεντροδεξιό κόμμα του προέδρου της Βουλής Τζιανφράνκο Φίνι.

Η κίνηση θα είχε τις ευλογίες του καρδιναλίου Αντζελο Μπανιάσκο, του επικεφαλής της Συνόδου Ιταλών Επισκόπων, ο οποίος δήλωσε με νόημα την περασμένη εβδομάδα ότι «η τεχνοκρατική κυβέρνηση προστάτευσε την Ιταλία από ταπεινωτικά παραπατήματα και υψηλούς κινδύνους».

Πρωτοκλασάτα στελέχη από το στρατόπεδο του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, όπως ο Φράνκο Φρατίνι, πρώην υπουργός Εξωτερικών, αλλά και ο νεοφασιστικών καταβολών Τζιάνι Αλεμάνο, δήμαρχος της Ρώμης, ακούγεται ότι μπορεί να αποσκιρτήσουν προς τον Μόντι.

Τι θα κάνει λοιπόν; Θα μείνει ή θα φύγει; Προς το παρόν το σκέφτεται, το συζητάει, αλλά δεν θα ανοίξει τα χαρτιά του ώσπου να ψηφιστεί ο προϋπολογισμός της λιτότητας που έχει καταθέσει για το 2013. Οι κάλπες θα στηθούν πρόωρα, τον Φεβρουάριο, σε ημερομηνία που δεν έχει ακόμη οριστεί.

Σταθερή κυβέρνηση, με αυτοδυναμία, δεν θα βγει εύκολα. Πιθανότερο σενάριο αυτή τη στιγμή είναι μια κυβέρνηση της Κεντροαριστεράς υπό τον Μπερσάνι και στήριξη από το Κέντρο. Το PdL του Μπερλουσκόνι είναι πίσω, μακράν, με 15% και χωρίς συμμάχους. Μια λίστα Μόντι θα βρισκόταν ακόμη πιο κάτω. Γιατί να εκτεθεί σε ένα τέτοιο σκηνικό και να χάσει το συγκριτικό πλεονέκτημα του σοβαρού και αξιόπιστου «σωτήρα», όπως τον έχουν βαφτίσει στο εξωτερικό; Ιδίως τώρα που ξαναχτύπησε με κόνξες και αλλοπρόσαλλες δηλώσεις ο Μπερλουσκόνι;

Ο 69χρονος καθηγητής Οικονομικών και πρώην επίτροπος στις Βρυξέλλες έπεσε αλεξιπτωτιστής από την ΕΕ τον Νοέμβριο του 2011 για να αντικαταστήσει άρον-άρον τον Καβαλιέρε. Αποστολή του ήταν να συμμαζέψει την οικονομία. Ως έναν βαθμό τα κατάφερε. Σε 13 μήνες πέρασαν περισσότερα μέτρα από όσα την τελευταία δεκαετία.

Ηταν η λεγόμενη «ατζέντα Μόντι» ένα πακέτο άγριων περικοπών 26 δισ. ευρώ για τρία χρόνια. Περιλαμβάνει, μεταξύ πολλών άλλων, αλλαγές στα εργασιακά, στις συντάξεις και περικοπές 3,8 δισ. ευρώ στην Υγεία και στα ασφαλιστικά ταμεία. Επί των ημερών του το έλλειμμα έπεσε από το 4,2% στο 2,9% του ΑΕΠ, κάτω από το πλαφόν του Μάαστριχτ.

Αλλά το χρέος των 1,9 τρισ. ευρώ παραμένει τεράστιο: είναι το μεγαλύτερο σε σχέση με το ΑΕΠ μετά το ελληνικό. Και αν στο εξωτερικό τον έχουν περί πολλού, στην Ιταλία η απόδοση των μέτρων ελέγχεται: ύφεση, ανεργία στο 11%, τεράστιο ιδιωτικό χρέος σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά… Δεν είναι περίεργο που η δημοτικότητά του έχει πέσει κάτω από το 30% από 71% πριν από έναν χρόνο.

Ποιος τον θέλει πραγματικά για δεύτερη θητεία εκτός από το ευρω-ιερατείο σε Βερολίνο και Βρυξέλλες; «Βιομήχανοι, επιχειρηματίες, μικρά κεντρώα κόμματα, μετριοπαθείς ψηφοφόροι. Θεωρητικώς δεν τον θέλουν τα μεγάλα κόμματα εξουσίας, PD και PdL, γιατί θα απειλούσε τον δικομματισμό» λέει στο «Βήμα» ο δρ Λορέντσο Ντε Σίο του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας.

Οι αντίπαλοί του είναι επίσης γνωστοί και δηλωμένοι: τα κόμματα της αντιπολίτευσης, στην Αριστερά (IdV and SEL) και στη Δεξιά (Λέγκα του Βορρά), λένε ότι η πολιτική του καταδικάζει την Ιταλία στη φτώχεια και στην ύφεση.

«Το μεγαλύτερο ατού του Μόντι είναι ότι δεν συνδέεται ευθέως με κανένα πολιτικό κόμμα ή ηγέτη. Είναι ανοιχτά καθολικός, μετριοπαθής οπαδός της ελεύθερης αγοράς και κεντρώος. Αν κατέβει ως υποψήφιος με όποιο κόμμα ταιριάζει σε αυτές τις προδιαγραφές, θα χάσει την ανεξαρτησία του και αυτή τη θέση ισχύος» λέει στο «Βήμα» ο Φεντερίγκο Αρτζεντιέρι, διευθυντής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Αναλύσεων Γκουαρίνι, στη Ρώμη.

Ακόμη και αν φύγει ο Μόντι, η πολιτική του ήρθε για να μείνει στην Ιταλία. «Οποιος και αν είναι ο επόμενος πρωθυπουργός, δεν θα έχει άλλη επιλογή παρά να συνεχίσει την πολιτική του Μόντι, όπως απαιτούν ευρωζώνη και αγορές» καταλήγει ο Ντε Σίο.